Status syndyka w postępowaniu cywilnym i realizacja przez syndyka uprawnień prawnoprocesowych w sprawach dotyczących masy upadłości

Abstrakt

W glosowanym orzeczeniu SN wyraził pogląd, że syndyk realizuje uprawnienia upadłego w postępowaniu cywilnym w sprawach dotyczących masy upadłości, podejmując czynności jako zastępca pośredni. W glosie wyrażono aprobatę odnośnie do stanowiska zawartego w glosowanym postanowieniu. Ponadto zwrócono uwagę na aspekt, który nie został podjęty w orzeczeniu, że postępowania cywilne mogą być prowadzone z udziałem syndyka nie tylko w wyniku czynności prawnych dokonanych przez upadłego. Syndykowi przyznano legitymację procesową nadzwyczajną bezwzględną, która wyłącza możliwość udziału upadłego (por. przepis art. 144 ust. 1 pr. up.) w celu zapewnienia prawidłowej ochrony prawnoprocesowej. Z tych względów, jak zasadnie zostało dostrzeżone w glosowanym postanowieniu, jako strona w orzeczeniach jest wymieniany również syndyk masy upadłości, któremu wyłącznie przysługuje uprawnienie do wnoszenia środków zaskarżenia. Na tej podstawie SN wyraził więc stanowisko, że skoro syndyk masy upadłości jest zastępcą pośrednim upadłego, to nie sposób uznać, że uprawnienia i obowiązki upadłego są autonomiczne w stosunku do uprawnień i obowiązków zastępcy pośredniego. W glosowanym postanowieniu zasadnie zwrócono także uwagę, że syndyk ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną na skutek nienależytego wykonywania obowiązków, a reżim jego odpowiedzialności ma charakter deliktowy (art. 415 k.c.). W glosie przeanalizowano zasadność stanowiska oraz przedstawiano poglądy (wyrażane w doktrynie oraz judykaturze) na temat statusu prawnego syndyka.