Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweWYKORZYSTANIE KANAŁU E-COMMERCE W POLSKIM EKSPOR-CIE W WARUNKACH PANDEMII COVID-19
Słowa kluczowe:
e-commerce, cross-border e-commerce, e-eksport, eksport, pandemia COVID-19, polskie przedsiębiorstwa, handel zagranicznyAbstrakt
E-commerce stanowi nowy kanał handlu, który jest coraz intensywniej wykorzystywany w wymianie zagranicznej. Pandemia COVID-19 istotnie przyśpieszyła proces cyfryzacji, ale spowodowała też poważne zaburzenia w międzynarodowym handlu towarami. Niezależnie od pandemii, w cross-border e-commerce występuje szereg ograniczeń i barier utrudniających implementację tego kanału sprzedaży zagranicznej. Złożony i dynamiczny charakter transgranicznego e-commerce oraz bardzo ograniczony zakres oficjalnych statystyk w tym zakresie powoduje, że jest to obszar o ciągle niewielkim stopniu rozpoznania.
Celem artykułu jest określenie zakresu i specyfiki wykorzystania kanału e-commerce w eksporcie przez polskie przedsiębiorstwa w czasie pandemii COVID-19. Badanie opiera się na danych pochodzących z sondażu diagnostycznego przeprowadzonego na reprezentatywnej próbie polskich eksporterów w połowie 2021 r. Według najlepszej wiedzy autora jest to pierwsze badanie w takim zakresie.
Wyniki badania wykazały wysoki stopień wykorzystania kanału e-commerce przez polskich eksporterów w stosunku do przedsiębiorstw działających tylko na rynku krajowym. Implementacja e-eksportu nie jest zależna od rodzaju prowadzonej działalności, wielkości przedsiębiorstwa oraz doświadczenia w działalności na rynkach zagranicznych. Specyficzną cechą polskiego e-eksportu jest niewielki zakres wykorzystania zagranicznych platform marketplace. Ocena długoterminowego znaczenia kanału e-commerce w sprzedaży na rynki zagraniczne jest jednak stosunkowo zróżnicowana wśród polskich eksporterów.
Downloads
Bibliografia
Ahn J., Khandelwal A.K. Wei S.-J. (2011). The role of intermediaries in facilitating trade. Journal of International Economics, 84(1), 73-85.
Alfonso V., Boar C., Frost J., Gambacorta L., Liu J. (2021). E-commerce in the pandemic and beyond. BIS Bulletin, No. 36. Pozyskano z: https://www.bis.org/publ/bisbull36.htm (05.06.2022).
Amponsah S.K., Tagoe B., Afriyie D.K. (2021). Possible future trajectory of COVID-19: Emphasis on Africa. Pan African Medical Journal, 40(157). https://doi.org/10.11604/pamj.2021.40.157.31905.
Arendt Ł. (2016). Paradoks Solowa i determinanty wdrożenia technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych. Gospodarka Narodowa, nr 1, 29-53.
Cassia F. and Magno, F. (2022). Cross-border e-commerce as a foreign market entry mode among SMEs: the relationship between export capabilities and performance. Review of International Business and Strategy, 32(2), 267-283. https://doi.org/10.1108/RIBS-02-2021-0027.
Chen T., Qiu Y., Wang B., Yang J. (2022). Analysis of Effects on the Dual Circulation Pro-motion Policy for Cross-Border E-Commerce B2B Export Trade Based on System Dy-namics during COVID-19. Systems; 10(13). https://doi.org/10.3390/systems10010013.
Coad A., Duch-Brown N. (2017). Barriers to European cross-border E-commerce. JRC Wor-king Papers on Digital Economy. Joint Research Centre.
Du Q., Deng D., Wood J. (2022). Differences in Distance and Spatial Effects on Cross-Border E-Commerce and International Trade: An Empirical Analysis of China and One-Belt One-Road Countries. Journal of Global Information Management (JGIM), 30(2), 1-24. http://doi.org/10.4018/JGIM.20220301.oa6.
Duch-Brown N., Martens B. (2015). Barriers to Cross-border eCommerce in the EU Digital Single Market. JRC Working Papers on Digital Economy. Joint Research Centre.
EBI (2022). Digitalisation in Europe 2021-2022: Evidence from the EIB Investment Survey. EBI.
Elia S., Giuffrida M., Mariani M.M. Bresciani S. (2021). Resources and digital export: an RBV perspective on the role of digital technologies and capabilities in cross-border e-commerce. Journal of Business Research, 132, 158-169.
Elrhim M.A., Elsayed A. (2020). The Effect of COVID-19 Spread on the E-Commerce Market: The Case of the 5 Largest E-Commerce Companies in the World. https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3621166. Pozyskano z: https://ssrn.com/abstract=3621166h (05.06.2022).
Eurostat (2022a). Glossary: E-commerce. Pozyskano z: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Glossary:E-commerce (05.06.2022).
Eurostat (2022b). Online sales efforts on the rise due to the pandemic. 11/04/2022. Pozyskano z: https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/ddn-20220411-1 (05.06.2022).
Fan Q. (2019). Cross border e-commerce in China: what does this mean to Australian small to medium size enterprises (SMEs)? Journal of Economics, Business and Management, 7(2), 50-54. https://doi.org/10.18178/joebm.2019.7.2.580
Ganne E., Lundquist K. (2019). The digital economy, GVCs and SMEs. [w:] WTO, Techno-logical innovation, supply chain trade, and workers in a globalized world. Geneva: WTO.
González J.L., Jouanjean M. (2017). Digital Trade: Developing a Framework for Analysis. OECD Trade Policy Papers, No. 205. Paris: OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/524c8c83-en.
GUS (2021). Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2021 r. Warszawa: GUS.
GUS (2022). Wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w przedsiębiorstwach w 2021 roku (.xls). [w:] GUS, Wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w jednostkach administracji publicznej, przedsiębiorstwach i gospodarstwach domowych w 2021 roku, tab. 9. Pozyskano z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/wykorzystanie-technologii-informacyjno-komunikacyjnych-w-jednostkach-administracji-publicznej-przedsiebiorstwach-i-gospodarstwach-domowych-w-2021-roku,3,20.html (05.06.2022).
Ioannidis J., Cripps S., Tanner M.A. (2022). Forecasting for COVID-19 has failed. Interna-tional Journal of Forecasting, 38(2), 423–438. https://doi.org/10.1016/j.ijforecast.2020.08.004.
ITU (2021). Digital trends in Europe 2021: ICT trends and developments in Europe, 2017-2020. ITU.
Ivascu L., Domil A.E., Artene A.E., Bogdan O., Burca˘ V., Pavel C. (2022). Psychological and Behavior Changes of Consumer Preferences During COVID-19 Pandemic Times: An Application of GLM Regression Model. Frontiers in Psychology, 13. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.879368.
Jiang H., Yao H. (2021). Study on the Transformation of Foreign Trade Enterprises in Guangdong Province Under the Background of Cross-Border E-Commerce. Proceedings of the 2021 6th International Conference on Social Sciences and Economic Development (ICSSED 2021). https://dx.doi.org/10.2991/assehr.k.210407.189.
Lendle A., Olarreaga M., Schropp S., Vézina P.-L. (2016). There goes gravity: eBay and the death of distance. The Economic Journal, 126(591), 406-441.
Liu X. (2020). Influence and Response of China’s Cross-Border E-Commerce Exports under PHEIC − Take COVID-19 as an Example. Vol. 1 (58-61). 2020 International Conference on E-Commerce and Internet Technology (ECIT). Pozyskano z: https://doi.ieeecomputersociety.org/10.1109/ECIT50008.2020.00021 (10.06.2022).
Liu X. (2021). Analysis on the Cross-Border E-Commerce Under COVID-19. Proceedings of the 2021 6th International Conference on Social Sciences and Economic Development (ICSSED 2021). Pozyskano z: https://dx.doi.org/10.2991/assehr.k.210407.030 (10.06.2022).
Liu Y. (2021). E-commerce Price War Based on Game Theory. Proceedings of the 2021 3rd International Conference on Economic Management and Cultural Industry (ICEMCI 2021). https://dx.doi.org/10.2991/assehr.k.211209.533.
Lone S., Harboul N. Weltevreden J.W.J. (2021). 2021 European E-commerce Report. Am-sterdam/Brussels: Amsterdam University of Applied Sciences & Ecommerce Europe.
Mensah I.K., Mwakapesa D.S. (2021). Cross-Border E-Commerce Diffusion and Usage Dur-ing the period of the COVID-19 Pandemic: A literature Review. 3rd Africa-Asia Dialogue Network (AADN) International Conference on Advances in Business Management and Electronic Commerce Research.
Putra R.L., Setiawan M., Hussein A.S., Yuniarinto A. (2022). Understanding Experiential Satisfaction of M-Payment Apps During COVID-19 Pandemic. Frontiers in Psychology, 13. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.893284.
Smeets M. (ed) (2021). Adapting to the Digital Trade Era: Challenges and opportunities. Ge-neva: WTO.
Talar S. (2017). Cross-border e-commerce – problemy identyfikacji i pomiaru. Współczesna Gospodarka, 8(3), 13-27.
Talar S. (2021). Implikacje pandemii COVID-19 dla handlu zagranicznego z perspektywy rynku e-commerce. [w:] M. Dziembała, S. Talar (red.), Podmioty i powiązania w gospo-darce światowej w obliczu pandemii COVID-19 (s. 115-122). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
Tian Y., Stewart C. (2008). History of E-Commerce. [w:] A. Becker (Ed.), Electronic Com-merce: Concepts, Methodologies, Tools, and Applications (s. 1-8). IGI Global. https://doi.org/10.4018/978-1-59904-943-4.ch001.
UNCTAD (2016). In Search of Cross-border E-commerce Trade Data. Technical Note No. 6. UNEDITED TN/UNCTAD/ICT4D/06.
UNCTAD (2021a). COVID-19 and E-commerce: a Global Review. UNCTAD/DTL/STICT/2020/13. Geneva: United Nation Publications.
UNCTAD (2021b). Estimates of global e-commerce 2019 and preliminary assessment of COVID-19 impact on online retail 2020. UNCTAD Technical Notes on ICT for Devel-opment No 18, May, UN.
UNCTAD (2021c). Manual for the Production of Statistics on the Digital Economy: 2020 Revised Edition. Geneva: UN.
UNCTAD (2022). COVID-19 boost to e-commerce sustained into 2021, new UNCTAD fig-ures show. 25 April. Pozyskano z: https://unctad.org/news/covid-19-boost-e-commerce-sustained-2021-new-unctad-figures-show (05.06.2022).
WTO (2020). E-Commerce, Trade and The Covid-19 Pandemic. Information Note. 4.05.2020. Pozyskano z: https://www.wto.org/english//tratop_e/covid19_e/ecommerce_report_e.pdf (05.06.2022).
Yin Z.H., Choi C.H. (2021). The effects of China’s cross-border e-commerce on its exports: a comparative analysis of goods and services trade. 16 April 2021. Electronic Commerce Research. https://doi.org/10.1007/s10660-021-09483-y.
Zhang X., Liu H., Yao P. (2021). Research Jungle on Online Consumer Behaviour in the Con-text of Web 2.0: Traceability, Frontiers and Perspectives in the Post-Pandemic Era. Jour-nal of Theoretical and Applied Electronic Commerce Research, 16(5),1740-1767. https://doi.org/10.3390/jtaer16050098.
