Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweAutonomia a uwarunkowania społeczno-gospodarcze Wysp Owczych, Grenlandii i Wysp Alandzkich
DOI:
https://doi.org/10.26881/ss.2022.26.07Słowa kluczowe:
autonomia, ozwój społeczno-gospodarczy, Wyspy Owcze, Grenlandia, Wyspy AlandzkieAbstrakt
The aim of this article is to analyse the territorial autonomy and socio-economic conditions of the Faroe Islands, Greenland and the Aland Islands. The study presents these Nordic territories in comparison to Denmark and Finland. The impact of Danish economy on the Faroe Islands and Greenland, and Finnish economy on the Aland Islands, contributed to the development of interrelations between them. The article presents the results of research analysing selected macroeconomic and social indicators in the period 2010–2020. Considering the level of preparation of the Faroe Islands, Greenland and Aland Islands for full independence, the study concludes that in political, social and economic terms, the Aland Islands are the most prepared, followed by the Faroe Islands, while Greenland is the least prepared.
Downloads
Bibliografia
Ackren, M. (2006). The Faroe Islands: Options for Independence. Island Studies Journal vol. 1, no. 2: 223–238.
Antonowicz, L. (1988). Państwa i terytoria. Studium prawnomiędzynarodowe. Warszawa: PWN.
Arter, D. (2006). Democracy in Scandinavia: consensual, majoritarian or mixed? Manchester: Manchester University Press.
Auchet, M. (2009). Greenland at the crossroads: What strategy for the Arctic? International Journal vol. 66, no. 4, The Arctic is hot, part II (Autumn 2011): 957–970.
Bomschier, V. (1980). Multinational Corporations and Economic Growth. Journal of Development Economics 7 June: 191–210.
Brańka, T. (2007). Status terytorium zamorskiego Wspólnot Europejskich na przykładzie Grenlandii. Rocznik Integracji Europejskiej 1: 251–266.
Brańka, T. (2017). Sytuacja prawnomiędzynarodowa Wysp Alandzkich w Unii Europejskiej. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne 3: 5–23.
Breum, M. (2015). The Greenland dilemma. The quest for independence, the underground riches and the trobled relations with Denmark. Copenhagen: Royal Danish Defence College.
Christensen, A. (2016). Current trends in the Greenlandic economy. Danmarks Nationalbank Monetary Review 2nd Quarter: 97–104.
Glomsrod, S., Aslakse, I. (eds.). (2006). The Economy of the North. Oslo: Statistics Norway.
Grzybowski, M. (2007). Finlandia: zarys systemu ustrojowego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Grzybowski, M. (2015). Norwegia: zarys systemu ustrojowego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Grzybowski, M. (2017). Dania: zarys systemu ustrojowego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Hepburn, E. (2014). Forging autonomy in a unitary state: the Aland Islands in Finland. Comparative European Politics 12: 468–487.
Hovgaard, G., Ackren, M. (2017). Autonomy in Denmark: Greenland and the Faroe Islands. CIDOB Monografias 12: 69–76.
Jańczak, J. (2007). Na granicy Unii Europejskiej – pozycja europejskich terytoriów autonomicznych w dobie globalizacji i integracji. Przypadek Wysp Alandzkich. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne 2: 75–89.
Jasiński, F. (1998). Status Wysp Alandzkich jako przykład suwerenności w ramach Unii Europejskiej. Wspólnoty Europejskie 5(81): 11–12.
Koci, A., Baar, V. (2021). Greenland and the Faroe Islands: Denmark’s autonomous territories from postcolonial perspectives. Norwegian Journal of Geography vol. 75, no. 4: 189–202.
Kubiak, K. (2002). Nordyckie terytoria autonomiczne. Sprawy Międzynarodowe 4: 86–99.
Leśniewski, L. (2015). Integracja gospodarcza Danii, Finlandii i Szwecji z Unią Europejską. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace 1(21), Szkoła Główna Handlowa w Warszawie: 227–247.
Leśniewski, L. (2020). Współczesna gospodarka Danii, Finlandii i Szwecji. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Martynov, V.L., Sazonova, I.E. (2014). Development of Aland Islands: major trends and challenges. Baltic Region 1(19): 93–103.
Matera, R. (2001). Integracja Ekonomiczna Krajów Nordyckich. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Ministry of Foreign Affairs in the Faroes (2010). The Faroes and the EU – possibilities and challenges in a future relationship. Torshavn.
Morkore, J. (1991). Class Interests and Nationalism in Faroese Politics. North Atlantic Studies vol. 3, no. 1: 57–67.
Nordic Council of Ministers (2020). State of the Nordic Region 2020. Copenhagen.
Nordic Council of Ministers (2021). Nordic Statistics. Copenhagen.
Rasmussen, M. (2011). Current Trends in the Faroese Economy. Danmarks Nationalbank Monetary Review 3rd Quarter– Part 1: 111–121.
Ravinhill, J. (2014). Global Political Economy. Oxford: Oxford University Press.
Sagan, S. Serzhanova, V., Wapińska, D. (2014). Charakterystyka aktów ustrojowych autonomii nordyckich. Studia Iuridica Lublinensia 22: 121–133.
Scarpulla, C. (2002). The constitutional framework for the autonomy of Aland. Meddelanden fran Alands hogskola 14: 1–102.
Schymik, C. (2009). Greenland on the Way to Independence? Grounds for Enhanced EU – Greenland Partnership. Stiftung Wissenschaft und Politik, no. 20, August: 1–7.
Sobczyk, M. (2011). Statystyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sobczyński, M. (2006). Państwa i terytoria zależne. Ujęcie geograficzno-polityczne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Statistics and Research Aland (2019). Aland in Figures. Mariehamn.
Statistics and Research Aland (2020). Aland in Figures. Mariehamn.
Statistics and Research Aland (2021). Aland in Figures. Mariehamn.
Statistics Faroe Islands (2018). Faroe Islands in Figures. Argir.
Statistics Faroe Islands (2019). Faroe Islands in Figures. Argir.
Statistics Faroe Islands (2020). Faroe Islands in Figures. Argir.
Statistics Greenland (2019). Greenland in Figures. Nuuk.
Statistics Greenland (2020). Greenland in Figures. Nuuk.
Statistics Greenland (2021). Greenland in Figures. Nuuk.
Storper, M. (1997). The Regional World. Territorial Development in a Global Economy. New York: The Guilford Press.
Suksi, M. (1995). Frames of Autonomy and the Aland Islands. Abo: Abo Univeristy.
Szwed, K. (2013). Stanowisko autonomii nordyckich wobec integracji europejskiej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Prawnicza 77, Prawo 12: 134–143.
Szymański, P. (2021). Przeciąganie Grenlandii. Dania, USA i Chiny na lodowej wyspie. Komentarze. Ośrodek Studiów Wschodnich, Komentarze, nr 382, 2 marca.
Tomala, M. (2014). Status Grenlandii w świetle zmian klimatycznych. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego vol. 8, nr 1: 107–121.
Tomala, M. (2017). The European Union’s relations with Greenland. International Studies. Interdisciplinary Political And Cultural Journal vol. 20, no. 1: 31–46.
Uziębło, P. (2014). Podstawy ustroju Grenlandii (wybrane zagadnienia). Przegląd Prawa Konstytucyjnego 1: 13–33.
Akty prawne
Act (2005). Assumption Act of the Faroe Islands.
Act no. 578 of 24 June 2005. Torshavn: Government of the Faroe Islands.
Act (2009). Act on Greenland Self–Government.
Act no. 473 of 12 June 2009. Nuuk: Government of Greenland. Act (1991).
Act on the Autonomy of Aland (1991/1144). Mariehamn: The Government of Aland.
Źródła internetowe
Bank Światowy. http://www.worldbank.org [dostęp: 31.12.2021].
Nordic Statistics. https://www.nordicstatistics.org [dostęp: 31.12.2021].
Nordregio. https://nordregio.org [dostęp: 28.02.2022].
Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju. https://www.oecd.org [dostęp: 31.01.2022].
Urząd Statystyczny Danii. https://www.dst.dk [dostęp: 31.01.2022].
Urząd Statystyczny Finlandii. https://www.stat.fi [dostęp: 31.01.2022].
Urząd Statystyczny Grenlandii. https://stat.gl [dostęp: 31.01.2022].
Urząd Statystyczny Wysp Alandzkich. https://www.asub.ax [dostęp: 31.01.2022].
Urząd Statystyczny Wysp Owczych. https://hagstova.fo [dostęp: 31.01.2022].
