Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweEmocje i enklawy bezpieczeństwa emocjonalnego - pandemia COVID-19 w doświadczeniach osób z niepełnosprawnością sensoryczną i ich rodzin
DOI:
https://doi.org/10.26881/ndps.2023.48.09Słowa kluczowe:
emocje, pandemia, enklawy bezpieczeństwa, osoby z niepełnosprawnością sensorycznąAbstrakt
Podczas analiz zebranych materiałów badawczych w obszarze życia osób z niepełnosprawnością sensoryczną i ich rodzin podczas pandemii COVID-19 wyłonionych zostało pięć kategorii głównych: pandemia, relacje, konstruowanie codzienności, wizje przyszłości oraz emocje (których rozwinięcie wobec tego, co znalazło się w publikacji (Belzyt, Doroszuk, Tersa 2021), stanowić będzie tematykę poniższego artykułu). Kategorie główne i podkategorie wyłaniane były w procesie poszukiwania odpowiedzi na główny problem badawczy, dotyczący codzienności rodzin osób z niepełnosprawnością sensoryczną.
Analizując wypowiedzi badanych pod kątem odczuwanych przez nich stanów emocjonalnych uwagę zwracało, iż po części odzwierciedlają one etapy adaptacji do nowej sytuacji wyróżnione i opisane przez A. Twardowskiego (1991) oraz mechanizmy radzenia sobie opisane przez F.L. Coolidge i in. (2000, za: Szabała 2020: 101). W tej perspektywie dokonany został opis stanów emocjonalnych w trakcie dokonywanej analizy. Ważną kategorią, która rysuje się w wypowiedziach badanych są enklawy bezpieczeństwa, czyli miejsca, aktywności oraz relacje, które ułatwiając badanym regulację emocji i przywracają poczucie bezpieczeństwa.
Downloads
Bibliografia
Belzyt J.I. (2012), Niepełnosprawność-Edukacja-Dorosłość. Studium przypadku osoby ociemniałej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
Belzyt J.I, Doroszuk J., Tersa K. (2021), Życie z niepełnosprawnością w globalnym kryzysie. Rok pandemii COVID-19 w doświadczeniach osób z niepełnosprawnością sensoryczną i ich rodzin, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
Błaszczak W. (2001), Kryzys wywołany doświadczeniem realnego zagrożenia życia jako szansa rozwoju [w:] K. Popiołek (red.), Człowiek w sytuacjach zagrożenia: kryzysy, katastrofy, kataklizmy, Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań.
Boczkowska M. (2020), Psychospołeczne konsekwencje pandemii koronawirusa (COVID-19) u dzieci i młodzieży – przegląd wybranych opracowań, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 37.
Czerwińska K. (2015), Utrata wzroku w kontekście realizacji zadań rozwojowych w okresie dorosłości, Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 17.
Dąbkowska M. (2020), Psychospołeczne konsekwencje pandemii koronawirusa (COVID-19) u dzieci i młodzieży – przegląd wybranych opracowań, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej”, 39.
Doroszuk J. (2020), Rodzina dziecka z niepełnosprawnością podczas pandemii Covid-19 – matczyne rekonstrukcje, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej”, 40.
Glac W., Zdebska E. (2020), Wsparcie osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin w sytuacji pandemii [w:] N.G. Pikuła, M. Grewiński, E. Zdebska, W. Glac (red.), Wyzwania dla polityki społecznej w kontekście pandemii koronawirusa, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, Kraków.
LaPorte D. (2014), Desire Map, Sounds True Inc, Louisville. Lazarus R.S. (2006), Stress and emotions: a new synthesis, Springer, New York.
Szabała B. (2020), Radzenie sobie w sytuacjach trudnych a samoocena osób słabowidzących, Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 38.
Szczepkowski J. (2016), Teoretyczne podstawy PSR, Rozwiązania, 1.
Szczepkowski J. (2015), Źródła Podejścia Skoncentrowanego na Rozwiązaniach – inspiracje i implikacje dla praktyki pomocowej, Rozwiązania, 5.
Świtek T. (2018), Wykorzystanie podstaw teoretycznych PSR w różnych obszarach praktyki, Rozwiązania, 3.
Teusz G. (2002) Koncepcje krytycznych wydarzeń życiowych na tle transakcyjnej teorii stresu R.S. Lazarusa, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 2(18).
Twardowski A. (1991), Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych [w:] I. Obuchowska (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Wydawnictwo WSiP, Warszawa.
Walsh F. (2006), A Family resilience: A framework for clinical practice, Family Process, 42.
Walsh F. (2016), Strengthening family resilience (3rd ed.), Guildford Press, New York.
