Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweBrud i odraza, czyli jak się zostaje etnografem. Część 1. Brud Innego
DOI:
https://doi.org/10.4467/254395379EPT.18.009.11168Słowa kluczowe:
dirt, senses, embodiment, distinction, aesthetics, judgement of taste, countryside, landscape, fieldworkAbstrakt
The article highlights the importance of hygiene and sensually experienced dirt during the ethnographic fieldwork to identify and shape the subjectivity of anthropologists. Dealing with impurities, the risk of pollution, disgust and aversion, sensing and bodily inconveniences, though anecdotal in the tales of fieldwork, seems to be one of the most important factors influencing the course of professional socialization within the framework of anthropological practice. This issue is presented in the context of anthropological theories that focus reflection on the body and the senses. In relation to them, the factors allowing to outline the historical, social and custom-related context concomitant the formation of the anthropological discourse and the hygiene regimes prevailing in the 19th and 20th centuries have also been indicated. Based on the empirical material, the author highlights the methods of conceptualizing the Other in the anthropological discourse. They are related to the category of dirt distinguished on the basis of the bourgeoisie and intelligence class distinction.
Downloads
Bibliografia
I. Publikacje
Anderson, B.G. (1990). First Fieldwork. The Misadventures of an Anthropologist. Prospect Heights: Waveland Press.
Arens, W. (2010). Mit ludożercy. Antropologia i antropofagia. Przeł. W. Pessel. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Ashenburg, K. (2009). Historia brudu. Przeł. A. Górska. Warszawa: Bellona.
Barley, N. (1997). Niewinny antropolog. Notatki z glinianej chatki. Przeł. E.T. Szyler. Warszawa: Prószyński i S-ka .
Barley, N. (1998). Plaga gąsienic. Powrót do afrykańskiego buszu. Przeł. E.T. Szyler. Warszawa: Prószyński i S-ka .
Barley, N. (2000). Bezpieczny sport. Przeł. E.T. Szyler. Warszawa: Prószyński i S-ka .
Barth, F. (2007). Wielka Brytania i kraje Commonwealthu. W: F. Barth, A. Gingrich, R. Parkin, S.Silverman, Antropologia. Jedna dyscyplina, cztery tradycje: brytyjska, niemiecka, francuska i amerykańska (s. 11–72). Przeł. J. Tegnerowicz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bataille, G. (2007). Erotyzm. Przeł. M. Ochab. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Bataille, G. (2008). Historia erotyzmu. Przeł. I. Kania. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Bataille, G. (2009). Łzy Erosa. Przeł. T. Swoboda. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Bateson, G., Mead, M. (1942). Balinese Character. A Photographic Analysis. New York: The New York Academy of Sciences.
Benedict, B. (1983). The Anthropology of World’s Fairs. San Francisco’s Panama Pacific International Exposition of 1915. London: The Lowie Museum of Anthropology.
Benedyktowicz, Z. (2000). Portrety „obcego”. Od stereotypu do symbolu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Benedyktowicz, Z., Czaja, D. (2014). Nasze Macondo. Dariusz Czaja rozmawia ze Zbigniewem Benedyktowiczem. Tygodnik Powszechny, 8, 23 lutego 2014, dodatek specjalny: Wariacje Kolbergowskie, 6–8.
Blacking, J. (ed.) (1977). The Anthropology of the Body. London – New York: Academic Press.
Blanchard, P., Bancel, N., Boëtsch, G., Deroo, E., Lemaire, S., Forsdick, C. (eds.). (2008). Human Zoos. Science and Spectacle in the Age of Colonial Empires. Transl. T. Bridgeman. Liverpool: Liverpool University Press.
Blanchard, P., Boëtsch, G., Snoep, N.J. (2011). Human Zoos. The Invention of the Savage. Arles – Paris: Musée du Quai Branly.
Bourdieu, P. (2005). Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Przeł. P. Biłos. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Brocki, M. (2011). Sposoby artykulacji potocznych doświadczeń a porządek doświadczenia wymuszony praktyką etnograficzną. W: T. Rakowski, A. Malewska-Szałygin (red.), Humanistyka i dominacja. Oddolne doświadczenia społeczne w perspektywie zewnętrznych rozpoznań (s. 47–58).Warszawa: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego.
Brocki, M., Górny, K., Kuligowski, W. (red.). (2006). Kultura profesjonalna etnologów w Polsce . Wrocław: Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego.
Brownell, S. (ed.) (2008). The 1904 Anthropology Days and Olympic Games. Sport, Race, and American Imperialism. Lincoln – London: University of Nebraska Press.
Burke, P. (2009). Kultura ludowa we wczesnonowożytnej Europie. Przeł. R. Pucek, M. Szczubiałka. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Burke, P. (2016). Społeczna historia wiedzy. Przeł. A. Kunicka. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Burszta, W. (2014). Etnografia ludowości. W: B. Fatyga, R. Michalski (red.), Kultura ludowa. Teorie, praktyki, polityki (s. 107–132). Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych.
Caillois, R. (2009). Człowiek i sacrum. Przeł. A. Tatarkiewicz, E. Burska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Cassell, J. (ed.) (1987). Children in the Field. Anthropological Experiences. Philadelphia: Temple University Press.
Cesara, M. (1982). Reflections of a Woman Anthropologist. No Hiding Place. London – New York: Academic Press.
Chéroux, C. (2014). Wernakularne. Eseje z historii fotografii. Przeł. T. Swoboda. Warszawa: Fundacja Archeologia Fotografii.
Classen, C. (1993). Worlds of Sense. Exploring the Senses in History and across Cultures. London – New York: Routledge.
Classen, C. (1997). Foundations for an Anthropology of the Senses. International Social Science Journal, 153, 401–412.
Classen, C., Howes, D., Synnott, A. (1994). Aroma. The Cultural History of Smell. London – New York: Routledge.
Clifford, J. (2000). Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura i sztuka. Przeł. E.Dżurak, J. Iracka, E. Klekot, M. Krupa, S. Sikora, M. Sznajderman. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Clifford, J. (2004). Praktyki przestrzenne: badania terenowe, podróże i praktyki dyscyplinujące wantropologii. Przeł. S. Sikora. W: M. Kempny, E. Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje (s. 139–179). Warszawa: Wydaw- nictwo Naukowe PWN.
Coetzee, J.M. (2009). Białe pisarstwo. O literackiej kulturze Afryki Południowej. Przeł. D. Żukowski. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Conklin, A.L. (2013). In the Museum of Man. Race, Anthropology, and Empire in France, 1850–1950. Ithaca – New York: Cornell University Press.
Coombes, A.E. (1994). Reinventing Africa. Museums, Material Culture and Popular Imagination in Late Victorian and Edwardian England. New Haven – London: Yale University Press.
Crary, J. (2009). Zawieszenia percepcji. Uwaga, spektakl i kultura nowoczesna. Przeł. Ł. Zaręba, I. Kurz. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Csordas, T.J. (1990). Embodiment as a Paradigm for Anthropology. Ethos, 18 (1), 5–47.
Csordas, T.J. (1993). Somatic Modes of Attention. Cultural Anthropology, 2 (8), 135–156.
Csordas, T.J. (2002). Body/Meaning/ Healing. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Csordas, T.J. (ed.) (1994). Embodiment and Experience. The Existential Ground of Culture and Self . Cambridge – New York: Cambridge University Press.
Czaja, D. (2000). Malinowski o kolorach. Między estetyką a antropologią. Konteksty, 1, 385–397.
Czapiga, M., Konarska, K. (red.). (2017). Strach, wstręt, wstyd i inne fobie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Czyżewski, A. (2001). Trzewia Lewiatana. Antropologiczna interpretacja utopii miasta-ogrodu . Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Davies, J., Spencer, D. (eds.) (2010). Emotions in The Field. The Psychology and Anthropology of Fieldwork Experience. Stanford: Stanford University Press.
DeVita, P.R. (ed.) (1990). The Humbled Anthropologist. Tales from the Pacific. Belmont: Wadsworth Publishing Company.
DeVita, P.R. (ed.) (1992). The Naked Anthropologist. Tales from around the World. Belmont: Wadsworth Publishing Company.
Douglas, M. (2007). Czystość i zmaza. Przeł. M. Bucholc. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Drzał-Sierocka, A., Kowalewska, M. (red.). (2016). A fe! Społeczno-kulturowe konteksty wstrętu i obrzydliwości. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
Dumont, J.-P. (1978). The Headman and I. Ambiguity and Ambivalence in the Fieldworking Experience. Austin: University of Texas Press.
Edwards, E. (2001). Raw Histories. Photographs, Anthropology and Museums. Oxford – New York: Berg.
Firth, R. (1989). Second Introduction 1988. In: B. Malinowski, A Diary in the Strict Sense of the Term (p. XXI–XXXI). London: The Athlone Press.
Flinn, J., Marshall, L., Armstrong, J. (eds.). (1998). Fieldwork and Families. Constructing New Models for Ethnographic Research. Honolulu: University of Hawai’i Press.
Foucault, M. (1987). Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu. Przeł. H. Kęszycka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Foucault, M. (1998). Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Przeł. T. Komendant. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Foucault, M. (2013). Kim pan jest, profesorze Foucault? Debaty rozmowy, polemiki. Przeł. K.M. Jaksender, Kraków: Esprons-Ostrogi .
Fowler, D.D., Hardesty, D.L. (eds.). (1994). Others Knowing Others. Perspectives on Ethno- graphic Careers. Washington: Smithsonian Institution Press.
Frykman, J., Löfgren, O. (2007). Narodziny człowieka kulturalnego. Kształtowanie się klasy średniej w Szwecji XIX i XX wieku. Przeł. G. Sokół. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Fryś-Pietraszkowa, E. (1980). Archiwum dokumentacji Polskiej Sztuki Ludowej Instytutu Sztuki PAN. Polska Sztuka Ludowa, 3– 4, 137–142.
Gaudio, M. (2008). Engraving the Savage. The New World and Techniques of Civilization . Minneapolis – London: University of Minnesota Press.
Geertz, C. (2000). Dzieło i życie. Antropolog jako autor. Przeł. E. Dżurak, S. Sikora. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Gellner, E. (1991). Narody i nacjonalizm. Przeł. T. Hołówka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Gold, P. (ed.) (1986). Women in the Field. Anthropological Experiences. Berkeley: University of California Press.
Goody, J. (2002). The Anthropology of the Senses and Sensations. La Ricerca Folklorica, 45, 17–28.
Greenhalgh, P. (1988). Ephemeral Vistas. The Expositions Universelles, Great Exhibitions and World’s Fairs, 1851–1939. Manchester: Manchester University Press.
Grochowski, P. (2009). Dziady. Rzecz o wędrownych żebrakach i ich pieśniach. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Halstead, N., Hirsch, E., Okely, J. (eds.) (2008). Knowing How to Know. Fieldwork and the Ethno- graphic Present. New York: Berghahn Books.
Hastrup, K. (2008). Droga do antropologii. Między doświadczeniem a teorią. Przeł. E. Klekot.
Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Hendry, J. (1999). An Anthropologist in Japan. Glimpses of Life in the Field. New York: Routledge.
Hinsley, C.M., Wilcox D.R. (eds.) (2016). Coming of Age in Chicago. The 1893 World’s Fair and the Coalescence of American Anthropology. Lincoln: University of Nebraska Press.
Hoffenberg, P.H. (2001). An Empire on Display. English, Indian, and Australian Exhibitions from the Crystal Palace to the Great War. Berkeley – Los Angeles – London: University of California Press.
Hobbs, D., Wright, R. (eds.) (2006). The SAGE Handbook of Fieldwork.
London: SAGE. Howes, D. (2003). Sensual Relations. Engaging the Senses in Culture and SocialTheory . Ann Arbor: University of Michigan Press.
Howes, D. (2010a). Response to Sarah Pink. Social Anthropology, 3 (18), 333–336.
Howes, D. (2010b). Response to Sarah Pink. Social Anthropology, 3 (18), 338–340.
Howes, D. (ed.) (1991). The Varieties of Sensory Experience. A Sourcebook in the Anthropology of the Senses. Toronto – London: University of Toronto Press.
Howes, D. (ed.) (2005). Empire of the Senses. The Sensual Culture Reader. Oxford: Berg.
Hugo, W. (1962). Nędznicy. T. IV. Przeł. K. Byczewska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Jackson, A. (ed.) (1987). Anthropology at Home. London – New York: Tavistock Publications.
Jackson, M. (1983a). Knowledge of the Body. Man, 18, 327–345.
Jackson, M. (1983b). Thinking through the Body. An Essay on Understanding Metaphor. SocialAnalysis, 14, 127–148.
Jasiewicz, Z. (2011). Początki polskiej etnologii i antropologii kulturowej (od końca XVIII wieku do roku 1918). Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga.
Kafar, M., Kamińska-Jatczak, I. (2017). W kręgu transgeneracyjnych biografii naukowych. Zaczynając od Heleny Radlińskiej i Kazimiery Zawistowicz-Adamskiej . Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 1 (4), 171–193.
Kamiński, A. (1967). Współpraca Kazimiery Zawistowicz-Adamskiej z Heleną Radlińską. Łódzkie Studia Etnograficzne, 9, 109–115.
Kaniowska, K. (2011). Społeczność wiejska czytana dzisiaj. Łódzkie Studia Etnograficzne, 50, 117–130.
Kaniowska, K. (2013). Projekt antropologii wrażliwej. Doświadczenie, narracja i zaangażowanie w „Społeczności wiejskiej” K. Zawistowicz-Adamskiej. W: D. Kasprzyk (red.), Nie tylko o wsi... Szkic ehumanistyczne dedykowane profesor Marii Wieruszewskiej-Adamczyk (s. 227–239). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kaniowska, K. (2014). Narracja i zaangażowanie. Kazimiera Zawistowicz-Adamska i Społeczność wiejska. W: G. Kubica, K. Majbroda (red.), Obserwatorki z wyobraźnią. Etno- graficzne i socjologiczne pisarstwo kobiet (s. 229–240). Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Uniwersytet Wrocławski.
Konarska, K. (red.) (2011). Ciało cielesne. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kopczyńska-Jaworska, B. (2000). W górach i w mieście. W: Moja droga do nauki (s. 37–63). Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Kordjak, J. (red.) (2016). Polska – kraj folkloru? Warszawa: Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki.
Korduba, P. (2013). Ludowość na sprzedaż. Towarzystwo Popieranie Przemysłu Ludowego, Cepelia, Instytut Wzornictwa Przemysłowego. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana, Narodowe Centrum Kultury.
Kowalska-Lewicka, A. (1958). Badania etnograficzne na Podhalu. Etnografia Polska, 1, 240–256.
Kowalski, P. (red.) (2009). Tabu, etykieta, dobre obyczaje. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kristeva, J. (2007). Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie. Przeł. M. Falski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kubica, G. (2008). Wstęp. W: B. Malinowski, Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu (s. 5–36). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Kubica, G. (2018). Kobiety i (nie)obecność problematyki płci i gender w polskim ludoznawstwie iantropologii społeczno-kulturowej. Szkic historyczno-autoetnograficzny . Lud, 102, 155–184.
Kulick, D., Willson, M. (eds.) (1995). Taboo. Sex, Identity, and Erotic Subjectivity in Anthropological Fieldwork. London – New York: Routledge.
Kuligowski, W. (2012). Brud, smród i etniczność. Aromafobie dawnej Rzeczypospolitej. W: M. Sztandara (red.), Brud. Idee – dylematy – sprawy (s. 47–58). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Kulikowska, K., Obracht-Prondzyński, C. (red.). (2015). Śmieć w kulturze. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
Kuper, A. (2009). Wymyślanie społeczeństwa pierwotnego. Transformacje mitu. Przeł. T. Sieczkowski, A. Dąbrowska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Laporte, D. (2000). History of Shit. Transl. N. Benabid, R. el-Khoury. Cambridge – London: The MIT Press.
Le Corbusier (2012). W stronę architektury. Przeł. T. Swoboda. Warszawa: Centrum Architektury.
Lévi-Strauss, C. (2008). Smutek tropików. Przeł. A. Steinsberg. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Lewin, E., Leap, W.L. (eds.) (1996). Out in the Field. Reflections of Lesbian and Gay Anthropo- logists. Urbana – Chicago: University of Illinois Press.
Libera, Z. (1995a). Lud ludoznawców. Kilka rysów do opisania fizjognomii i postaci ludu naszego czyli etnograficzna wycieczka po XIX wieku. W: A. Posern-Zieliński (red.), Etnologia polska między ludoznawstwem a antropologią (s. 137–152). Poznań: Wydawnictwo Drawa .
Libera, Z. (1995b). Rzyć, aby żyć. Rzecz antropologiczna w trzech aktach z prologiem i epilogiem . Tarnów: Liber Novum.
Libera, Z. (1996). Wstęp do nosologii napisany z wyczuciem antropologicznym przez Zbigniewa Liberę doktora nauk humanistycznych w zakresie historii ze specjalnością – etnografia . Wrocław: Wirydarz.
Libera, Z. (1997). Mikrokosmos, makrokosmos i antropologia ciała. Tarnów: Liber Novum.
Libera, Z. (2003). Znachor w tradycjach ludowych i popularnych XIX–XX wieku. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum.
Lindfors, B. (ed.). (1999). Africans on Stage. Studies in Ethnological Show Business. Bloomington – Indianapolis: Indiana University Press.
Lubaś, M. (2014). Writing Culture i spór o kształt krytyki wiedzy. Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, 2 (21), 39–65.
Lyndon, J. (2005). Eye Contact. Photographing Indigenous Australians. Durham – London: Duke University Press.
Maanen, J. van (1988). Tales of the Field. On Writing Ethnography. Chicago: University of Chicago Press.
Maines, R.P. (2011). Technologia orgazmu. „Histeria”, wibrator i zaspokojenie seksualne kobiet . Przeł. M. Madej. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Majbroda, K. (2012). Fieldwork jako fakt (nie tylko) terenowy. Rocznik Antropologii Historii, 1 (2), 349–358.
Majbroda, K. (2013). Drogi wiedzy w antropologii społeczno-kulturowej po zwrocie ku sensoryczności i niedyskursywnemu doświadczaniu rzeczywistości. Lud, 97, 17–38.
Majbroda, K. (2014). O kontekstach i stylach recepcji książki Writing Culture. The Poetics and Politics of Ethnography w polskiej antropologii społeczno-kulturowej . Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, 2 (21), 11–28.
Majewski, T. (red.) (2009). Rekonfiguracje modernizmu. Nowoczesność i kultura popularna . Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Malinowski, B. (1967). A Diary in the Strict Sense of the Term. New York: Harcourt, Brace & World.
Malinowski, B. (2008). Dziennik w ścisłym tego słowa znaczeniu. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Marcus, G., Clifford, J. (eds.) (1984). Writing Culture. The Poetics and Politics of Ethnography . Berkeley – Los Angeles – London: University of California Press.
Marcus, S. (1985). The Other Victorians. A Study of Sexuality and Pornography in Mid-Nineteenth-Century England. New York: W.W. Norton.
Markowitz, F., Ashkenazi, M. (eds.) (1999). Sex, Sexuality, and the Anthropologist. Urbana: University of Illinois Press.
Mauss, M. (2001). Socjologia i antropologia. Przeł. M. Król, K. Pomian, P. Szacki. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Maxwell, A. (1999). Colonial Photography and Exhibitions. Pepresentations of the ‘Native’ and the Making of European Identities. London – New York: Leicester University Press.
McLean, A., Leibing, A. (eds.) (2007). The Shadow Side of Fieldwork. Exploring the Blurred Borders between Ethnography and Life. Malden: Blackwell Publishing.
Michajłowa, K. (2010). Dziad wędrowny w kulturze ludowej Słowian. Przeł. H. Karpińska. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Mokrzan, M. (2011). Pożytek z perswazji. Retoryka Społeczności wiejskiej . Łódzkie Studia Etnograficzne, 50, 131–153.
Morris-Reich, A. (2016). Race and Photography. Racial Photography as Scientific Evidence, 1876–1980. Chicago: University of Chicago Press.
Nola, A.M. di (2006). Tryumf śmierci. Antropologia żałoby. Przeł. J. Kornecka, M. Olszańska, R. Sosnowski, M. Surma-Gawłowska, M. Woźniak. Kraków: Universitas.
Nowicki, W. (2015). Odbicie. Wołowiec: Czarne.
Okely, J. (2012). Anthropological Practice. Fieldwork and the Ethnographic Method. London – New York: Berg.
Parezo, N.J., Fowler, D.D. (2007). Anthropology Goes to the Fair. The 1904 Louisiana Purchase Exposition. Lincoln: University of Nebraska Press.
Perzanowski, A. (2009). Odmieńcy. Antropologiczne studium dewiacji. Warszawa: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego, Wydawnictwo DiG .
Pessel, W.K. (2010). Antropologia nieczystości. Studia z kultury sanitarnej Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Pink, S. (2009). Doing Sensory Ethnography. London: SAGE.
Pink, S. (2010a). The Future of Sensory Anthropology/The Anthropology of the Senses. Social Anthropology, 3 (18), 331–333.
Pink, S. (2010b). Response to David Howes. Social Anthropology, 3 (18), 336–338.
Pinney, C. (2011). Photography and Anthropology. London: Reaction Books.
Pratt, M.L. (2011). Imperialne spojrzenie. Pisarstwo podróżnicze a transkulturacja. Przeł. E.E. Nowakowska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Puchta, W. (2016). Powszechna wystawa Krajowa we Lwowie w 1894 roku. Wrocław: Chronicon.
Qureshi, S. (2011). Peoples on Parade. Exhibitions, Empire, and Anthropology in Nineteeth-Century Britain. Chicago – London: University of Chicago Press.
Rabinow, P. (2010). Refleksje na temat badań terenowych w Maroku. Przeł. K.J. Dudek, S. Sikora. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Raybeck, D. (1996). Mad Dogs, Englishmen, and the Errant Anthropologist. Fieldwork in Malaysia.Prospect Heights: Waveland Press.
Rothfels, N. (2002). Savages and Beasts. The Birth of the Modern Zoo. Baltimore – London: The Johns Hopkins University Press.
Ruby, J. (ed.) (1982). A Crack in the Mirror. Reflexive Perspectives in Anthropology. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Ryan, J.R. (1997). Picturing Empire. Photography and the Visualization of the British Empire . Chicago: University of Chicago Press.
Ryziński, R. (2017). Foucault w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo Dowody na Istnienie.
Sanjek, R. (ed.) (1990). Fieldnotes. The Makings of Anthropology. Ithaca: Cornell University Press .
Scheper-Hughes, N., Lock, M. (1987). The Mindful Body. A Prolegomenon to Future Work. Medical Anthropology Quarterly, 1, 6–41.
Shaffir, W.B., Stebbins, R.A. (eds.) (1991). Experiencing Fieldwork. An Inside View of Qualitative Research. Newbury Park: SAGE Publications.
Silverman, S. (2007). Stany Zjednoczone. W: F. Barth, A. Gingrich, R. Parkin, S. Silverman, Antropologia. Jedna dyscyplina, cztery tradycje: brytyjska, niemiecka, francuska i amerykańska (s.285–382). Przeł. J. Tegnerowicz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Stagl, J. (1995). A History of Curiosity. The Theory of Travel 1550–1800. London – New York: Routledge.
Stocking, G.W. Jr (1982). Race, Culture, and Evolution. Essays in the History of Anthropology . Chicago: University of Chicago Press.
Stocking, G.W. Jr (1987). Victorian Anthropology. New York: The Free Press.
Stocking, G.W. Jr (ed.) (1983). Observers Observed. Essays on Ethnographic Fieldwork. Madison: University of Wisconsin Press.
Stoczkowski, W. (2005). Ludzie, bogowie i przybysze z kosmosu. Przeł. R. Wiśniewski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Stoller, P. (1989). The Taste of Ethnographic Things. The Senses in Anthropology. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Stoller, P. (1995). Embodying Colonial Memories. Spirit Possession, Power, and the Hauka in West Africa. New York: Routledge.
Strządała, A. (2010). Od Galtona do Watsona. Przemiany pojmowania eugeniki w XIX i XX wieku .
Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Swoboda, T. (2010). Historie oka. Bataille, Leiris, Artaud, Blanchot. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Szerszeń, T. (2015). Podróżnicy bez mapy i paszportu. Michel Leiris i „Documents”. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Sztandara, M. (red.) (2012). Brud. Idee, dylematy, sprawy. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Szyfer, A. (2006). Zapisane w pamięci. Z badań etnografa. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Taussig, M. (1986). Shamanism, Colonialism, and the Wild Man. A Study in Terror and Healing . Chicago: University of Chicago Press.
Taussig, M. (1993). Mimesis and Alterity. A Particular History of the Senses. New York: Routledge.
Theweleit, K. (2009). Posłowie Klausa Theweleita. W: J. Littell, Suche i wilgotne. Krótkawyprawa na terytorium faszysty (s. 115–131). Przeł. M. Kamińska-Maurugeon. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Thomas, L.-V. (1991). Trup. Od biologii do antropologii. Przeł. K. Kocjan. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.
Todorov, T. (1996). Podbój Ameryki. Problem Innego. Przeł. J. Wojcieszak. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Tokarska-Bakir, J. (1995). Dalsze losy syna marnotrawnego. Projekt etnografii nieprzeźroczystej. Konteksty, 1 (228), 13–22.
Tokarska-Bakir, J. (2007). Energia odpadków. W: M. Douglas, Czystość i zmaza (s. 7–43).
Przeł. M. Bochulc. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Trebunia-Staszel, S. (2017). Naród – Rasa – Kultura. Nazistowskie badania rasowe i etnograficzne na Podhalu. W: J. Jasionowska, K. Kaniowska (red.), Colloquia Anthropologica II (s. 53–91). Warszawa: Oficyna Naukowa.
Turkawski, M. (1880). Wystawa etnograficzna Pokucia w Kołomyi. Kraków: Drukarnia „Czasu”.
Turner, A. (2000). Embodied Ethnography. Doing culture. Social Anthropology, 8 (1), 51–60.
Turner, V., Bruner, E. (red.) (2011). Antropologia doświadczenia. Przeł. E. Klekot, A. Szurek. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Vigarello, G. (1996). Czystość i brud. Higiena ciała od średniowiecza do XX wieku. Przeł. B. Szwarcman-Czarnota. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Vigarello, G. (2011). Historia zdrowia i choroby. Praktyki sanitarne od średniowiecza do współczesności. Przeł. M. Szymańska. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Vovelle, M. (2004). Śmierć w cywilizacji Zachodu. Od roku 1300 po współczesność. Przeł. T.Swoboda, M. Ochab, M. Sawiczewska-Lorkowska, D. Senczyszyn. Gdańsk: słowo/obraz terytoria .
Watson, C.W. (ed.) (1999). Being There. Fieldwork in Anthropology. London – Sterling: Pluto Press.
Werner, F. (2014). Ciemna materia. Historia gówna. Przeł. E. Kalinowska. Wołowiec: Czarne.
Westerman, F. (2015). El Negro i ja. Przeł. M. Woźniak-Diederen. Warszawa: Wydawnictwo Dowody na Istnienie .
Węglarz, S. (1994). Chłopi jako „obcy”. Prolegomena. W: W. Burszta, J. Damrosz (red.), Pożegnanie paradygmatu? Etnologia wobec współczesności (s. 78–101). Warszawa: Instytut Kultury.
Wieczorkiewicz, A. (2009). Monstruarium. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Wieczorkiewicz, A. (2013). Czarna kobieta na białym tle. Dyptyk biograficzny. Kraków: Universitas.
Wróblewski, F. (2015). Zastosowanie koncepcji „aparatu” i „funkcjonariusza” Viléma Flussera w analizie kwestionariuszy etnograficznych. Prace Etnograficzne, 4, 329–345.
Wróblewski, F. (2016). Kwestionariusze etnograficzne i prawo zadawania pytań. Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia, 2, 149–176.
Wróblewski, F. (2018). Etnograf w terenie. Gest (w) fotografii. Kultura Współczesna, 1, 126–143.
Wyka, A. (1996). Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk.
Young, D.E., Goulet, J.-G. (eds.) (1994). Being Changed. The Anthropology of Extraordinary Experience. Peterborough – Orchard Park: Broadview Press.
Zawistowicz-Adamska, K. (1948). Społeczność wiejska. Doświadczenia i rozważania z badań terenowych w Zaborowie. Łódź: Polski Instytut Służby Społecznej.
Żerkowski, M. (2015). Pożegnanie z terenem. Esej antropologiczny. Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia, 1, 156–173.
II. Archiwalia
Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie
K III-91/154.a Anna Kunachowicz, Wielce Szanowni i Drodzy Państwo, incipit: „Chciałam podziękować serdecznie”, list z dnia 8.06.1974, ss. 4, teczka „Korespondencja. Anna Kunachowicz”, spuścizna Mieczysława Gładysza.
K III-91/154.b Anna Kunachowicz, Wielce Szanowni i Drodzy Państwo, incipit: „Tak bardzo bymc hciała”, list bez daty, ss. 3, teczka „Korespondencja. Anna Kunachowicz”, spuścizna Mieczysława Gładysza.
Archiwum PAN w Warszawie Oddział w Poznaniu
P.III-23/132 Filmy i zdjęcia etnograficzne wykonane przez Bożenę Stelmachowską. Powiat kartuski lit. A-M, teczka, spuścizna Bożeny Stelmachowskiej.
P.III-23/177 Filmy i zdjęcia fotograficzne amatorskie, turystyczne, artystyczne, kolekcyjne 1935–1956, teczka, spuścizna Bożeny Stelmachowskiej.
Ośrodek Dokumentacji i Informacji Etnograficznej PTL w Łodzi AKL Anna Kowalska-Lewicka, Dziennik Badań. Obidowa pow. Nowy Targ. Luty 1953, maszynopis, ss. 19 (sygnatura własna).
EK Ewa Kamińska, Pamiętnik. Obidowa pow. Nowy Targ. Luty 1953, maszyno- pis, ss. 22 (sygnatura własna).
III. Rozmówcy
/008/B wywiad kwestionariuszowy, 28.06.2010, kobieta, lat 58.
/011/A wywiad kwestionariuszowy, 16.06.2011, kobieta, lat 87.
/011/C wywiad swobodny, 20.05.2015, kobieta, lat 91.
/024/A wywiad kwestionariuszowy, 17.12.2011, mężczyzna, lat 67.
/096/A wywiad swobodny, 22.01.2014, kobieta, lat 65.
/116/D wywiad swobodny, 12.06.2017, kobieta, lat 62.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
