Język i małżeństwo. Różnice kulturowe pośród Indian Wari’ i Moré z perspektywy antropologii historycznej

Autor

  • Paweł Chyc Uniwersytet Adama Mickiewicza

DOI:

https://doi.org/10.4467/254395379EPT.17.008.9244

Słowa kluczowe:

Amazonia, comparison, historical anthropology, identity

Abstrakt

In this text, I compare the current socio-cultural situation of two indigenous groups from the Guaporé region in Amazonia formerly related culturally and linguistically. I focus on two main cultural differences between modern Wari’ and Moré Indians – language and marriage. I argue that those are consequences of two factors. Local historicities and a different attitude toward otherness.

Downloads

Download data is not yet available.

Biogram autora

Paweł Chyc - Uniwersytet Adama Mickiewicza

doktorant w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uni- wersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zainteresowania: antropologia historyczna, etnografia ludów indiańskich Amazonii, etnohistoria Amazonii, antropologia kognitywna; 

Bibliografia

Albert, B., Ramos, A.R. (2002). Pacificando o branco: cosmologias do contato no Norte-Amazônico. São Paulo: Editora UNESP.
Angenot de Lima, G. (2002). Description phonologique, grammaticale et lexicale du moré, langue amazonienne de Bolivie et du Brésil. Vol. 2. Porto Velho: Editora da Universidade Federal de Rondônia.
Astete, A., Murillo, D. (1998). Pueblos Indígenas de tierras bajas. Características Principales. La Paz: Ministerio de Desarrollo Sostenible y Planificación. Programa Indígena PNUD.
Birchall, J. (2010). Arquivo de documentação do povo indígena Oro Win. Belém: Museu Paraense Emílio Goeldi, www.arqling.museu-goeldi.br/ [dostęp: 28.06.2017].
Birchall, J., Dunn, M., Greenhill, S.J. (2016). A combined comparative and phylogenetic analysis of the Chapacuran language family. International Journal of American Linguistics, 82(3), 255–284.
Carneiro da Cunha, M.L., Viveiros de Castro, E.B. (1985). Vingança e temporalidade: os Tupinambá. Journal de la Société des Américanistes, 71, 191–208.
Chyc, P. (2013). Wokół etnografii ubóstwa. Kilka uwag na temat przyjmowania pomocy żywnościowej przez Indian Moré. Ameryka Łacińska, suplement, 43–56.
Chyc, P. (2014). Niepublikowane materiały etnograficzne (archiwum autora).
Chyc, P. (2015). Kłopoty z tradycją. Przykład instytucjonalizacji języka i kultury boliwijskich Indian Moré. LUD: Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Komitetu Nauk Etnologicznych, 99, 357–365.
Chyc, P. (2016). Niepublikowane materiały etnograficzne (archiwum autora).
Chyc, P. (w przygotowaniu). Ya no somos indios. Explorando la etnohistoria de los Moré de la Amazonia boliviana.
Conklin, B.A. (1997). Body paint, feathers, and VCRs: Aesthetics and authenticity in Amazonian activism, American Ethnologist, 24(4), 711–737.
Conklin, B.A. (2001). Consuming grief: compassionate cannibalism in an Amazonian society. Austin: University of Texas Press.
Créqui-Montfort, G., Rivet, P. (1913). Linguistique bolivienne. La famille linguistique Čapakura. Journal de la Société des Américanistes, 10(1), 119–171.
Crevels, M. (2008). South America. W: C. Moseley (ed.) Encyclopedia of the world’s endangered languages (s. 103–196). London: Routledge.
Cysouw, M., Good, J. (2013). Languoid, Doculect and Glossonym: Formalizing the Notion „Language”. Language Documentation & Conservation, 7, 331–359.
Duran, I.R. (2000). Descrição fonológica e lexical do dialeto Kaw Tayo (Kujubi) da língua Moré, praca magisterska. Guajará-Mirim: Universidade Federal de Rondônia.
Falkowski, T. (2010). Wydarzenie historyczne jako czynnik strukturalny. Podbój Ameryki Południowej przez Hiszpanów w ujęciu Nathana Wachtela. Sensus Historiae, 1(1), 119–131.
Ferrarezi, J. C. (1997). Nas águas do Itenês: um estudo semântico com a língua Moré, praca magisterska. Campinas: IEL-UNICAMP.
León Portilla, M. (1959). La visión de los vencidos. Mexico City: Universidad Nacional Autonoma de México.
Leigue Castedo, L. (1975). El Iténez salvaje. 2nd ed. La Paz: Ministerio de Educación, Departamento de Arqueologia, Etnografia y Folklore.
Luykx, A. (1999). The citizen factory: Schooling and cultural production in Bolivia. Albany: SUNY Press.
Mason, A.W. (1977). Oronao social structure, praca doktorska. Davis: University of California.
Meireles, D.M. (1989). Guardiães da fronteira: Rio Guaporé, século XVIII. Petrópolis: Vozes.
Müller, D.M. (1995). Aspectos da fonética, da fonêmica e do léxico da língua moré, praca magisterska. Santa Catarina: Universidade Federal de Santa Catarina.
Overing, J. (1986). Images of cannibalism, death and domination in a ”non violent” society. Journal de la Société des Américanistes, 72, 133–156.
Pérez, E. (1962). Warisata: La escuela-ayllu. La Paz: Empresa Industrial Gráfica E. Burillo.
Sahlins, M. (1981). Historical metaphors and mythical realities. Ann Arbor: University of Michigan Press.
Sahlins, M. (1985). Islands of History. Chicago: University of Chicago Press.
Sahlins, M. (1995). How “natives” think: About Captain Cook, for example. Chicago: University of Chicago Press.
Sahlins, M. (2006). Wyspy historii. Przeł. I. Kołbon. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sahlins, M. (2007). Jak myślą „tubylcy”: o kapitanie Cooku, na przykład. Przeł. W. Usakiewicz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Schieffelin, E.L., Crittenden, R. (1991). Like people you see in a dream: first contact in six Papuan societies. Stanford: Stanford University Press.
Siasi/Sesai. (2014). Sistema de Informação da Atenção à Saúde Indígena (SIASI), Secretaria Especial de Saúde Indígena, www.pib.socioambiental.org/en/c/quadro-geral [dostęp: 28.06.2017].
Snethlage, E.H. (1937). Atiko Y: meine Erlebnisse bei den Indianern des Guaporé. Berlin: Klinkhardt & Biermann.
Snethlage, E.H. (2016). Die Guaporé-Expedition (1933–1935): Ein Forschungstagebuch. Aus dem Nachlass herausgegeben von Rotger M. Snethlage, Alhard-Mauritz Snethlage und Gleice Mere. Köln: Böhlau Verlag.
Vilaça, A. (2010). Strange enemies: indigenous agency and scenes of encounters in Amazonia. Durham: Duke University Press.
Vilaça, A. (2016). Praying and preying: Christianity in indigenous Amazonia. Oakland: University of California Press.
Viveiros de Castro, E. (1986). Araweté, os deuses canibais. Rio de Janeiro: Anpocs.
Von Graeve, B. (1989). The Pacaa Nova: clash of cultures on the Brazilian frontier. Peterborough: Broadview Press.
Wachtel, N. (1971). Indiens du Pérou devant la conquête espagnole, 1530–1570. Paris: Gallimard.
Wachtel, N. (1977). The vision of the vanquished. New York: Barnes and Noble.

Pobrania

Opublikowane

2017-12-31

Jak cytować

Chyc, P. (2017). Język i małżeństwo. Różnice kulturowe pośród Indian Wari’ i Moré z perspektywy antropologii historycznej. Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia, (3), 191–210. https://doi.org/10.4467/254395379EPT.17.008.9244