„Ty co nie zbawiasz dusz porośniętych słowami...“ – czyli czego o słowach uczy w swoich wierszach Jan Twardowski?

Abstrakt

W refleksji nad słowem zwróciłam się do swojego mistrza Jana Twardowskiego. Punktem wyjścia do rozważań jest cytat z jednego z wierszy: „Ty co nie zbawiasz dusz porośniętych słowami”. Koresponduje on z biblijnym ostrzeżeniem Jezusa: „W dniu sądu ludzie zdadzą sprawę z każdego niepotrzebnego słowa” (Mt 12,36–37). Zauważam, że w tekstach biblijnych etyka języka jest tematem poruszanym bardzo często, np. w psalmach. W głównej części moich rozważań formułuję – na podstawie wierszy Jana Twardowskiego – „dekalog słów” poety. W dekalogu tym znalazły się kolejno punkty: oszczędność słów, prawda, milczenie i celowe niedopowiedzenie, pokora i prostota, niepouczanie, obecność mówiącego i twarz, miłość i zaufanie, humor – oraz inne uwagi.