Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweNazwy roślin a obraz początków chrześcijaństwa w Polsce w powieściach o średniowieczu
Abstrakt
Przedmiotem analizy w artykule jest fragment zagadnienia związanego z zasobem i funkcjami nazw roślin stosowanych w ośmiu powieściach historycznych („Lelum-Polelum” W. Przyborowskiego, „Krzyżacy” H. Sienkiewicza, „Legnickie pole” Z. Kossak, „Czerwone tarcze” J. Iwaszkiewicza, „Srebrne orły” T. Parnickiego, „Ojciec i syn” K. Bunscha, „Puszcza” A. Gołubiewa oraz „Młody książę” L. Bądkowskiego), których akcja rozgrywa się w Polsce od X do XV wieku. Przez nazwy roślin rozumiemy nazwy gatunków roślin w znaczeniu, jakie nadaje im potoczna klasyfikacja botaniczna, a więc m.in. wyrazy takie jak dąb, groch czy róża. Uwzględniamy ponadto znaczenia metonimiczne nazw roślin, w tym znaczenia partytywne, genetyczne i rezultatywne. Oprócz nazw gatunków roślin i ich derywatów semantycznych (np. dąb) bierzemy też pod uwagę ich derywaty słowotwórcze (np. dębowy). Użyte w analizowanych powieściach motywy botaniczne odgrywają ważną rolę w kreowaniu obrazu początków chrześcijaństwa w Polsce.
Downloads
Bibliografia
Bańko M. (red.), Inny słownik języka polskiego, 2000, t. 1–2, Warszawa.
Bunsch K., Ojciec i syn. Powieść z czasów Mieszka I, t. 1–2, Kraków 1990.
Gołubiew A., Puszcza, Warszawa 1980; L. Bądkowski, Młody książę, Gdańsk 1980.
Iwaszkiewicz J., Czerwone tarcze, Warszawa 1971.
Kossak – Szczucka Z., Legnickie pole, Katowice 1962.
Parnicki T., Srebrne orły, Warszawa 1967.
Przyborowski W., Lelum-Polelum. Powieść historyczna z X wieku, Warszawa 1993.
Sienkiewicz H., Krzyżacy, t. 1–2, w: tegoż, Wybór pism, t. 3–4, Warszawa 1955.
Rogowska-Cybulska E., Aktywność semantyczna nazw roślin, w: Gwarowy obraz roślin w świetle aktywności nominacyjnej ich nazw (na przykładzie gwary wsi Wagi w powiecie łomżyńskim), Gdańsk 2005, s. 83–122.
Rogowska-Cybulska E., Funkcje nazw gatunków roślin w „łomżyńskiej” części powieści Józefa Stompora pt. „Niewierna”, w: Polszczyzna Mazowsza i Podlasia, t. 13: Językowa przeszłość i współczesność Mazowsza i Podlasia, pod red. H. Sędziak, Łomża 2009, s. 35–58.
Rogowska-Cybulska E., Doroszewski P., Nazwy roślin a obraz wierzeń pogańskich w powieściach o polskim średniowieczu, „Język – Szkoła – Religia”, nr 9/1, Pelplin 2013.
