Academic Scientific JournalsThe purpose of this article is to start a discussion on the risk of human subjectivity being annexed to whether a PDA can be a medical tool for legitimizing power
Keywords:
Patological Demand Avoidance Syndrome, medicalization, normativity, subjectivityAbstract
To what extent and if a man is able to save himself at all? Once again extremely important question is arising – the question about the essence of humanity in the modern world, when societies faced powerlessness in the face of recent events that have affected the world as a result of the coronavirus pandemic. Entanglement in mutual relations between authority, knowledge and discourse includes the reality widely experienced by a human. This entanglement poses particular risk to human subjectivity, especially when attempts to silence uncomfortable, unpopular voices find their expression in numerous practices. For the past few years, British scientists have been conducting intensive research on the set of traits identified by Elizabeth Newson, known as „Pathological Demand Avoidance Syndrome”. Until quite recently, this topic was little known to the public, while today there is a growing interest in it. The text contains a critical analysis of the items contained in the EDA-Q questionnaire, which is intended to identify the key features of PDA described by Newson. The aim of the article is to discuss the risk of appropriated human subjectivity, and whether the PDA profile can be a medicalized tool for legitimation of authority.
Downloads
References
Armstrong T. (2011), The power of neurodiversity. Unleashing the advantages of your differently wired brain, Da Copo Press, Philadelphia (tłum. własne).
Babicka-Wirkus A. (2016), (Nie)normatywność rytuałów oporu w szkole, Teraźniejszość –Człowiek – Edukacja, t. 19, 1(73): 73–86.
Bailin A. (2019), Clearing Up Some Misconceptions about Neurodiversity, Just because you value neurological differences doesn't mean you're denying the reality of disabilities (tłum. własne), https://blogs.scientificamerican.com/observations/clearing-up-some-misconceptionsabout-neurodiversity/ (dostęp: 12.05.2020).
Ball S.J. (1994), Foucault i edukacja. Dyscypliny i wiedza, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Baron-Cohen S.(2015), Teoria zła. O empatii i genezie okrucieństwa, przeł. A. Nowak, Smak Słowa, Sopot.
Bauman Z. (1995), Wieloznaczność nowoczesna. Nowoczesność wieloznaczna, przeł. J. Bauman, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bielska E. (2013), Koncepcje oporu we współczesnych naukach społecznych. Główne problemy, pojęcia, rozstrzygnięcia, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Bilińska-Suchanek E.(2006), Obraz szkoły w perspektywie paradygmatu oporu [w:] E. Bilińska-Suchanek (red.), Opór w edukacji- aspekty teoretyczne i praktyczne, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku, Słupsk.
Bilińska-Suchanek E. (2013), Nauczyciel i opór (wobec) systemu edukacji, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Bińczyk E. (1999), O czym szepcze władza (w ujęciu Michela Foucaulta), Przegląd Artystyczno-Literacki, 9, Warszawa, 67–72.
Blackburn S. (1996), The Oxford Dictionary of Philosophy, Oxford University Press, Oxford (tłum. własne).
Danieluk B. (2006), Konceptualizacja poczucia winy i wstydu w ujęciu poznawczym i społecznym, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska,19: 71–86.
Drabata A.(2018), Dekonstrukcja znaczeń nadawanych żądaniom przez nauczycieli pracujących z uczniami z niepełnosprawnością intelektualną, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 30: 295–310.
Fidler R., Christie P. (2015), Can I tell you about Pathological Demand Avoidance syndrome? A guide for friends, family and professionals, Jessica Kingsley Publishers, London (tłum. własne).
Egan V., Linenberg O., O’Nions E., (2019), The measurement of Adult Pathological Demand Avoidance Traits, Journal of Autism and Developmental Disorders, 49(2): 481–494, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30140985/ (dostęp: 24.04.2020).
Foucault M. (1993), Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przeł. T. Komendant, Aletheia – Spacja, Warszawa.
Gnaulati E. (2016), To normalne! Dlaczego zwyczajne zachowania naszych dzieci nazwano ADHD, autyzmem i innymi zaburzeniami, tłum. I. Noszczyk, Znak. Litera Nova, Kraków.
Jarmakowski T. (2017), Style atrybucji a reakcje na własną porażkę - projekt badań własnych, Acta Universitatis Lodziensis Folia Psychologica, 11: 111–125.
Kaliszewska K. (2016), Niepełnosprawność intelektualna w dyskursie wiedzy – władzy, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 21: 20–34.
Karaś M. (2013), Władza, wiedza i dyskurs a niepełnosprawność. Konstruowanie podmiotu „niepełnosprawnego” w kontekście filozofii Michela Foucaulta, Przegląd Prawniczy Ekonomiczny i Społeczny, 2: 19–30.
Kłos J. Gromadecka-Sutkiewicz M., Zysnarska M. (2014), Medykalizacja – wyzwanie XXI wieku, Hygeia Public Health, 49 (3): 382–388.
Kołakowski A., Pisula A. (2018), Sposób na trudne dziecko. Przyjazna terapia behawioralna, GWP, Sopot.
Kuławska E. (2013), Uwarunkowania i konsekwencje odrzucenia dziecka w wieku szkolnym przez grupę rówieśniczą, Seminare, 33: 193–207, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-3f0ebfd5-b0f7-4727-8887-4c27ac01c7d5/c/tom33-14-kulawska.pdf.(dostęp: 12.05.2020).
Marshall G. (red.) (2004), Słownik socjologii i nauk społecznych, tłum.M. Tobin, PWN,Warszawa.
Mieszalski S. (1997), O przymusie i dyscyplinie w klasie szkolnej, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Mireault G., Trahan J. (2007), Tantrums and Anxiety in Early Childhood. A Pilot Study, Early Childhood Research and Practice, 9, 2: 10–19 (tłum. własne).
Muders S. (rok), O pojęciu normatywności w ocenie zaburzenia umysłowego, przeł. P. Nowakowski, Avant, 8, 3: 93–98.
Newson E., Le Maréchal K., David C. (2003), Pathological demand avoidance syndrome: A necessary distinction within the pervasive developmental disorders, Archives of Disease in Childhood, 88 (7), 595–600 (tłum. własne).
O’Nions E., Gould J., Christie P., Gillberg Ch., Viding E.,Happe F. (2016), Identifying features of ‘pathological demand avoidance’ using the Diagnostic Interview for Social and Communication Disorders (DISCO), European Child & Adolescent Psychiatry, 25: 407–419 (tłum. własne).
O’Nions E., Egan V., Linenberg O. (2019), The Measurement of Adult Pathological Demand Avoidance Traits, Journal of Autism and Developmental Disorders, 49: 481–494 (tłum. własne), https://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2Fs10803-018-3722-7.pdf (dostęp: 24.04.2020).
O’Nions E., Viding E., Floyd C., Quinlan E., Pidgeon C., Gould J., Happe´ F. (2018), Dimensions of difficulty in children reported to have an autism spectrum diagnosis and features of extreme/‘pathological’ demand avoidance, Child and Adolescent Mental Health, 23 (3): 220–227 (tłum. własne).
O’Nions E., Christie P., Gould J., Viding E., Happé F. (2014a), Development of the ’Extreme Demand Avoidance, Journal of Child Psychology and Psychiatry, 55: 758–768 (tłum. własne).
O’Nions E., Gould J., Christie P., Viding E.,Happe F. (2014b), Extreme Demand Avoidance Questionnaire, https://lizonions.files.wordpress.com/2019/09/180515_edaq-en.pdf (tłum. własne).
Ostrowska A. (2017), Medykalizacja-perspektywa uzurpatora [w:] M. Nowakowski, W. Piątkowski (red.), Procesy medykalizacji we współczesnym społeczeństwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Pasikowski S. (2014), Opór indywidualny.Teorie, klasyfikacje i diagnozowanie w ujęciu psychologicznym, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 68 (4): 39–62.
Piekarski M. (2017), Normatywność antycypacji a normatywność predykcji. Dwa podejścia: fenomenologia i teoria przetwarzania predykcyjnego, AVANT, 8, 3: 25–56.
Prizant B.M., Fields-Meyer T. (2017), Niezwyczajni ludzie. Nowe spojrzenie na autyzm, przeł. J. Bilmin-Odrowąż, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Sherwin J.A. (2015), Pathological Demand Avoidance Syndrome. My Daughter is not naughty, Jessica Kingsley Publishers, London (tłum. własne).
Słońska Z. (2017), Medykalizacja a społeczeństwo: obszary i kierunki wzajemnego oddziaływania [w:] M. Nowakowski, W. Piątkowski (red.), Procesy medykalizacji we współczesnym społeczeństwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Stępien-Nycz M. (2011), Przyjmowanie perspektywy w obszarze poznawczym, społecznym i afektywnym: wzajemne zależności u dzieci w wieku przedszkolnym, Psychologia Rozwojowa, t. 16, 4: 57–72.
Stier M. (2013), Normative preconditions for the assessment of mental disorder, Frontiers in Psychology, (tłum. własne), https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3766858/ (dostęp: 24.04.2020).
Taranowicz I. (2017), Medykalizacja świadomości potocznej [w:] M. Nowakowski, W. Piątkowski (red.), Procesy medykalizacji we współczesnym społeczeństwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Waga L. (2018), Normatywnaść pedagogiki chrześcijańskiej w świetle pytań o jej empiryczne podstawy, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Pedagogika 36 / Nauki Humanistyczno- Społeczne, z. 446: 59–82.
Walker N. (2014), Neurotypical Psychotherapists and Neurodivergent Clients, https://neurocosmopolitanism.com/neurotypical-psychotherapists-and-neurodivergent-clients/ (dostęp: 20.04.2020).
Wieczorkowska M. (2017), Teoretyczne i metodologiczne aspekty badań nad procesami medykalizacji – zarys problematyki, Przegląd Socjologiczny, 46/1: 33–51.
Wing L., Gould J., Taylor C., Leekam S.R., Libby S. (2002), The Diagnostic Interview for Social and Communication Disorders: Algorithms for ICD-10 childhood autism and Wing and Gould autistic spectrum disorder, Journal of Child Psychology and Psychiatry 43 (3): 327–342, (tłum. własne).
Wróblewski M. (2017), Biomedycyna w sieciach globalizacji. O wędrujących zaburzeniach psychicznych na przykładzie ADHD [w:] M. Nowakowski, W. Piątkowski (red.), Procesy medykalizacji we współczesnym społeczeństwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
