Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweSieci społeczne i sieci wsparcia społecznego rodzin osób dorosłych z zaburzeniami ze spektrum autyzmu
Słowa kluczowe:
sieć społeczna, wsparcie społeczne, dorośli ze spektrum autyzmu, rodziny dorosłych z zaburzeniami ze spektrum autyzmuAbstrakt
Zaburzenia ze spektrum autyzmu są problemem, który dotyczy osoby nimi dotkniętej, jego rodziny oraz społeczeństwa. Są przyczyną niepełnosprawności, która rzutuje na wszystkie sfery funkcjonowania człowieka. Osoby, u których diagnozuje się wymienione zaburzenia doświadczają przez całe życie trudności. Opieka i wsparcie dziecka a następnie osoby dorosłej z autyzmem jest wyzwaniem dla rodziny. Dorosłość osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu może być szczególnie trudnym okresem rozwoju i przyczyną wielu nowych problemów. Czynnikiem, który pomaga poradzić sobie z sytuacją trudną jest obecność innych osób. Artykuł podejmuje temat sieci społecznych i wsparcia społecznego rodzin dorosłych osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu oraz zmian, jakie zachodzą w tych strukturach.
Downloads
Bibliografia
Axer A. (1983), Społeczne systemy oparcia w środowisku chorego psychicznie, „Studia Socjologiczne”, nr 4(91).
Bartnikowska U., Borowska-Beszta B., Stochmiałek J. (2015), Andragogiczne badania nad rodzinami generacyjnymi osób niepełnosprawnych wymagających całożyciowego wsparcia, https://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/2950/NiR 3 2015 UB BBB JS WyDRUK.pdf?sequence=1 [dostęp: 29.05.2017].
Bizoń Z., Kokoszka A., Roszczyńska J., Bryła L., Wojnar M. (2001), Ocena otoczenia i oparcia społecznego według Zdzisława Bizonia. Opis metody i jej zastosowania, „Psychiatria Polska”, t. XXXV, nr 4.
Chojnicka I., Płoski R. (2012), Polska wersja wywiadu do diagnozowania autyzmu ADI-R, „Psychiatria Polska”, t. XLVI, nr 2, s. 249–250, http://www.psychiatriapolska.pl/uploads/images/PP_2_2012/Chojnicka__Psychiatr_Pol_2_2012.pdf [dostęp: 15.07.2016].
Dorociak H., Dyrda K., Gałka U. i in. (2010), Koncepcja Małego Systemu aktywizacji społecznej i zawodowej osób z autyzmem, Fundacja Synapsis, Warszawa.
Ekas N.V., Lickenbrock D.M., Whitman T.L. (2010), Optimism, Social Support, and Well-Being in Mothers of Children with Autism Spectrum Disorder, „Journal of Autism and Developmental Disorders”. vol. 40(10), s. 1274-1284.
Gielas J. (2005/2006), Podwójnie obciążeni – starzejący się rodzice osób niepełnosprawnych intelektualnie, „Wspólne Tematy”.
Howlin P., Moos P. (2012), Adults with Autism Spectrum Disorders, „Psychiatry”, vol. 57(5), s, 275–283. http://files.autismo-equit-psico-educacional.webnode.pt/2000001592117f220df/76476991.pdf [dostęp: 29.09.2017].
Kawula S. (2001), Czynniki i sieć wsparcia społecznego w życiu człowieka [w:] Pedagogika społeczna: dokonania, aktualność, perspektywy, S. Kawula (red.), Wydawnictwo A. Marszałek, Toruń.
Kotlicka-Antczak M. (2010), Autyzm? Nie tylko dziecięcy – zaburzenia autystyczne w okresie adolescencji i wczesnej dorosłości [w:] Autyzm – epidemiologia, diagnoza, terapia, T. Pietras, A. Witusik, P. Gałecki (red), Wydawnictwo Continuo, Wrocław.
Krause A. (2010), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie w perspektywie zmiany społecznej [w:] Rodzina osób z niepełnosprawnością intelektualną wobec wyzwań współczesności, A. Żyta (red.), Wydawnictwo Akapit, Toruń.
Kryteria diagnostyczne z DSM 5: Desk Reference (2015), Gałecki P., Święcicki Ł. (red.), Edra Urban & Partner, Wrocław.
Lake J.K. , Pery A., Lunsky Y. (2014), Mental Health Services for Indywiduals with High Functioning Autism Spectrum Disorder, „Autism Research and Treatment”, http://dx.doi.org/10.1155/ 2014/502420 [dostęp: 02.10.2017].
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych – X rewizja, t. I, 2008, s. 248, http://www.csioz.gov.pl/src/files/klasyfikacje/ICD10TomI.pdf; s. 248-249 [dostęp: 06.11.2015].
Pisula E. (1998), Psychologiczne problemy rodziców dzieci z zaburzeniami rozwojowymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Pisula E. (2003), Autyzm i przywiązanie, GWP, Gdańsk.
Pisula E. (2015), Rodzice dzieci z autyzmem, PWN, Warszawa.
Płatos M. (red.) (2016), Ogólnopolski spis autyzmu. Sytuacja młodzieży i dorosłych z autyzmem w Polsce, Stowarzyszenie Innowacji Społecznych „Mary I Max”, Warszawa.
Rymsza A., Wroniszewski M. (2010), Autyzm jako problem społeczny Koncepcja Małego Systemu aktywizacji społecznej i zawodowej osób z autyzmem, Fundacja Synapsis, Warszawa.
Rynkiewicz A., Kulik M. (2013), Wystandaryzowane, interaktywne narzędzia do diagnozy zaburzeń ze spektrum autyzmu a nowe kryteria diagnostyczne DSM-5, „Psychiatria”, t. 10, nr 2, s. 41–48.
Seltzer M.M., Shattuck P., Abbeduo L., Greenberg J.S. (2004), Trajectory of development in Adolescents and adults with autism, „Mental Retardation and Developmental Disabilities Research Reviews”, vol. 10, s. 234–247, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15666341 [dostęp: 29.09.2017].
Sęk H., Cieślak R. red. (2004), Wsparcie społeczne. Stres i zdrowie, PWN, Warszawa.
Smith L.E., Greenberg J.S. Mailick M.R. (2012), Adults with autism: Outcomes, family effects, and the multi-family group psychoeducation model, „Current Psychiatry Reports”, vol. 14(6), s. 732–738, www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3492520/ [dostęp: 15.05.2017].
System Informacji Oświatowej, http://www.cie.men.gov.pl/sio-strona-glowna/dane-statystyczne [dostęp: 15.05.2017].
Stelmaszuk Z.W. (1996), Sieć społeczna a rozwój kompetencji jednostki [w:] Pedagogika społeczna. Kręgi poszukiwań, A. Przecławska (red.), Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
