Academic Scientific JournalsDirections of scientific discourse change determining the way narratives of people with intellectual disabilities are viewed
Keywords:
narrative, intellectual disability, theoretical trendsAbstract
The interest in narrating by people with intellectual disabilities could be considered in terms of particular changes: narrative turn in science, emerging of interpretive paradigm in social science research, social communication theory development and paradigmatic change in the way of thinking about disability, either in a theoretical or practical context. The presented paper aims at showing the possibility of application of biographical methods in research on people with intellectual disabilities as the avenue of their emancipation. This is a significant issue, due to the fact that this social group remains excluded from a biographical research. Anyway, all theoretical implications of a new concept of disability highlight the need to promote and increase their participation in culture, providing them with the opportunities to talking about themselves the ways they usually speak. All the more so, because the narrative is not currently treated narrowly, as a structure of expression, but rather broadly, as the basic way of understanding being a human.
Downloads
References
Bednarz-Łuczewska P., Łuczewski M. (2012), Podejście biograficzne [w:] Badania jakościowe. Metody i narzędzia, D. Jemielniczak (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Burzyńska A. (2004), Kariera narracji. O zwrocie narratywistycznym w humanistyce [w:] Narracja i tożsamość. Antropologiczne problemy literatury, t. 2, W. Bolecki, R. Nycz (red.), Fundacja „Centrum Międzynarodowych Badań Polonistycznych”, Warszawa.
Hajduk E. (2001), Kulturowe wyznaczniki biegu życia, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Kazanowski Z.(2011), Przemiany pokoleniowe postaw wobec osób niepełnosprawnych umysłowo, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Kijak R. (2016), Dorośli z głębszą niepełnosprawnością intelektualną jako partnerzy, małżonkowie i rodzice, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Kosakowski Cz. (2010), Węzłowe problemy pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń.
Kościelska M. (1995), Oblicza upośledzenia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Kowalik S. (2005), Psychologia niepełnosprawności umysłowej [w:] Psychologia kliniczna, t. 2, H. Sęk (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Krause A. (2010), Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Krüger H.H. (2001), Koncepcje i metody badań biograficznych w naukach o wychowaniu [w:] Jakościowe orientacje w badaniach pedagogicznych, D. Urbaniak-Zając, J. Piekarski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Krüger H.H. (2008), Metody badań w pedagogice, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Krzemińska D., Lindyberg I. (2012), Wokół dorosłości z niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Majewska-Kafarowska A. (2010), Narracje biograficzne a poczucie tożsamości kobiet, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Marcinkowska B. (2013), Model kompetencji komunikacyjnych osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
Marzec J. (2002), Dyskurs, tekst, narracja. Szkice o kulturze ponowoczesnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Ossowski S. (1983), O osobliwościach nauk społecznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Pawelczak K. (2013), Narracja autobiograficzna osoby z niepełnosprawnością intelektualną (i jej miejsce w dyskursach pedagogiki specjalnej), „Studia Edukacyjne” nr 28.
Rubacha K. (2010), Prawidłowości i/lub kontekst jako kryteria tworzenia wiedzy pedagogicznej [w:] Metodologiczne problemy tworzenia wiedzy w pedagogice. Oblicza akademickiej praktyki, J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając, K.J. Szmidt, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Rzeźnicka-Krupa J. (2007), Komunikacja – edukacja – społeczeństwo. O dyskursie dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Rzeźnicka-Krupa J. (2011), Niepełnosprawność i świat społeczny. Szkice metodologiczne, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Rzeźnicka-Krupa J. (2013), Niepełnosprawność intelektualna – narracje, reprezentacje, konteksty, „Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej” nr 10.
Straś-Romanowska M. (2004), Podmiotowość człowieka w badaniach narracyjnych [w:] Narracja. Koncepcje i badania psychologiczne, E. Dryll, A. Cierpka (red.), Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, Warszawa.
Teusz G. (2005), Narracja jako teleologiczny model konstruowania jednostkowego obrazu świata [w:] Narracje – (auto)biografia – etyka, L. Koczanowicz, R. Nahirny, R. Włodarczyk (red.), Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP, Wrocław.
Urbaniak-Zając D. (2005), Pedagogiczna perspektywa w badaniach narracyjno-biograficznych [w:] Narracje – (auto)biografia – etyka, L. Koczanowicz, R. Nahirny, R. Włodarczyk (red.), Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP, Wrocław.
Wąsiński (2011), Autokreacja w perspektywie narracji i biograficzności [w:] Uczenie się z (własnej) biografii, E. Dubas, W. Świtalski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Wołowicz-Ruszkowska A. (2013), Zanikanie? Trajektorie tożsamości kobiet z niepełnosprawnością, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
Żółkowska T. (2013), Społeczna (de)waloryzacja roli osoby niepełnosprawnej [w:] Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej, Z. Gajdzica (red.), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Żyta A. (2011), Życie z zespołem Downa. Narracje biograficzne rodziców, rodzeństwa i dorosłych osób z zespołem Downa, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
