Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweMetoda dialogów wizualno-werbalnych w terapii z dzieckiem niepełnosprawnym w wieku wczesnoszkolnym. Analiza indywidualnych przypadków
DOI:
https://doi.org/10.4467/25439561.NP.19.048.12291Słowa kluczowe:
metoda dialogów wizualno-werbalnego, dziecko z niepełnosprawnością, dialog, emancypacja rysunku dzieckaAbstrakt
W niniejszym artykule chcę pokazać, na podstawie analizy indywidualnych przypadków, a także semiotycznej analizy wytworu, potencjał: komunikacyjny, semiotyczny i terapeutyczny, stworzonej przeze mnie metody wizualno-werbalnej, która wpisuje się w znany już od dawna kierunek arteterapeutyczny. Zajmując się rysunkiem dziecka (Karczmarzyk 2011a, 2014b), znaczeniami dzieci i dorosłych na temat ikonografii malarstwa polskiego oraz europejskiego (Karczmarzyk, Wasilewska 2015), czy też ideą emancypacyjną rysunku dziecka (Karczmarzyk 2012), emancypacją w sztuce (Karczmarzyk 2015), kontynuuję swoje rozważania, otwierając się na poszukiwanie szerszego kontekstu (Karczmarzyk 2018) dotyczącego pedagogiki specjalnej i terapii. Metodą wykorzystaną w badaniu jest analiza indywidualnych przypadków, zaś oprócz techniki wywiadu stosuję również analizę semiotyczną, powstałego w trakcie badania, wytworu plastycznego (Rose 2010) oraz opis sesji arteterapeutycznej, która przebiega z wykorzystaniem metody dialogów wizualno-werbalnych.
Downloads
Bibliografia
Eco U. (2008), Dzieło otwarte: Forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
Freud S. (2010), Wstęp do psychoanalizy, Wydawnictwo Marek Derewecki, Kęty.
Czajkowska A. (2019), Fototerapia w pracy nauczyciela, pedagoga i terapeuty, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Czemierowska-Koruba E. (2015), Agresja i przemoc w szkole. Co powinniśmy wiedzieć by skutecznie działać, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa.
Dollard J., Miller N.E., Doob L.W., Mowrer O.H., Sears R.R. (1939), Frustration and aggression, Yale University Press, New Haven, CT, US.
Jagielska B. (2010), One są wśród nas. Dziecko z autyzmem i zespołem Aspergera w szkole i przedszkolu. Informacje dla pedagogów i opiekunów, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa.
Karczmarzyk M. (2018), Dialogi równoległe. Wykorzystanie języka obrazu w spotkaniu tutoringowym [w:] B. Karpińska-Musiał, M. Panońsko (red.), Tutoring jako spotkanie. Historie indywidualnych przypadków, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Kraków.
Karczmarzyk M. (2011a), Co znaczą rysunki dziecięce. Znaczenia i potencjał komunikacyjny rysunku dziecka sześcioletniego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Karczmarzyk M. (2014b), Co znaczą rysunki dziecięce, Wydawnictwo Anwi, Gdańsk.
Karczmarzyk M. (2015), Wspólnota i u(nie)pamiętnianie. Rewizualizacje, znaczenia i strategie budowy miasta w przestrzeni Gdańska [w:] M. Mendel (red.), Miasto jak wspólny pokój: gdańskie modi co-vivendi, Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Instytut Kultury Miejskiej, Gdańsk.
Karczmarzyk M., Wasilewska A. (2015), Malarstwo w oczach dzieci. Znaczenia nadawane wybranym obrazom Salvadora Dalego, Pabla Picassa, Jacka Yerki, Kultura i Wychowanie nr 10(2), 36–43.
Karczmarzyk M. (2012), Prawo dziecka do „głosu” w przestrzeni społecznej. Rysowanie jako proces emancypacyjny, Problemy Wczesnej Edukacji nr 2(17), VIII, 116–122.
Karolak W., Kaczorowska B. (red.) (2008), Arteterapia w medycynie i edukacji, Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, Łódź.
Łotman J. (1999), Kultura i eksplozja, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Nieduziak E. (2012), Arteterapia – nowy obszar kształcenia pedagogów?, Pedagogika Szkoły Wyższej, 2, 65–84.
Pilch T., Bauman T. (2001), Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Wydawnictwo Żak, Warszawa.
Rose G. (2010), Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualnością, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Rutkowiak J. (1992), Pytanie, dialog, wychowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Wallis M. (1983), Sztuki i znaki. Pisma semiotyczne, PIW, Warszawa.
Ziółkowski M. (1989), Wiedza, jednostka, społeczeństwo, PWN, Warszawa.
