Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweOCENA PRZYDATNOŚCI GLPI DO MONITOROWANIA POZIOMU ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU I WYDAJNOŚCI LOGISTYCZNEJ W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ
Słowa kluczowe:
zielona logistyka, ekologistyka, GLPI, wydajność logistyczna, zintegrowany wskaźnik zrównoważonej logistykiAbstrakt
Cel. Artykuł skupia się na objaśnieniu zagadnień związanych z zieloną logistyką, kładąc szczególny nacisk na ocenę stopnia przydatności wskaźnika GLPI, jako narzędzia umożliwiającego porównywanie osiągnięć w tej dziedzinie równocześnie eksponując jego wady i zalety.
Metoda. Przegląd literatury, analiza głównych składowych (PCA), analiza porównawcza i analiza krytyczna.
Wyniki. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń i analizy uzyskanych wyników oraz zebranych danych udowodniono, że stosowanie wskaźnika GLPI w aktualnej formule wciąż obarczone jest ograniczeniami. Te zostały w artykule zidentyfikowane
i scharakteryzowane. W artykule przedstawiono aktualizację badań GLPI do roku 2023, zastosowanie PCA i krytyczną analizę porównawczą, co pozwala na weryfikację użyteczności indeksu w warunkach współczesnej gospodarki UE.
Downloads
Bibliografia
Ahmad A. U., Jeevan J., Ruslan, S. M. M. (2025). Effect of green logistics performance on sustainability in african countries. WMU J Marit Affairs, 24, pp. 249–292. https://doi.org/10.1007/s13437-025-00373-w
Akyildirim E., Conlon T. (2024). ‘Take Back Control’: The implications of Brexit uncertainty on investor perception of ESG reputational events, European Financial Management, vol. 31, pp. 72-114. https://doi.org/10.1111/eufm.12490
Barry J., Girard G., Perras, C. (1993). Logistics planning shifts into reverse, The Journal of European Business, 5(1), pp. 34.
Bayraktar E., Zaim S., Gudelek M., Golgeci I. (2024). Global logistics efficiency after COVID-19: a cross-country analysis using the logistics performance index, International Journal of Logistics: Research And Applications. https://doi.org/10.1080/13675567.2025.2540863
Block S., Emerson J. W., Esty D. C., de Sherbinin A., Wendling Z. A. i in. (2024). 2024 Environmental Performance Index. New Haven, CT: Yale Center for Environmental Law & Policy. epi.yale.edu.
Cech L. (2025). Laude rozszerza działalność intermodalną na Słowację i Węgry, Rail Market, https://pl.railmarket.com/news/freight-rail/29661-laude-expands-intermodal-operations-to-slovakia-and-hungary (dostęp: 20.02.2025).
Chaberek M. (2020). Ład logistyczny w gospodarowaniu, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Czaplicka-Kolarz K., Burchart-Korol D., Krawczyk P. (2010). Metodyka analizy ekoefektywności, JEcolHealth, vol. 14, nr 6, s. 267.
Dahlström K., Ekins P. (2008). Eco-efficiency Trends in the UK Steel and Aluminum Industries, Journal of Industrial Ecology, vol. 9 (4), pp. 171-188. https://doi.org/10.1162/108819805775247954
Dmitrowicz-Życka K. i in. (2021). Transport drogowy w Polsce w latach 2018 i 2019, Główny Urząd Statystyczny.
Fan M., Wu Z., Qalati S. A., He D., Hussain R. Y. (2022). Impact of Green Logistics Performance on China’s Export Trade to Regional Comprehensive Economic Partnership Countries, Frontiers in Environmental Science. https://doi.org/10.3389/fenvs.2022.879590
Gong M., Zhang N., Drivers of China's high-quality development: The role of intangible factors, Economic Modelling, Vol. 124. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2023.106294
Hamielec P. (2025). Kluczowe dane dotyczące transportu europejskiego na podstawie raportu Eurostat, Tomicom, https://www.timocom.pl/blog/kluczowe-dane-dotyczace-transportu-drogowego-raport-eurostatu-703530 (dostęp: 23.01.2025).
Hastie T., Tibshirani R., Friedman J. (2009). The elements of statistical learning, Springer-Verlag New York Inc.
Huong V. T. T., Kiem P. V., Thuy N. T., Trang V. T. H., Ha H. T. T. (2024). Assessing the impact of green logistics performance on vietnam's export trade to regional comprehensive economic partnership countries, International Journal of Innovative Research and Scientific Studies, 7(2), pp. 742-754.
Janik A. (2018). Analiza możliwości zastosowania wybranych metod i wskaźników ekonomicznych, środowiskowych i społecznych w zrównoważonej ocenie technologii, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria: Organizacja i zarządzanie, z. 113, s. 91-112.
Jonasíková D., Konečný V., Zuzaniak M. (2025). Evolution of logistics performance index and their structure in selected countries, Transportation Research Procedia, pp. 217-231. https://doi.org/10.1016/j.trpro.2025.04.125
Karaduman H. A., Karaman-Akgül A., Çağlar M., Akbaş H. E. (2020). The relationship between logistics performance and carbon emissions: an empirical investigation on Balkan countries, International Journal of Climate Change Strategies and Management, Vol. 12, Issue 4, pp. 449-461. https://doi.org/10.1108/IJCCSM-05-2020-0041
Kozłowski E., Król K., Rymarczyk T. (2022). Application of PCA with logistic regression in embankment drainage, Przegląd Elektrotechniczny, 98(4), pp. 127-130. https://doi.org/10.15199/48.2022.04.27
Mai T. N. (2024). Impact of green logistics performance on trade: International evidence, VNU Journal of Economics and Business, Vol. 5, No. 1 (2025) pp. 9-17.
Mincewicz J. (2025). Polska lideruje w UE w transporcie drogowym, Polska Gazeta Transportowa, http://www.pgt.pl/polska-lideruje-w-ue-w-transporcie-drogowym (dostęp: 20.02.2025).
Nayak N., Pant P., Sarmah S. P., Tulshan R. (2024). Development of in-country logistics performance index for emerging economies: a case of Indian states. International Journal of Productivity and Performance Management, Vol. 73 No. 9 pp. 2926–2950. https://doi.org/10.1108/IJPPM-03-2023-0122
Niedzielski P., Tundys B., Łozińska K. (2021). Indeks wydajności logistycznej jako miernik pozycji Polski w międzynarodowym systemie logistycznym. Gospodarka Materiałowa i Logistyka, t. LXXIII, nr 8/2021, pp. 2-15. https://doi.org/10.33226/1231-2037.2021.8.1
Nguyen A. T., Nguyen T. T. T. (2025). Reciprocal mediation effects between Infrastructure and Green Logistics Performance Index on the Balance of Trade of Asian countries, Journal of International Logistics and Trade, https://doi.org/10.1108/JILT-07-2025-005
Novruzov A., Gojaeva E., Mamedova S. (2025). Development of green logistics in the world and evaluation of the available opportunities, Time Description of Economic Reforms, https://doi.org/10.32620/cher.2025.2.04
Osintsev N., Rakhmangulov A., Baginova V., (2018). Innovations in the sphere of green Logistics, World of Transport and Transportation, 16 (3), pp. 220–234. https://doi.org/10. 30932/1992-3252-2018-16-3-20
Pochyluk R., Szymański J. (2012). Ocena efektywności działań środowiskowych i benchmarking, EKO-KONSULT Sp. z o.o.
Rakhmangulov A., Sładkowski A., Osintsev N., Muravev D. (2018). Green Logistics: A System of Methods and Instruments - Part 2, Nase More, 65 (1), pp. 49–55. https://doi.org/10.17818/NM/2018/1.7
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 4 (WE) nr 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r.
See K. F., Guo Y., Yu M. M. (2024). Enhancing logistics performance measurement: an effetiveness-based hierarchical data envelopment analysis approach. INFOR: Information Systems and Operational Research, 62(3), pp. 449–479. https://doi.org/10.1080/03155986. 2024.2309420
Sergi B.S., D’Aleo V., Konecka S., Szopik-Depczyńska K., Dembińska I., Ioppolo G. (2021). Competitiveness and the Logistics Performance Index: The ANOVA method application for Africa, Asia, and the EU regions. Sustainable Cities and Society, vol. 69, pp. 102845, https://doi.org/10.1016/j.scs.2021.102845
Sharawi H., Alsaadi, L., Alsagri M. (2025). The impact of LPIs’ indicators on the global logistics performance index: Global perspective. Multidisciplinary Science Journal, 7(7), pp. 2025361. https://doi.org/10.31893/multiscience.2025361
Starosta-Patyk M., Bajdor P., Białas J. (2024). Green logistics performance Index as a bench-marking tool for EU countries environmental sustainability, Ecological Indicators, vol 158, pp. 1-10. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2023.111396
Szymoniak A. (2018). Ekologistyka – teoria i praktyka, Difin.
Śpiewak R. (2025). Zielona logistyka jako narzędzie transformacji handlu elektronicznego
w dobie odpowiedzialności środowiskowej, [w:] Budnik-Minierska M., Kobylański D., Czernecki-Wilczyńska M., Łukomiak K. (red.), Spectrum, Seria monograficzna, Archae-Graph Wydawnictwo Naukowe, t. II, s. 323-338. ISBN: 978-83-68410-19-8
The Environmental Performance Index (2024). Yale Center for Environmental Law & Policy, Center for International Earth Science Information Network Earth Institute, Columbia University, https://epi.yale.edu/ (dostęp: 22.01.2025).
The World Bank (2023). Connecting to Compete 2023, Trade Logistics in an Uncertain Global Economy, The Logistics Performance Index and Its Indicators, https://lpi.worldbank.org/ (dostęp: 20.01.2025).
Tulshan R. (2020). Green Logistics performance index (thesis), Indian Institute of Technology Kharagpur.
Tundys B. (2011). Indeks wydajności logistycznej (LPI) jako miernik rozwoju regionów
w gospodarce światowej. Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 166, s. 736-749.
Van der Vlist M. J. M., Ruijgrok C. J. (1993). Trend breach scenario for freight transport, The green logsitis scenario.
Verfaillie H. A., Bidwell R. (2000). Measuring Eco-efficiency: A Guide to Reporting Company Performance, World Business Council for Sustainable Development. http://www.gdrc.org/sustbiz/wbcsd.html (dostęp: 28.12.2024).
