Prawo do zdrowia a prawa własności intelektualnej na tle projektu traktatu pandemicznego Światowej Organizacji Zdrowia

Abstrakt

Walka z pandemią choroby koronawirusowej COVID-19 okazała się najpoważniejszym globalnym wyzwaniem w sferze ochrony zdrowia, gospodarki i polityki społecznej od czasów drugiej wojny światowej. Kluczowym środkiem do walki z koronawirusem miały być nowe szczepionki, jednak ich dostawy zostały skierowane przede wszystkim do państw najbogatszych. Związane z tym opóźnienia i trudności w dostępie do produktów leczniczych w państwach rozwijających się i najmniej rozwiniętych obnażyły zarazem istotne słabości globalnego systemu ochrony zdrowia w zakresie stopnia przygotowań oraz współpracy międzynarodowej w walce z nowym rodzajem zagrożenia. W konsekwencji pod auspicjami WHO rozpoczęto prace nad projektem umowy międzynarodowej mającej na celu określenie zasad zapobiegania i reagowania na przyszłe zagrożenia pandemiczne, zwanej traktatem pandemicznym. Jednym z kluczowych obszarów, których dotyczy wspomniana umowa, jest sfera ochrony własności intelektualnej i możliwości jej ograniczenia w przypadku kolejnych pandemii. Dla ich uzasadnienia projekt traktatu odwołuje się do poszanowania praw człowieka oraz korzystania z najwyższego osiągalnego poziomu zdrowia.