Kilka uwag o modlitwie w świetle XIX-wiecznych pamiętników kobiet
Abstrakt
W artykule do badań wykorzystano 14 pamiętników napisanych przez XIX-wieczne kobiety. Analiza tekstów pokazuje, że w tym czasie ważnym elementem życia Polaków była modlitwa. Zebrane wyrazy i konstrukcje językowe w większości są używane w polszczyźnie do dziś (wyraz modlitwa, jego synonimy, wyrazy od niego pochodne, ich określenia), co świadczy o ich silnym osadzeniu w tradycji i podkreślanej przez wielu badaczy skostniałości leksyki religijnej. Pamiętnikarskie zapiski wskazują na miejsca, w których się modlono, i sposoby, w jaki to czyniono (m.in. męski i kobiecy typ pobożności). Fragmenty te dodają kartom pamiętników ekspresywności.
Downloads
Bibliografia
Breza E., „Słowo Pańskie trwa na wieki”: ze studiów nad słownictwem religijnym i obyczajowym, Gdańsk 2015.
Encyklopedia katolicka, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, t. 1–20, Lublin 1973–2014.
Katechizm Kościoła Katolickiego (oprac. internetowe: ks. M. Baranowski: http://www.katechizm.opoka.org.pl/).
Lemaître N. et al., Słownik kultury chrześcijańskiej, Warszawa 1997.
Makuchowska M., 1998, Modlitwa jako gatunek języka religijnego, Opole.
Makuchowska M., 2004, Język religijny dawniej i dziś – na przykładzie XX-wiecznych modlitewników, w: Język religijny dawniej i dziś I, red. ks. S. Mikołajczak, ks. T. Węcławski, Poznań, s. 288–297.
Wojtak M., 1999a, Modlitwa ustalona – podstawowe wyznaczniki gatunku, w: W zwierciadle języka i kultury, red. J. Adamowski, S. Niebrzegowska, Lublin, s. 129–138.
Wojtak M., 1999b, Wyznaczniki gatunku wypowiedzi na przykładzie tekstów modlitewnych, „Stylistyka” VIII, s. 105–117.