Ochrona suwerenności Narodu w czasie kryzysu konstytucyjnego

Autor

  • Anna Rytel-Warzocha Uniwersytet Gdański

DOI:

https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.07

Słowa kluczowe:

kryzys konstytucyjny, zasada suwerenności Narodu, Naród, suweren

Abstrakt

Wynikające z kryzysu konstytucyjnego zagrożenia realizacji suwerenności Narodu można rozpatrywać w kilku kontekstach. Po pierwsze, trzeba zwrócić uwagę na konieczność ochrony woli Narodu jako suwerena w sprawach dotyczących podstawowych kwestii ustrojowych, której wyrazem są przepisy obecnie obowiązującej Konstytucji, podkreślając zarazem, że decyzję o takim a nie innym kształcie polskiego ustroju Naród podjął w 1997 r. najpierw przez przedstawicieli, a następnie bezpośrednio zatwierdzając Konstytucję w referendum. Po drugie, zagrożenia dla suwerenności Narodu można postrzegać w kontekście demokracji przedstawicielskiej, w odniesieniu do procesu wyłaniania przedstawicieli, jak również sposobu i procedur wykonywania przez nich władzy w imieniu Narodu. Po trzecie, można zastanawiać się też nad zagrożeniem suwerenności Narodu w kontekście zasady demokracji bezpośredniej rozumianej jako prawo wyrażania przez suwerena swojej woli także w okresie pomiędzy wyborami, m.in. w drodze referendum, jak też realizację innych przysługujących mu praw i wolności politycznych. Praktyka ustrojowa potwierdza, że podstawową rolę w ochronie suwerenności Narodu w różnych jej aspektach odgrywają sądy.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Bałaban A., Krajowa Rada Sądownictwa – regulacja konstytucyjna i rola w systemie władzy sądowniczej [w:] Sądy i trybunały w konstytucji i praktyce, red. W. Skrzydło, Warszawa 2005.

Bień-Kacała A., Konstytucjonalizm nieliberalny w Polsce po 2015 roku [w:] Sądownictwo konstytucyjne: teoria i praktyka, t. 3, red. M. Granat, Warszawa 2020.

Dziemidok-Olszewska B., Michalczuk-Wlizło M., Initiative of President Andrzej Duda regarding the change of the Constitution, „Teka of Political Science and International Relations” 2018, vol. 13, no. 1.

Haczkowska M., Zmiana Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej „w czasach zarazy”, „Przegląd Prawa i Administracji” 2020, nr 3996.

Jackiewicz A., Instytucja recall na Łotwie, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2018, nr 2.

Komunikat Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 15.06.2019 r., https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/ministerstwo-sprawiedliwosci-wytoczy-proces-cywilny.

Konstytucyjny spór o granice zmian organizacji i zasad działania Trybunału Konstytucyjnego: czerwiec 2015 – marzec 2016, red. P. Radziewicz, P. Tuleja, Warszawa 2017.

Leśniak N., Michalska J., Krajowa Rada Sądownictwa jako pozajudykacyjny organ władzy sądowniczej [w:] Konstytucyjny model władzy sądowniczej w Polsce – wybrane problemy, red. M. Jabłoński, S. Jarosz-Żukowska, Wrocław 2013.

Mojski W., Analiza kryzysu konstytucyjnego z perspektywy funkcji aksjologicznej konstytucji. Zarys podstawowych zagadnień teoretycznych, „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2022, nr 1.

Nowelizacja art. 55 Konstytucji RP przez Sejm V kadencji. Druki sejmowe: 580, 876, „Przed Pierwszym Czytaniem” 2006, nr 1.

Nycz M., RPO: Ustrój Polski nie może być już definiowany jako demokracja konstytucyjna, https:// www.rmf24.pl/fakty/polska/news-rpo-ustroj-polski-nie-moze-byc-juz-definiowany-jakodemokrac,nId,4667890#crp_state=1.

Problemy zmiany Konstytucji, red. R. Chruściak, Warszawa 2017.

Radziewicz P., Kryzys konstytucyjny i paradygmatyczna zmiana konstytucji, „Państwo i Prawo” 2020, z. 10.

Rytel-Warzocha A., Constitutional referendum in Poland in the light of constitutional regulation and controversy arising from constitutional practice, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2018, nr 9.

Sadurski W., Polski kryzys konstytucyjny, Łódź 2020.

Siedlecka E., Bodnar: W Polsce mamy demokrację hybrydową, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1967484,1,bodnar-w-polsce-mamy-demokracje-hybrydowa.read.

Stawicki R., Zmiany Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1997–2011 w świetle projektów ustaw oraz uchwalonych nowelizacji, Opracowania Tematyczne OT-605, Biuro Analiz i Dokumentacji, Kancelaria Senatu RP, Warszawa 2011.

Szmyt A., O zmianach Konstytucji RP z 1997 r. (w 10-lecie jej obowiązywania) [w:] Dziesięć lat obowiązywania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. E. Gdulewicz, H. Zięba-Załucka, Rzeszów 2007.

Szmyt A., Zasady zmiany Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej [w:] Zasady zmiany konstytucji w państwach europejskich, red. R. Grabowski, S. Grabowska, Warszawa 2008.

Ustawa w 2 godziny 20 minut. XIII Komunikat Obywatelskiego Forum Legislacji podsumowujący aktywność legislacyjną rządów Zjednoczonej Prawicy, Sejmu VIII kadencji i Senatu IX kadencji (2015–2019), Warszawa 2019.

Pobrania

Opublikowane

2023-06-15

Jak cytować

Rytel-Warzocha, A. (2023). Ochrona suwerenności Narodu w czasie kryzysu konstytucyjnego. Gdańskie Studia Prawnicze, (2(59)/2023), 88–98. https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.07