Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweW blasku legendy, czyli Ognisty wóz Zofii Kossak. Lektura w kontekście twórczości pisarki
DOI:
https://doi.org/10.26881/jsr.2020.15.06Słowa kluczowe:
Bóg, Biblia, świętość, historia, legenda, apokryf, wiara, pokoraAbstrakt
Na tom Ognisty wóz (1963) składa się siedem krótkich opowiadań: Widzę go!, Ognisty wóz, Mędrcy świata, Słupnik i kusiciel, Legenda o św. Mikołaju z Pierśca, Naglące wołanie, Noc i świt. Opowiadania te traktują o wydarzeniach dziejących się w różnym czasie i w różnej przestrzeni, począwszy od powrotu Izraelitów do Kaananu, przez czas narodzin Chrystusa, wydarzania z V w., po lata okupacji niemieckiej w 1941 r. do października 1944 r. Złożyły się one na spójną myślową i ideową całość. Spotkanie bohaterów z Bogiem, tak jak i w innych utworach pisarki, przybiera szczególny kształt. Spotkanie to odbywa się w realnej przestrzeni, wśród zdarzeń codzienności. Jednak to Stwórca nadaje ton temu spotkaniu, objawiając moc swego Miłosierdzia. Bohaterowie opowiadań, poddani próbie wiary i wierności, spotykają się z Chrystusem Zmartwychwstałym, głosząc jego chwałę. Tym samym zostają włączeni w tajemnicę Zbawienia. Opowiadania z tego tomu realizują ideę pisarstwa dalekiego od kontestacji rzeczywistości i niezmiennie zachowującego charakter perswazji aksjologicznej oraz fundament teologiczny.
Downloads
Bibliografia
Bawół D. (2003), „Przymierze” Zofii Kossak jako apokryficzne dzieje Abrahama, „Pamiętnik Literacki” 2003, t. 94, nr 4, s. 83–98.
Bawół D. (2016), „Święta poezja” starożytnych Hebrajczyków. O literackiej lekturze Biblii, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” LIX, z. 3.
Calvet J (b.d.), O twórczości i krytyce katolickiej, przeł. i przedm. opatrz. A. Górski, Poznań.
Chrostowski W. (1992), Bohaterowie wiary „Starego Testamentu”, Warszawa.
Forst-Battaglia O. (1935), Katolickie piśmiennictwo w Polsce niepodległej, w: Udział twórczości katolickiej w dzisiejszej literaturze świata. Zbiorowy zarys monograficzny, przeł. J. Birkenmajer, t. 2, Kraków.
Farrer A. (1948), The Glass of Vision, London.
Gilson E. (1960), Tomizm. Wprowadzenie do filozofii św. Tomasza z Akwinu, przeł. J. Rybałt., Warszawa.
Jankowska M. (2011), Narracje apokryficzne w kulturze współczesnej, Poznań.
Kamieńska A. (1982), Wstęp, w: Legendy dominikańskie, tłum. i oprac. J. Salij, Poznań.
Kossak Z. (1936), Beatyfikacja Skargi, „Prosto z Mostu” nr 4 (20.09.1936).
Kossak Z. (1939), Służba pisarza, „Albertinum” nr 1.
Kossak Z. (1963), Wóz ognisty, Warszawa.
Kossak Z. (2002), Suknia Dejaniry. Powieść historyczna, Częstochowa.
Kossak Z. (2004), Nota wstępna, w: Chrześcijańskie posłannictwo Polski, przedruk za: „Niedziela” 2.05.2004, nr 18.
Krajewski K. (2018), Nadzieja, w: Wobec nadziei. Aksjologiczne problemy dramatu i teatru XX i XXI wieku, red. J. Michalczuk i ks. M. Lach, Lublin.
Michalski M. (2003), Strategia apokryficzna, w: Dyskurs, apokryf, parabola. Strategie filozofowania w prozie współczesnej, Gdańsk.
Olszewska M.J. (2009), Drogi nadziei. Polska proza historyczna z lat 1876–1939 wobec kryzysu kultury. Wybór, Warszawa.
Sławiński J. (red.) (1976), Legenda, w: Słownik terminów literackich, Wrocław.
Stępień P. (2003), Z literatury religijnej polskiego średniowiecza. Studia o czterech tekstach. Kazanie na dzień św. Katarzyny, Legenda o św. Aleksym, Lament świętokrzyski, Ołtarz Jezusow, Warszawa.
Synowiec J.S. (2003), Gatunki literackie w „Starym Testamencie”, Kraków.
Szonert E. (1969), Bóg, człowiek, historia. O twórczości Zofii Kossak-Szatkowskiej, „Życie i Myśl” z. 2.
Trzynadlowski J. (1983), Literackie wizje historyczne Zofii Kossak (Teoretycznoliterackie refleksje), „Kultura – Oświata – Nauka” nr 5.
Udział twórczości katolickiej w dzisiejszej literaturze świata. Zbiorowy zarys monograficzny (1935), przeł. J. Birkenmajer, t. 2, Kraków.
Vrtel-Wierczyński S. (1937), Staropolska legenda o św. Aleksym. Na porównawczym tle literatur słowiańskich, Poznań.
Żmigrodzka M. (2008), Dawać świadectwo prawdzie, „Niedziela” nr 15.
