Tożsamość i przestrzeń. Wokół gdańskich retoryk tożsamościowych
Słowa kluczowe:
tożsamość, przestrzeń, pamięć, GdańskAbstrakt
W długim procesie kształtowania tożsamości Gdańska ważną rolę odgrywają pamięć i przestrzeń. W nowym dyskursie tożsamościowym nie tracą one na znaczeniu, lecz obok stałych fundamentów narracji tożsamościowej (wielokulturowość, architektura, pamięć), pojawiają się nowe opowieści miejskie obejmujące różne wymiary refleksji wskazujące na złożoność: wielowymiarowość i wielowarstwowość gdańskich tożsamości. W pamięci zbiorowej gdańszczan przechowywana jest nostalgiczna wizja miasta ze strażnikami ciągłości do których niewątpliwie należy zaliczyć przestrzeń w wymiarze architektonicznym jako element kulturowego dziedzictwa. Jednakże wobec nowych form i sposobów obcowania z miejską przestrzenią, za pomocą współczesnych technik informatycznych, podejmowane są coraz śmielsze próby budowania tożsamości Gdańska jako projektu refleksyjnego, wykraczającego poza esencjonalne treści i będące odpowiedzią na różne potrzeby tożsamościowe mieszkańców.
Downloads
Bibliografia
Assmann A., 1999, Zwischen Geschichte und Gedächtnis [w:] A. Assmann, U. Frevert (hrsg.), Geschichtsvergessenheit–Geschichtsversessenheit. Vom Umgangmitdeutschen Vergangenheitennach 1945, Stuttgart: Deutsche Verlags-Anstalt.
Assmann A., 2013, Między historią a pamięcią. Antologia, red. nauk. oraz posłowie M. Saryusz-Wolska, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Assmann J., 2008, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, tłum. A. Kryczyńska-Pham, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Baranowski A., Dymnicka M., 2005, Społeczna pamięć i tożsamość na przykładzie Gdańska [w:] B. Jałowiecki, A. Majer, M.S. Szczepański (red.), Przemiany miasta. Wokół socjologii Aleksandra Wallisa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Clark T.N. (red.), 2011, The City as an Entertainment Machine, Lanham: Lexington Books.
Ciechorska-Kulesza K., Grabowski T., Michałowski L., Obracht-Prondzyński C., Stachura K., Zbieranek P., 2019, Współczesne oblicza tożsamości gdańszczan, Gdańsk: Instytut Kaszubski.
Dymnicka M., 2013, Przestrzeń publiczna a przemiany miasta, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Dymnicka M., 2017a, Przestrzenie publiczne a tożsamość miasta [w:] K. Bierwiaczonek, M. Dymnicka, K. Kajdanek, T. Nawrocki, Miasto, przestrzeń, tożsamość. Studium trzech miast: Gdańsk, Gliwice, Wrocław, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Dymnicka M., 2017b, Biografie miast – Gdańsk [w:] K. Bierwiaczonek, M. Dymnicka, K. Kajdanek, T. Nawrocki, Miasto, przestrzeń, tożsamość. Studium trzech miast: Gdańsk, Gliwice, Wrocław, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Dymnicka M., 2017c, Urbanity phenomenon – Tradition and new cultural iterations [w:] M. Smagacz-Poziemska, K. Frysztacki, A. Bukowski (red.), Re-Imagining the City. Municipality and Urbanity Today from a Sociological Perspective, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Foucault M., 2011, Inne przestrzenie [w:] B. Świątkowska (red.), Coś, które nadchodzi. Architektura XXI wieku, Kraków: Fundacja Bęc Zmiana.
Halbwachs M., 2008, Społeczne ramy pamięci, tłum. M. Król, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Harvey D., 2012, Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, Wydawnictwo Bęc Zmiana.
Hobsbawm E., Ranger T., 2008, Tradycja wynaleziona, tłum. P. Godyń, F. Godyń, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kajdanek K., 2017, Tożsamość i przestrzeń w badaniach [w:] K. Bierwiaczonek, M. Dymnicka, K. Kajdanek, T. Nawrocki, Miasto, przestrzeń, tożsamość. Studium trzech miast: Gdańsk, Gliwice, Wrocław, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kapralski S., 2010, Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Próby refleksji teoretycznej [w:] S. Kapralski (red.), Pamięć, przestrzeń, tożsamość, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kowalski K., 2013, O istocie dziedzictwa europejskiego – rozważania, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.
Krajewski M., 2011, Miasto, na tropach tego, co niewidzialne, Przegląd Socjologiczny, t. LX/2–3, Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Laclau E., 2009, Rozum populistyczny, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Lefebvre H., 1994, The Production of Space, Oxford: Blackwell.
Lewicka M., 2012, Psychologia miejsca, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Löw M., 2018, Socjologia przestrzeni, tłum. I. Drozdowska-Broering, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Łukowski W., 2002, Społeczne tworzenie ojczyzn. Studium tożsamości mieszkańców Mazur, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Marody M., 2014, Jednostka po nowoczesności. Perspektywa socjologiczna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Massey D., 1995, The conceptualization of place. A place in the world? [w:] D. Massey, P. Jess (red.), Place, Culture and Globalization, Oxford: Oxford University Press.
Massey D., 2010, For Space, London: Sage.
Saryusz-Wolska M., 2010, Pamięć kulturowa Gdańska i Wrocławia. Doświadczenia i ślady [w:] S. Kapralski (red.), Pamięć, przestrzeń, tożsamość, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Obracht-Prondzyński C., 2011, Gdański fenomen jako wyzwanie badawcze [w:] L. Michałowski (red.), Gdański fenomen, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Simmel G., 1905, Kant. Sechzehn Vorlesungengehaltenan der Berliner Universität, Leipzig.
Szkudlarek T., 2016, Retoryki tożsamości [w:] J. Kołtan (red.), Przesilenie. Nowa kultura polityczna, Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.