Osoba z głęboką niepełnosprawnością intelektualną w drodze do dorosłości
Słowa kluczowe:
dorastanie, dorosłość, edukacja, osoba z głęboką niepełnosprawnością intelektualną, rodzice, nauczyciele, terapeuciAbstrakt
Oczekiwania wobec dorosłego człowieka determinowane są przez biologiczne, prawne, społeczne i kulturowe standardy i ich spełnienie nie jest prostym zadaniem. Z tego powodu droga do dorosłości oznacza pokonywanie wielu zadań rozwojowych wynikających z kolejnych okresów życia człowieka. Dojrzewanie i dorosłość osób z niepełnosprawnością intelektualną bywa dużym wyzwaniem dla rodziców czy tez nauczycieli. Szczególnie jeśli postrzegana jest przez pryzmat standardów i oczekiwań wobec tej grupy osób. W specyficznej sytuacji są tu osoby z głęboką niepełnosprawnością intelektualną, bowiem w ich przypadku często ma miejsce niezauważanie zmian i ich potrzeb rozwojowych związanych z dorastaniem czy tez dorosłością.
Downloads
Bibliografia
Baraniewicz D. (2014), Poczucie dorosłości osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim w różnych przestrzeniach [w:] Osoby niepełnosprawne w drodze ku dorosłości, D. Wolska (red.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Baraniewicz D., Baraniewicz M. (2007), Możliwości komunikacyjne uczniów z głębokim upośledzeniem umysłowym [w:] Umiejętności komunikacyjne osób z niepełnosprawnością intelektualną. Teoria, diagnoza, wspomaganie, J. Baran, A. Mikrut (red.), Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków.
Baraniewicz M. (2000), Strukturyzacja najbliższego środowiska dziecka [w:] Edukacja uczniów z głębokim upośledzeniem umysłowym. Przewodnik dla nauczycieli, M. Orkisz, M. Piszczek, A. Smyczek, J. Szwiec J. (red.), Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej MEN, Warszawa.
Berkowicz J. (2012), Problemy w organizacji dziennego wsparcia dla dorosłych osób z głęboką, wieloraką niepełnosprawnością po zakończeniu edukacji [w:] Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, studia Paedagogica II, D. Wolska, A. Mikrut (red.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
Brzezińska A., Appelt K., Ziółkowska B. (2008), Psychologia rozwoju człowieka [w:] Psychologia. Podręcznik akademicki, J. Strelau, D. Doliński (red.), Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Cytowska B (2012), Trudne drogi adaptacji. Wątki emancypacyjne w analizie sytuacji dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną we współczesnym społeczeństwie polskim, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Cytowska B. (2011), Wstęp [w:] Dorośli z niepełnosprawnością intelektualną w labiryntach codzienności. Analiza badań – krytyka podejść – propozycje rozwiązań, B. Cytowska (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Dąbrowska I., Merynda J. (2012), Antycypacja przyszłości ucznia jako czynnik planowania pracy w szkole przysposabiającej do pracy [w:] Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia Paedagogica II, D. Wolska, A. Mikrut (red.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
Klaro-Celej L. (2014), Jak można inaczej uczyć w specjalnej szkole przysposabiającej [w:] Osoby niepełnosprawne w drodze ku dorosłości, D. Wolska (red.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Kopeć D. (2013), Rzeczywistość (nie)edukacyjna osoby z głęboką niepełnosprawnością intelektualną. Zbiorowe instrumentalne studium przypadku, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań.
Kościółek M. (2014), Wizja własnej przyszłości u uczniów z głębszą niepełnosprawnością intelektualną [w:] Osoby niepełnosprawne w drodze ku dorosłości, D. Wolska (red.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Krause A. (2003), Problemy opieki i rewalidacji osób dorosłych z upośledzeniem umysłowym – niedobór rozwiązań w teorii i praktyce [w:] Dorosłość, niepełnosprawność, czas współczesny. Na pograniczu pedagogiki specjalnej, D. Rzędzicka, A. Kobylańska (red.), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Prysak D. (2008), Uwarunkowania procesu terapii w domach pomocy społecznej osób głęboko niepełnosprawnych intelektualnie [w:]W stronę podmiotowości osób niepełnosprawnych, A. Klinik (red.), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Przelaskowska D., Rachel M. (2014), „Projekt Absolwent” – co po szkole PDP? Wsparcie uczniów z wieloraką niepełnosprawnością w poszukiwaniu miejsca aktywności po zakończeniu szkoły przysposabiającej do pracy – teoria i praktyka „Projektu Absolwent” [w:] Osoby niepełnosprawne w drodze ku dorosłości, D. Wolska (red.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Seligman M., Walker E., Rosenhan D. (2003), Psychopatologia, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
Smakosz K. (2004), Dojrzewanie młodzieży niepełnosprawnej [w:] Szkoły ćwiczeń Akademii Pedagogicznej w Krakowie, przeszłość– teraźniejszość – przyszłość, K. Gąsiorek, A. Rakowska (red.), Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2004.
Strelau J., Doliński D. (red) (2008), Psychologia. Podręcznik akademicki, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Tylewska-Nowak (2011), Wypełnianie zadań rozwojowych przez osoby dorosłe z umiarkowaną i znaczną niepełnosprawnością intelektualną [w:] Dorośli z niepełnosprawnością intelektualną w labiryntach codzienności. Analiza badań – krytyka podejść – propozycje rozwiązań, B. Cytowska (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Wolska D. (2015), Umiejętności życiowe jako wyznacznik aktywizacji zawodowej dorosłych z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Wolska D., Techmański Ł. (2012), Stymulowanie rozwoju psychofizycznego osób dorosłych z głęboką wieloraką niepełnosprawnością [w:] Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia Paedagogica II, D. Wolska, A. Mikrut (red.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.