Wpływ instytucji formalnych i nieformalnych na rozwój partnerstwa publiczno-prywatnego w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.26881/wg.2018.2.05Słowa kluczowe:
partnerstwo publiczno-prywatne, instytucje formalne, instytucje nieformalne, ekonomiczna analiza prawaAbstrakt
Cel. PPP jest sprawdzoną i efektywną metodą realizacji inwestycji publicznych. Na rozwój PPP w Polsce wywierają wpływ zarówno instytucje formalne, jak i nieformalne. Celem artykułu jest określenie na podstawie badań empirycznych (jakościowych i ilościowych) oraz na podstawie krytycznego przeglądu literatury wpływu instytucji formalnych i nieformalnych na rozwój PPP w Polsce.
Metoda. Zastosowano podejście hybrydowe polegające na połączeniu kilku ilościowych i jakościowych metod badawczych tj. indywidualne wywiady pogłębione (IDI) n = 32 z osobami odpowiedzialnymi za realizację projektów PPP po stronie sektora prywatnego (n = 16) i publicznego (n = 16); badanie ankietowe n = 2.805 jednostek samorządu terytorialnego w Polsce (ważne ankiety od n = 257 jednostek) oraz panel ekspertów z osobami posiadającymi wiedzę i doświadczenie w zakresie realizacji projektów PPP.
Wyniki. Partnerzy na rynku PPP darzą się ograniczonym zaufaniem. Rynek PPP w Polsce jest zdominowany przez mikroprojekty o wartości poniżej 5 mln PLN, które są szansą na rozwój MSP. Kluczowy jest więc wpływ instytucji formalnych, jak i nieformalnych na MSP, aby zachęcić je do aktywnego uczestniczenia w postępowaniach na wybór partnera prywatnego. Efekt synergii można uzyskać dzięki współpracy instytucji formalnych z nieformalnymi, skierowanej na stworzenie środowiska sprzyjającego rozwojowi współpracy i wzajemnego zaufania pomiędzy partnerami.
Downloads
Bibliografia
Argandona A. (1991). Values, Institutions, and Ethics. University of Navarra, Working Pa-pers, 215, http://www.iese.edu/research/pdfs/DI-0215-E.pdf (dostęp: 29.11.2016).
Bank Światowy (2016). Worldwide Governance Indicators 2015, http://info.worldbank.org/governance/wgi/#home (dostęp: 15.05.2017).
Brzozowska K. (2010). Partnerstwo publiczno-prywatne w Europie. Cele, uwarunkowania, efekty. Warszawa: Wydawnictwo Fachowe CeDeWu Sp. z o.o.
Cenkier A. (2011). Partnerstwo publiczno-prywatne jako metoda wykonania zadań publicz-nych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Coase R.H. (1937). The Nature of the Firm.W: O.E.Williamson, S.E. Masten (red.), The Economisc of Transaction Costs. Cheltenham, UK, Northampton, MA, USA: An Elgar Critical Writings Reader.
Collins N., Pitt M., Walls A. (2006). The Private Finance Iniciative and Value for Money. “Journal of Property Investment & Finance”, t. 24, nr 4.
Czapliński J., Panek T. (2015). Diagnoza Społeczna 2015. Warunki i Jakość Życia Polaków, Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego.
Dudkin G., Välila T. (2005). Transaction costs in Public-Private Partnerships: First Look at the Evidence. “EIB Economic and Financial Report”, No 03/2005.
European Investment Bank (2017). Market Update Review of the European PPP Market in 2016, http://www.eib.org/epec/resources/publications/epec_market_update_2016_en (dostęp: 10.05.2017).
European Social Survey (2014), http://www.europeansocialsurvey.org/down- load.html?file=ESS7e01&y=2014 (dostęp: 15.05.2017).
Ferguson N. (2014). The Great Degeneration. How Institutions Decay and Economies Die, New York, Penguin Press.
Godlewska M. (2014). Partnerstwo publiczno-prywatne kluczem do stabilnego wzrostu, przykład Malezji. „Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie”, nr 3/2014, s. 99-104.
Godlewska M. (2015). Koszty transakcyjne, a rozwój partnerstwa publiczno-prywatnego w Polsce. „Zeszyty Naukowe Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów SGH w Warszawie”, nr 141, s. 49-62.
Grendowicz M. (2014). Wzajemne zaufanie podstawą PPP, http://www.zamowienia-publiczne.lex.pl/czytaj/-/artykul/wzajemne-zaufanie-podstawa-ppp (dostęp: 05.06.2017).
Herbst I., Jadach-Sepioło A. (2012). Raport ze studiów przypadku PPP. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
InfraPPP http://www.infrapppworld.com/pipeline-html/database-of-ppp-projects (dostęp: 06.06.2017).
Jachowicz A. (2015). Partnerstwo publiczno-prywatne narzędziem efektywnej realizacji zadań publicznych. Warszawa: Difin.
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów (2017). ID62 Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia dokumentu "Polityka Rządu w zakresie rozwoju Partnerstwa Publiczno-Prywatnego", 2017, https://bip.kprm.gov.pl/kpr/form/r4229807151926,Projekt-uchwaly-Rady-Ministrow-w-sprawie-przyjecia-dokumentu-quotPolityka-Rzadu-.html (dostęp: 16.05.2017).
Kania M. (2014). Zamówienia publiczne, Partnerstwo publiczno-prywatne, Koncesja na roboty budowlane lub usługi. Instytucje prawne realizacji przedsięwzięć Publicznych. Warszawa: Difin.
Korbus B. (2015). Rynek Partnerstwa publiczno-prywatnego i koncesji w kontekście potrzeb finansowych samorządu terytorialnego w Polsce. [w:] B. Korbus (red.), Partnerstwo publiczno-prywatne. Realizacja zadań samorządu lokalnego z partnerem prywatnym. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Korolewska M., Marchewka-Bartkowiak K. (2011). Zadłużenie samorządów terytorialnych w Polsce. „Studia Biura Analiz Sejmowych”, nr 4(28).
Mazzucato M. (2016). Przedsiębiorcze państwo. Obalić mit o relacji sektora publicznego i prywatnego. Poznań: Wydawnictwo Ekonomiczne Heterodox.
Ministerstwo Gospodarki (2014). Partnerstwo publiczno-prywatne od pomysłu do wyboru partnera prywatnego, Warszawa, http://ippp.pl/wp-content/uploads/2016/03/Partnerstwo-publiczno-prywatne-Instytut-PPP.pdf (dostęp: 15.05.2017).
Ministerstwo Rozwoju (2017). Analiza rynku PPP za okres od 2009 r. do 31 grudnia 2016 r., https://www.ppp.gov.pl/baza/Strony/baza_projektow_ppp.aspx (dostęp: 09.05.2017).
North D. C. (1990). Institutions, Institutional Change and Economic Performance. Cambridge: Cambridge University Press.
Nozick R. (1974). Anarchy, State, and Utopia. New York, Basic Books, Inc.
Orłowski W.M. (2011), Potencjalne makroekonomiczne korzyści stosowania PPP w Polsce. Warszawa, Niezależny Ośrodek Badań Ekonomicznych NOBE.
Phelps E.S. (2013). Mass flourishing: how grassroots innovation created jobs, challenge, and change. Princeton: Princeton University Press.
Platforma Partnerstwa Publiczno-Prywatnego (2017), http://www.ppp.gov.pl/baza/Strony/baza_projektow_ppp.aspx/ (dostęp: 31.05.2017).
Portal Funduszy Europejskich (2016, 2014), https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl (dostęp: 28.05.2017).
PriceWaterhouseCoopers (PwC) (2013). Building New Europe’s Infrastructure. PPP in Central and Eastern
Europe, http://pwc.blogs.com/files/building-new-europe39s-infrastructure---full-publication.pdf (dostęp: 10.05.2017).
Ptak P. (2013). Dług publiczny w poglądach Jamesa Buchanana a kryzys zadłużenia na świe-cie. [w:] U. Zagóra-Jonszta, K. Nagel (red.), Współczesne problemy ekonomiczne, „Stu-dia Ekonomiczne”, Zeszyty Naukowe Wydziałowe nr 129, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
Renda A., Schrefler L. (2006). Public-Private Partnerships. Models and Trends in the Euro-pean Union, European Parlament, IP/A/IMCO/SC/2005-161.
Sawicki T. (2014). Partnerstwo publiczno-prywatne jako forma finansowania samorządo-wych Inwestycji infrastrukturalnych. Szanse i zagrożenia. Dostępność finansowania dłu-goterminowego dla projektów PPP, Studia BAS nr 3(39), s. 159-180.
Schwab K. (2016). The Global Competitiveness Report, edition 2016-2017, World Economic Forum, Geneva, https://www.weforum.org/reports/the-global-competitiveness-report-2016-2017-1 (dostęp: 15.05.2017).
Soliño A.S., de Santos P.G. (2010). Transaction Costs in Transport Public-Private Partner-ships: Comparing Procurement Procedures. “Transport Reviews”, vol. 30, no. 3, s. 389-406.
The Economist Intelligence Unit (2012). Evaluating the environment for public private part-nerships in Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States The 2012 EECIS Infrascope. Pozyskano z: http://www.ebrd.com/downloads/news/eecis.pdf (10.05.2017).
Torres L., Pina V. (2001). Public- private partnership and private finance initiatives in the EU and Spanish local governments. “The European Accounting Review”, vol. 10, no. 3, s. 601-619.
Wasilczuk J.E. (2015). Otoczenie instytucjonalne a innowacyjność przedsiębiorstw. „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”. Nr 875, Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu, nr 41, t. 2.
Wieloński M. (2014). Partnerstwo publiczno-prywatne w Unii Europejskiej. Warszawa: Difin.
Williamson O.E. (1985). The Economic Institution of Capitalism. New York: The Free Press.
W. Wojewnik, Filipkowska A., Trojanowski D. (2013). Principles of public & private part-nership financing– Polish experience. “Journal of Property Investment & Finance”, vol. 31 issue: 4, s. 329-344.
Yescombe E.R. (2008). Partnerstwo publiczno-prywatne. Zasady wdrażania i finansowania. Kraków: Wolters Kluwer Polska.
Akty prawne:
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej wersja skonsolidowana (Dz.U. Unii Europejskiej C 202, 2016).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielenia koncesji (Dz. U. Unii Europejskiej L 94, 2014).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz. U. Unii Europejskiej L 94, 2014).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energe-tyki, transportu i usług pocztowych, uchylająca dyrektywę 2004/17/WE (Dz. U. Unii Eu-ropejskiej L 94, 2014).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz. U. Unii Europejskiej L 347, 2013).
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo Zamówień Publicznych ( Dz. U. z 2015 r. poz. 2164, z 2016 r. poz. 831, 996, 1020, 1250, 1265, 1579, 1920, 2260, z 2017 r. poz. 933).
Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o Partnerstwie Publiczno-Prywatnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 696, 1777, 1920).
Ustawa z dnia 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. z 2016 r., poz. 1920).
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz.U. 2005 nr 169 poz. 1420).
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 11 lutego 2015 r. w sprawie rodzajów ryzyka oraz czynników uwzględnianych przy ich ocenie (Dz. U. z 2015 r. poz 284).
Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 2006 r. w sprawie niezbędnych elementów analizy przedsięwzięcia w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego (Dz. U. nr 125, poz. 866).
Europejski kodeks najlepszych praktyk ułatwiających dostęp MŚP do zamówień publicznych, Komisja Wspólnot Europejskich SEC (2008) 2193, 2008.