„Spokorniało to co na pewno / bo wszystko inaczej”. Propozycja interpretacji wierszy księdza Twardowskiego z perspektywy postsekularnej
DOI:
https://doi.org/10.26881/jsr.2022.17.08Słowa kluczowe:
Jan Twardowski, postsekularyzm, J.D. Caputo, teologia wydarzenia, słabość Boga, świeżość wiaryAbstrakt
W poezji Jana Twardowskiego można zauważyć zbieżność myślenia i języka poetyckiego z postulatami postsekularyzmu, a szczególnie z teologią wydarzenia i pojęciem słabości Boga J.D. Caputa. Proponuję spojrzenie na wiersze Twardowskiego z perspektywy postsekularnej – poprzez wytoczenie siedmiu „ścieżek” interpretacji: 1. prowadzenia do Boga w swojej wszechmocy nieobecnego; 2. bycia przezroczystym wobec wydarzania się Boga; 3. patrzenia „całkiem inaczej” dzięki zdziwieniu; 4. wskazania Boga słabego; 5. porzucenia teologicznej rutyny; 6. zerwania z logiką; 7. wskazania na język tej poezji, który łamie schematy pisania o Bogu (w zakończeniu).
Downloads
Bibliografia
Bogalecki P., Mitek-Dziemba A. (red.) (2012), Drzewo poznania. Postsekularyzm w przekładach i komentarzach, Katowice.
Bohdziewicz-Sulecka B. (2019), Odległość wymiarem miłości – szkic o poezji JanaTwardowskiego i jego inspiracji filozofią Simone Weil, w: „Język – Szkoła – Religia” 1 (15).
Caputo J.D. (2006), The Weakness of God. A Theology of the Event, Bloomington.
Caputo J.D. (2012), Widmowa hermeneutyka. O słabości Boga i teologii wydarzenia, tłum. A. Malinowska, J. Soćko, w: Drzewo poznania. Postsekularyzm w przekładach i komentarzach, red. P. Bogalecki, A. Mitek-Dziemba, Katowice.
Januszkiewicz M. (2018), O postsekularyzmie z perspektywy hermeneutycznej, w: Szkoda, że Cię tu nie ma. Filozofia religii a postsekularyzm jako wyzwanie nowych czasów, red. M. Ciesielski, K. Szewczyk-Haake, Kraków.
Jarzyńska K. (2018), Literatura jako ćwiczenie duchowe. Dzieło Czesława Miłosza w perspektywie postsekularnej, Kraków.
Parandowski J. (1987), Mitologia, Poznań. Pismo Święte. Stary i Nowy Testament w przekładzie z języków oryginalnych, red. ks. M. Petera, Poznań.
Religia. Seminarium na Capri prowadzone przez Jacquesa Derridę i Gianniego Vattimo,w którym udział wzięli Maurizio Ferraris, Hans-Georg Gadamer, Aldo Gargani, Eugenio Trias i Vincenzo Vitiello, przeł. M. Kowalska i in., Warszawa 1999.
Sławek T. (2012), Ratujące niebezpieczeństwo postsekularyzmu. Słowo wstępne, w: Drzewo poznania. Postsekularyzm w przekładach i komentarzach, red. P. Bogalecki, A. Mitek-Dziemba, Katowice.
Smaszcz W. (2013), Serce nie do pary. O księdzu Janie Twardowskim i jego wierszach, Warszawa.
Sołtys-Lewandowska E. (2015), O „ocalającej nieporządek rzeczy” polskiej poezji metafizycznej i religijnej drugiej połowy XX i początków XXI wieku, Kraków.
Sulikowski A. (1995), Świat poetycki księdza Jana Twardowskiego, Lublin.
Szaj P. (2019), Wierność trudności. Hermeneutyka radykalna Johna D. Caputo a poezja Aleksandra Wata, Tadeusza Różewicza i Stanisława Barańczaka, Kraków.
Tatarkiewicz W. (2001), Historia filozofii, t. 1, Warszawa.
Twardowski J. (2002a), Miłość miłości szuka, t. 1–2, oprac. A. Iwanowska, Poznań.
Twardowski J. (2002b), Utwory zebrane, t. 1–4, oprac. M. Kindziuk; t. 5–11, oprac. A. Iwanowska, Kraków.
Zaworska H., Twardowski J. (2000), Rozmowa z księdzem Twardowskim, Kraków.