Pruszcz Gdański: Mieszkania polskiego oficera wywiadu mjr. Jana Henryka Żychonia na terenie Wolnego Miasta Gdañska (1928–1939) – zarys problematyki

Abstrakt

Skierowanie kpt. Jana Henryka Żychonia do Gdańska w celu objęcia kierownictwa nad funkcjonującą tam Ekspozyturą  nr 7 „BIG” podyktowane było rozszerzeniem jej pracy i stawienia czoła agresywnym poczynaniom niemieckich służb. Żychoń szybko dał się poznać jako doskonały wywiadowca i wybitny organizator pracy wywiadowczej. W ciągu kilku lat przeobraził prowadzoną przez siebie placówkę w prężnie działający mechanizm rozpoznania zachodniego sąiada Drugiej Rzeczpospolitej. Do dnia dzisiejszego pozostało namacalne dziedzictwo jego obecnści w Gdańsku.

Są to przede wszystkim miejsca, w których pracował i mieszkał. Szczególne znaczenie miała kamienica przy ul. Grunwaldzkiej 117, w której Żychoń przebywał najdłużej, organizował tam słynne spotkania oraz doszło do śmiertelnego wypadku. Dopiero jednak przybliżenie opisów z działalności wywiadowczej Żychonia oddaje cały obraz głównych nurtów prowadzonej przez niego pracy informacyjnej. Wszystko to wpisało się w ogólną charakterystykę jego osobowości, jako człowieka pracowitego, skutecznego wywiadowcę, ale jednocześnie kontrowersyjnego polskiego oficera.