Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweDepresja u matek i ojców osób z zespołem Downa z głębszą niepełnosprawnością intelektualną w cyklu życia rodziny
Słowa kluczowe:
zespół Downa, niepełnosprawność intelektualna w stopniu głębszym (umiarkowanym i znacznym), cykl życia rodziny, rodzina z osobą z niepełnosprawnością intelektualną, depresja rodziców osób z niepełnosprawnościąAbstrakt
Głównym celem prezentowanych w rozdziale badań jest próba odpowiedzi na pytanie czy i jeżeli tak, to w jakim stopniu rodzice osób z zespołem Downa z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębszym (umiarkowanym i znacznym) doświadczają depresji oraz na ile nasilenie depresji jest powiązane z płcią rodzica i etapem cyklu życia rodziny. Badania przeprowadzone na grupie 120 rodziców ujawniły, że nasilenie depresji wiąże się z płcią rodzica, bowiem badani ojcowie cechowali się wyższym poziomem depresji niż matki. Badania ujawniły też zróżnicowanie nasilenia depresji u rodziców w zależności od cyklu życia rodziny. Nasilenie depresji kształtowało się od objawów depresji umiarkowanej w grupie rodziców dzieci od 30 miesiąca do 6 lat do zmniejszenia nasilenia na granicy poziomu depresji łagodnej w grupie rodzin z dziećmi od 6 do 13 lat i braku depresji w grupie rodzin z dziećmi w wieku od 13 do 20 lat oraz do ponownego wzrostu do poziomu depresji umiarkowanej w grupie rodzin z dziećmi „opuszczającymi” dom.
Downloads
Bibliografia
Abbeduto L., Seltzer M. M., Shattuck P, Krauss M.W., Orsmond G., Murphy M.M. (2004), Psychological Well-Being and Coping in Mothers of Youths With Autism, Down Syndrome, or Fragile X Syndrome, American Journal on Mental Retardation, 109(3): 237–254.
American Psychiatric Association (2013), Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5), Fifth edition.
Annerèn G., Hedov G., Wikblad K. (2006), Sickness absence in Swedish parents of children with down’s syndrome: Relation to self-perceived health, stress and sense of coherence, Journal of Intellectual Disability Research, 50: 546–552.
Beck, A.T., Steer R.A., Brown G.K. (1996), Manual for the Beck, Depression Inventory-II, Psychological Corporation, San Antonio, Texas.
Carr J. (2006), Families of 30-35-years olds with Down`s syndrome, Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 18: 75–84.
Cunningham C. C. (1996), Families of children with Down syndrome, Down Syndrome Research and Practice, 4(3): 87–95.
Duvall E.M., Miller B.C. (1985), Marriage and family development (6th ed.), Harper & Row, New York.
Ferguson G.A, Takane Y. (2007), Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice, PWN, Warszawa.
Góralski A. (1987), Metody opisu i wnioskowania statystycznego w psychologii i pedagogice, PWN, Warszawa.
Hassall R., Rose, J., McDonald J. (2005), Parenting stress in mothers of children with an intellectual disability: The effects of parental cognitions in relation to child characteristics and family support, Journal of Intellectual Disability Research, 49: 405–418.
Hastings R.P., Kovshoff H., Ward J.N., Espinosa F., Brown T., Remington B. (2005), Systems analysis of stress and positive perceptions in mothers and fathers of pre-school children with autism, Journal of Autism and Developmental Disorders, 35(5): 665−644.
Hedov G., Wikblad K., Annerén G. (2006), Sickness absence in Swedish parents of children with Down syndrome: Relation to self-perceived health, stress and sense of coherence, Journal of Intellectual Disability Research, 50: 546–552.
Hodapp R.M., Ly, T.M., Fidler D.J., Ricci L.A. (2001), Less stress, more rewarding: Parenting children with Down syndrome, Parenting, 1: 317–337.
Honig A.S., Keller D. (2004), Maternal and paternal stress in families with school-aged children with disabilities, American Journal of Orthopsychiatry, 74: 337–348.
Kościelska M. (1998), Trudne macierzyństwo, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Kościelska M. (2011), Odpowiedzialni rodzice. Z doświadczeń psychologa, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Liberska H., Matuszewska M. (2012), Modele funkcjonowania rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym, Polskie Forum Psychologiczne, 17(1): 79–90.
Olsson M.B., Hwang C.P. (2001), Depression in mothers and fathers of children with intellectual disability, Journal of Intellectual Disability Research, 45(6): 535–543.
Parnowski T, Jernajczyk W. (1977), Inwentarz Depresji Becka w ocenie nastroju osób zdrowych i chorych na choroby afektywne (ocena pilotażowa), Psychiatria Polska, 11: 417–425.
Pisula E. (2007), Rodzice i rodzeństwo dzieci z zaburzeniami rozwoju, Wydawnictwo UW, Warszawa.
Shapiro S.S.; Wilk M.B. (1965), An analysis of variance test for normality (complete samples), Biometrika, 52(3–4): 591–611, doi:10.1093/biomet/52.3 4.591. JSTOR 2333709 MR 0205384.
Stelter Ż. (2009), Dorastanie osób z niepełnosprawnością intelektualną, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
Stelter, Ż. (2013), Pełnienie ról rodzicielskich wobec dziecka niepełnosprawnego intelektualnie, Difin, Warszawa.
Stelter Ż. (2015), Poczucie sensu życia rodziców dzieci niepełnosprawnych intelektualnie, Diametros, 26: 91–110.
Świętochowski W. (2004), Proces chorowania w rodzinie, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica, 8: 197–204.
Twardowski A. (1995), Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych [w:] Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, red. I. Obuchowska, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 18–47.
Twardowski, A. (2012), Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci z niepełnosprawnościami w środowisku rodzinnym, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Van Riper M, Ryff C, Pridham K. (1992), Parental and family well-being in families of children with Down's syndrome: A comparative study, Research in Nursing and Health, 15: 227–235.
Wasilewska M., Kuleta M. (2009), Obraz starości w kontekście relacji rodzinnych [w:] W poszukiwaniu jakości życia współczesnej rodziny polskiej, red. G. Makiełło-Jarża, Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków, 131–140.
Wojciechowski F. (2007), Niepełnosprawność. Rodzina. Dorastanie, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Yau M.K., Li-Tsang C.W.P. (1999), Adjustment and adaptation in parents of children with developmental disability in two-parent families: a review of the characteristics and attributes, The British Journal of Developmental Disabilities, 45(88): 38–51.
Yoong A., Koritsas S. (2012), The impact of caring for adults with intellectual disability on the quality of life of parents, Journal of Intellectual Disability Research, 56(6): 609–619.
Wielgosz E. (1995), Wychowanie dzieci niepełnosprawnych somatycznie [w:] Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, red. I. Obuchowska,Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 433–442.
Ziemska M. (2001), Zmiany w relacjach małżeńskich w cyklu życia rodziny [w:] Rodzina współczesna, red. M. Ziemska, PWN, Warszawa.
