Językowo-komunikacyjne aspekty trudności szkolnych dzieci z mutyzmem wybiórczym
DOI:
https://doi.org/10.26881/ndps.2024.52.07Słowa kluczowe:
mutyzm wybiórczy, trudności szkolne dzieci z mutyzmem, zaburzenia lękowe, wsparcie dzieci z mutyzmem, mutyzm wybiórczy w szkoleAbstrakt
Komunikacja werbalna jest fundamentalną umiejętnością, która nie tylko ułatwia zdobywanie wiedzy, ale także wspiera rozwój społeczny, emocjonalny i edukacyjny ucznia. Osoby z mutyzmem wybiórczym mają zdolność do komunikacji werbalnej, ale unikają jej w określonych sytuacjach, najczęściej w tych, które wiążą się z presja na mówienie. W związku z tymi problemami często doświadczają trudności szkolnych w różnych aspektach, osiągają niższe wyniki edukacyjne niż pozwalałaby na to ich wiedza i umiejętności.
Niemożność mówienia w pewnych okolicznościach należy do spektrum zaburzeń lękowych. Pojawienie się objawów mutyzmu wybiórczego we wczesnym dzieciństwie może upośledzić dalszy rozwój i niekorzystnie wpłynąć na osiągnięcia edukacyjne dziecka. W niniejszym tekście omówiono naturę trudności językowych i komunikacyjnych dziecka, które wynikać mogą z mutyzmu. Scharakteryzowano specyfikę trudności szkolnych dziecka z mutyzmem wybiórczym, szczególnie w zakresie aktywności związanych z koniecznością wykorzystywania komunikacji werbalnej, lecz nie tylko. Zaakcentowano potrzebę multimetodycznego wsparcia uczniów z mutyzmem na terenie placówek oświatowych w związku z tym, iż maja oni trudność w pełnym, aktywnym udziale w procesie edukacyjnym.
Zwrócono uwagę na konieczność dostosowania środowiska szkolnego i podejścia edukacyjnego. Podkreślono, iż terapia logopedyczna, terapia behawioralna i wsparcie psychologiczne na terenie szkoły mogą pomóc w rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych i radzenia sobie z lękiem u dzieci z mutyzmem.
Downloads
Bibliografia
Bystrzanowska M. (2018), Mutyzm wybiórczy, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków. Cohan S.L., Chavira D.A., Shipon-Blum E., Hitchcock C., Roesch S., Stein M. (2008), Refining the classification of children with selective mutism: A latent profile analysis, Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 37(4): 770–784.
Crichton S. (2013), Understanding, identifying and supporting speech, language and communication needs in children, Community Pract., Dec. 86(12): 44–7.
Czyż A. (2022), Dystans społeczny wobec osób z zaburzeniami komunikacji na tle spektrum autyzmu i uszkodzeniami słuchu, Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej 45–46: 113–122.
Gacka E. (2022), SLI czy DLD? Zmiany w terminologii zaburzeń mowy o niejednoznacznej etiologii w kontekście polskiego prawa oświatowego, Logopaedica Lodziensia, 6: 51–61.
Gordon T. (2004), Wychowanie bez porażek w szkole, Instytut Wydawniczy, PAX, Warszawa.
Gündogan A. (2022), „Hear my Voice”: Subjective Well-Being Scale for Young Children (SWB-YC), Child Ind Res, 15: 747–761.
Helliwell J., Layard R., Sachs J. (2013), World happiness report 2013, UN Sustainable Development Solutions Network, New York.
Holka-Pokorska J., Piróg-Balcerzak A., Jarema M. (2018), The controversy around the diagnosis of selective mutism – a critical analysis of three cases in the light of modern research and diagnostic criteria, Psychiatria Polska, 52(2): 323–343.
Hentges R., Devereux Ch., Graham S., Madigan S. (2021), Child Language Difficulties and Internalizing and Externalizing Symptoms: A Meta-Analysis, Child Development, 92(4): 691–715.
Jones K, Odell-Miller H. (2022), A theoretical framework for the use of music therapy in the treatment of selective mutism in young children: multiple case study research, Nord J Music Theraphy.
Kos E. (2020), Forms of therapy of a child with selective mutism in the environment outside the family, embedded in a behavioral therapeutic approach, Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 31: 287–304.
Langner J, Fukkink R. (2023), A realist synthesis of interprofessional collaborative practices in early intervention for children with speech, language and communication needs, Int J Lang Commun Disord. Mar., 58(2): 516–541.
Rodrigues Pereira C., Ensink J., Güldner M., Lindauer R., De Jonge M., Utens E. (2023), Diagnosing selective mutism: a critical review of measures for clinical practice and research, Eur Child Adolesc Psychiatry, 32(10): 1821–1839.
Savahl S., Casas F., Adams S. (2021), Structure of children's subjective well-being, children's subjective well- being,Children's Worlds Survey, Hierarchical structural model, confirmatory factor analysis, Frontiers in Psychology, 12.
Steains S., Malouff J., Schutte N. (2021), Efficacy of psychological interventions for selective mutism in children: A meta-analysis of randomized controlled trials, Child Care Health, 47(6): 771–781.
Szredzińska R., Sajkowska M. (2022), Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce, Dzieci się Liczą.
Noddings N. (2003), Happiness and education, Cambridge University Press, Cambridge: Tian L., Pi L., Huebner E., Du, M. (2016a), Gratitude and adolescents’ subjective well-being in school: The multiple mediating roles of basic psychological needs satisfaction at school, Fron- tiers in Psychology, 7: 1–8.
Tian L., Chu S., Huebner E.S. (2016b), The chain of relationships among gratitude, prosocial behavior and elementary school students’ school satisfaction: The role of school affect, Child Indicators Research, 9: 515–532.
World Health Organization (2019), ICD-11: International classification of diseases (11th revision), https://icd.who.int/ [dostęp: 25.10.2023].
Źródła internetowe
https://polskiautyzm.pl/rozpowszechnienie-autyzmu/ [dostęp: 25.10.2023].