Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweZnaczenie edukacji w procesie zdrowienia dziecka z chorobą nowotworową
DOI:
https://doi.org/10.26881/ndps.2023.50.03Słowa kluczowe:
onkologia pediatryczna, edukacja dziecka z nowotworem, dziecko z chorobą nowotworową, formy pomocy pozamedycznejAbstrakt
Choroba nowotworowa może zaatakować dziecko w każdym momencie jego rozwoju. Nie bez znaczenia jest wiek pacjenta w chwili diagnozy. Im młodsze dziecko, tym skutki zastosowanego leczenia przeciwnowotworowego mogą być bardziej niekorzystne dla organizmu, który nadal jest w intensywnej fazie rozwoju. Postęp medyczny sprawia, że liczba dzieci wyleczonych z nowotworu z roku na rok się powiększa. Przez ostatnie dziesięciolecia skuteczność terapii medycznej znacznie się poprawiła, w związku z tym należy się zastanowić czy pozamedyczne formy pomocy dzieciom z chorobą nowotworową są wystarczające i czy dzieci, które są w trakcie leczenia i te, które są już po leczeniu medycznym, otrzymują odpowiednią i skuteczną opiekę pozamedyczną, mającą na celu niwelowanie skutków ubocznych leczenia przeciwnowotworowego. W poniższym artykule zostały opisane medyczne terapie przeciwnowotworowe i ich wpływ na młody organizm, jak też znaczenie edukacji w życiu pediatrycznego pacjenta onkologicznego, która jest skuteczną formą pomocy pozamedycznej na onkologii dziecięcej.
Downloads
Bibliografia
Antoszewska B. (2007), Dzieci i młodzież z chorobą nowotworową – wybrane zagadnienia [w:] B. Cytowska, B. Winczura (red.), Dziecko chore. Zagadnienia biopsychiczne i pedagogiczne (s. 187–196), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Antoszewska B. (red.) (2011), Dziecko przewlekle chore – problemy medyczne, psychologiczne i pedagogiczne, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń.
Antoszewska B. (2021), Nauczyciele szkół zorganizowanych w podmiotach leczniczych – teoretyczna i empiryczna analiza zagadnienia, Szkoła Specjalna, 2(21): 85–100.
Balcerska A. (2009), Epidemiologia chorób nowotworowych u dzieci, Forum Medycyny Rodzinnej, 3, 1: 61–63).
Binnebesel J. (2003), Opieka nad dziećmi i młodzieżą z chorobą nowotworową w doświadczeniu pacjentów, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
Binnebesel J. (2011), Wpływ choroby przewlekłej na rozwój psychospołeczny dzieci (na przykładzie choroby nowotworowej), Postępy w Medycynie Paliatywnej, 10: 57–64.
Binnebesel J., Krakowiak P. (2012), Co-operation between medical personnel, teachers, medical and social team and family for children and teenagers hospitalised with advanced cancer, Prog Health Sci, 2(2): 107–115.
Debatin K.M., Dieluweit U., Goldbeck L., Grabow D., Kaatsch P., Peter R., Seitz D. (2010), Educational and vocational achievement among long-term survivors of adolescent cancer in Germany, Pediatric Blood and Cancer, 11: 432–438.
Deręgowska J. (2012), Edukacja dzieci i młodzieży z chorobą nowotworową jako czynnik wsparcia, Studia Edukacyjne, 21: 279–289.
Dickermann J. (2009), Odległe skutki leczenia przeciwnowotworowego w dzieciństwie, Pediatria po Dyplomie, 13(1): 16–30.
Didkowska J., Wojciechowska U., Szymborski J. (2014), Nowotwory złośliwe u dzieci i młodzieży w Polsce [w:] A. Potrykowska, Z. Strzelecki, J. Szymborski, J. Witkowski (red.), Zachorowalność i umieralność na nowotwory a sytuacja demograficzna w Polsce (s. 117–146), Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa.
Ducker L., Sleigdt A. (2016), Toward a Broader Role for Occupational Therapyin Supportive Oncology Care, American Journal of Occupational Therapy, 70: 1–8.
Gołębiowska A., Samardakiewicz M., Majkowicz M. (2012), Analiza wyznaczników powrotu do normalnego życia dzieci i młodzieży po leczeniu choroby nowotworowej, Psychoonkologia, 2: 43–48.
Gołubiew-Konieczna M. (2011), Dzieci i młodzież przewlekle chora w systemie polskiej oświaty – próba oceny [w:] B. Antoszewska (red.), Dziecko przewlekle chore – problemy medyczne, psychologiczne i pedagogiczne (s. 40–54), Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń.
Gordziej-Niewczyk E. (2022), Edukacja dziecka onkologicznego w szkole, Poradnik dla Nauczyciela, Warszawa.
Izdebski K., Stenka K. (2017), Radzenie sobie przez dzieci i młodzież z doświadczeniem choroby nowotworowej oraz skutkami jej leczenia, Psychiatria Psychologia Kliniczna, 17(4): 334–341.
Korzeniewska J. (2013), Interakcyjny model konsekwencji neuropsychologicznych choroby nowotworowej okresu dziecięcego, Psychoonkologia, 3: 91–97.
Kowalczyk R., Samardakiewicz M. (1998), Dziecko z chorobą nowotworową, PZWL, Warszawa.
Kowalczyk J.R. (2014), Neurological toxicities among children patients during treatment for acute lymphoblastic leukemia and occurrence of neuropsychological late effects after the treatment, Psychoonkologia, 4: 144–152.
Krawczuk-Rybak M. (2021), Późne następstwa leczenia choroby nowotworowej [w:] A. Chybicka, K. Sawicz-Birkowska, B. Kazanowska (red.), Onkologia i hematologia dziecięca (s. 1495– 1524), PZWL, Warszawa.
Orzechowska-Juzwenko K. (2000), Zarys chemioterapii nowotworów narządowych i układowych, Wydawnictwo Volumed, Wrocław.
Samardakiewicz M. (2008), Optymalizacja metod wspomagania biopsychicznego dzieci leczonych z powodu choroby nowotworowej, Wydawnictwo Polihymnia, Lublin. Samardakiewicz M. (2011), Wspomaganie rozwoju dzieci z chorobą nowotworową. Dziecko przewlekle chore – problemy medyczne, psychologiczne, pedagogiczne [w:] B. Antoszewska (red.), Heurystyczny wymiar ludzkiej egzystencji (s. 84–100), Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń.
Samardakiewicz M., Kowalczyk J.R. (2011), Psychooncological care over adolescent and young adult hematological patient, Via Medical Journals, 2(1): 51–56.
Samardakiewicz M., Kowalczyk J.R. (2008), Psychologiczne aspekty choroby nowotworowej u dzieci [w:] J.R. Kowalczyk (red.), Przejść przez chorobę nowotworową dziecka (s. 69–100), Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław.
Winnicka D., Samardakiewicz M. (2018), Terapia Snoezelen (Sala Doświadczania Świata) jako propozycja działań terapeutycznych dla dzieci chorych na nowotwory, Psychoonkologia, 22(4): 136–143.
Zając-Spychała O. (2014), Odległe neuroanatomiczne i neuropsychologiczne następstwa zapobiegania zajęciu ośrodkowego układu nerwowego u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych według programu ALL IC-BFM 2002, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań.
Ziółkowska E., Wiśniewski T., Zarzyca M. (2014), Odczyn popromienny u chorych poddanych radioterapii z powodu nowotworów ośrodkowego układu nerwowego, Polski Przegląd Neurologiczny, 10(3): 106–113.
