Academic Scientific JournalsAdaptation of the therapeutic space conditions to the individual needs and psycho-physical abilities of people with moderate and severe intellectual disabilities
Keywords:
therapeutic space, space arrangement, universal design, educational environment, local environmentAbstract
This article addresses the issue of adapting therapeutic space to the needs and abilities of children with moderate and severe intellectual disabilities. Based on Bronfenbrenner's bio-ecological systems theory, the role of the architectural, home and local space in which the child functions in his/her developmental stimulation is discussed. The term space arrangement and universal design are explained together with the principles accompanying the creation of safe and accessible space for people with disabilities. Special attention is paid to building a friendly local environment taking into account the architecture of the surrounding, building, interior, but also the social dimension of the child's functioning.
Downloads
References
Błaszczak M., Przybylski Ł. (2010), Rzeczy są dla ludzi, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Domagała-Zyśk E. (2018), Racjonalne dostosowania i modyfikacje w edukacji uczniów mających specyficzne potrzeby edukacyjne[w:] Kompetencje przyszłości, red. S.M. Kwiatkowski, Wydawnictwo FRSE, Warszawa.
Doroszewski W. (1965), Słownik języka polskiego, PWN, Warszawa.
Cichocka-Segiet K., Mostowski P., Rutkowski P.(2019),Uniwersalne projektowanie zajęć jako droga do zaspokajania zróżnicowanych potrzeb edukacyjnych [w:] Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole, red. I. Chrzanowska, G. Szumski, Wydawnictwo Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Seria Naukowa, t. 7, Warszawa.
Gindrich P. (2009), Wspomaganie wczesnej edukacji w kontekście efektywności instytucji przedszkola, czyli jak mierzyć jakość Skalą Oceny Jakości Środowiska Dziecka w Wieku Przedszkolnym (ECERS-R), Meritum Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny.
Głodkowska J. (2011), Kilka myśli o poczuciu bezpieczeństwa dziecka z niepełnosprawnością źródłem metodycznych inspiracji [w:] Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w szkole ogólnodostępnej, red. J. Głodkowska, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
Giza A. (2010), Edukacja małych dzieci. Standardy, bariery, szanse. Raport, Fundacja Rozwoju Dzieci im. Amosa Komeńskiego, Warszawa.
Grzegorzewska M. (1996), Listy do młodego nauczyciela, Wydawnictwo WSPS, Warszawa.
Kaczan R. (2009), Wspomaganie rozwoju dziecka z ograniczoną sprawnością w wieku szkolnym [w:] Droga do samodzielności. Jak wspomagać rozwój dzieci i młodzieży z ograniczeniami sprawności, red. A.I. Brzezińska, M. Ohme, A. Resler-Maj, R. Kaczan, M. Wiliński, GWP, Gdańsk.
Kamusińska E. (2008), Znaczenie kompleksowej rehabilitacji w integracji osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem. Studia medyczne, TORMEDIA Wydawnictwo Medyczne, Poznań, 83–86.
Kijak R. (2009), Seks i niepełnosprawność, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Kiwerski J. (2005), Współczesne poglądy na rehabilitację [w:] Rehabilitacja medyczna, red. J. Kiperski, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
Kopeć D. (2013), Rzeczywistość (nie)edukacyjna dziecka z głęboką niepełnosprawnością intelektualną, UAM, Poznań.
Kosewska B.(2018), Domowe laboratorium małego dziecka – o rodzicielskim wspomaganiu rozwoju małego dziecka w środowisku domowym [w:] Małe dziecko – poznanie w zabawie, red. R. Piotrowicz, Wydawnictwo APS, Warszawa.
Kuryłowicz E. (2015), Uniwersalność rozwiązań architektonicznych w kontekście otwierania środowiska wybudowanego dla wszystkich, jako wyraz i efekt postawy innowacyjnej – normalność w architekturze, Studia BAS, 2/42: 204.
Mace R. (1985), Universal Design. Barrier-Free Environments for Everyone, Designers West, 33, 1: 149.
Majewski T. (1998), Biopsychospołeczna koncepcja niepełnosprawności, Szkoła Specjalna, 3: 131–134.
Marcinkowska, B., Wołowicz, A. (2010), Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania i konstruowanie indywidualnych programów osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, APS, Warszawa.
Maslow A. (2006), Motywacja i osobowość, PWN, Warszawa.
Nalaskowski A. (2002), Przestrzenie i miejsca w szkole, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, 74.
Piszczek M.(2011), Diagnoza wielospecjalistyczna, Kompendium, Warszawa.
Przetacznikowa M. (1982), Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, PWN, Warszawa.
Przybyszewska J. (2011), Rodzic w roli terapeuty?, Forum Oświatowe nr 44, Wrocław, 153–157.
Rezolucja ONZ nr 61/06 z dnia 13 grudnia 2006 r. – Konwencja Praw Osób Niepełnosprawnych, A/RES/61/106.
Rodriguez T.F. (2001), Kształcenie nauczycieli a zadania nauczania, Szkoła Specjalna, 3: 185.
Rutkowska E. (2007), Kompleksowość działań rehabilitacyjnych [w:] Psychospołeczne problem zatrudnienia osób niepełnosprawnych, red. J. Śliwak, Norbertinum, Lublin.
Trociuk S. (red.) (2011), Dostępność infrastruktury publicznej dla osób z niepełnosprawnością. Analiza i zalecenia, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa.
Turowska A. (1998), Rehabilitacja osób niepełnosprawnych a integracja społeczna, Studia Włocławskie 1, Teologiczne Towarzystwo Naukowe, Włocławek, 194–204.
Walczak G. (2016), Środowisko naturalne we wspomaganiu rozwoju dziecka. Aranżacja przestrzeni terapeutycznej [w:] Małe dziecko, dużo pomysłów, red. R. Piotrowicz, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
Wdówik P. (red.) (2010), Uniwersalne projektowanie zajęć dydaktycznych, Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Ziemska M.(2009), Postawy rodzicielskie, Wiedza Powszechna, Warszawa.
Żmigrodzki P., Bańko M., Batko-Tokarz B., Bobrowski J., Czelakowska A., Grochowski M., Przybylska R., Waniakowa J., Węgrzynek K. (2018), Wielki słownik języka polskiego PAN, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków.
