Psychospołeczna perspektywa adaptacji szkolnej dzieci – konceptualizacja zjawiska
DOI:
https://doi.org/10.26881/pwe.2019.45.01Słowa kluczowe:
adaptacja, adaptacja szkolna, paradygmaty, formy adaptacji, przystosowanie, zmiana, rola uczniaAbstrakt
Regardless of the theoretical perspective, the school adaptation is treated in an instrumental way and identifies with the concept of adaptation, adjustment, fitness, and is considered as the basic problem of the student’s educational functioning. However, it should be clearly emphasized that compliance included in the school adaptation does not mean passive adaptation, submission to external influences, because it does not exclude the possibility of student’s innovative, creative role and active participation in the institution’s life. The article attempts to show school adaptation of children as an extremely important aspect of human adaptation, understood as the whole-life process of building balance and striving to maintain it between constantly changing and mutually conditioning entities: the human body and the its life environment. This process takes place with different dynamics de-pending on each episode of life, and more importantly, with a different value for its further course. Therefore, the quality of school adaptation experiences taken out of childhood exerts significant impact on the course of further human functioning.
Downloads
Bibliografia
Bardziejewska M. (2005), Okres dorastania. Jak rozpoznać potencjał nastolatków? W: A.I. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Bee H. (2004), Psychologia rozwoju człowieka. Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Bilińska-Suchanek E. (2011), Opór wobec szkoły. Dorastanie w perspektywie paradygmatu oporu. Studium socjopedagogiczne. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Brzezińska A. (2004), Społeczna psychologia rozwoju. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Brzezińska A.I. (2005), Jak skutecznie wspomagać rozwój? W: A.I. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Feinberg J., Soltis J.F. (2000), Szkoła i społeczeństwo. Warszawa, WSiP.
Gopnik A., Meltzoff A.N., Kuhl P.K. (2004), Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle uczą nas małe dzieci. Poznań, Media Rodzina.
Hinde A., Stevenson-Hinde J. (1994), Związki interpersonalne a rozwój dziecka. W: Brzezińska A., Lutomski G. (red.), Dziecko w świecie ludzi i przedmiotów. Poznań, Zysk i S-ka.
Janowski A. (1989), Uczeń w teatrze życia szkolnego. Warszawa, WSiP.
Merton R. (1982), Teorie socjologiczne i struktura społeczna. Warszawa, PWN.
Nartowska H. (1980), Zaburzenia rozwoju psychoruchowego. Warszawa, WSiP.
Obuchowski K. (1985), Adaptacja twórcza. Warszawa, KiW.
Olczak A. (2011), O zjawisku zniewolenia w rzeczywistości edukacyjnej. W: D. Klus-Stańska, D. Bronk, A. Malenda (red.), Pedagogika wczesnej edukacji. Dyskursy, problemy, otwarcia. Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Żak.
Olechnicki K., Załęcki P. (1997), Słownik socjologiczny. Toruń, GraffittiBC.
Parsons T. (1972), Szkice z teorii socjologicznej. Warszawa, PWN.
Piaget J., Inhelder B. (1993), Psychologia dziecka. Wrocław, Siedmiogród.
Rocher G. (1992), Introduction à la sociologie générale: action sociale, organisation sociale, changement social. 3e Éd. Montréal, Éditions Hurtubise.
Rubacha K. (2003), Budowanie teorii pedagogicznych. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Simonet G. (2010), The concept of adaptation: interdisciplinary scope and involvement in climate
change. „Sapiens”, 1.
Thelen E., Smith L.B. (1994), A dynamic system approach to the development of cognition and action. Cambridge, MIT Press.
Tomaszewski T. (2002), Dysonans poznawczy i psychologiczna zasada sprzeczności czyli o pierwszeństwie w nauce. W: I. Kurcz, D. Kądzielawa (red.),Psychologia czynności. Nowe perspektywy. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Tyszkowa M. (1977), Aktywność i działalność dzieci i młodzieży. Warszawa, WSiP.
Tyszkowa M. (1989), Doświadczenie życiowe, aktywność i rozwój jednostki. W: H. Muszyński (red.), Socjalizacja – Osobowość – Wychowanie. Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM.