Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweKompetencje osobiste i społeczne nauczycieli szkół integracyjnych, ogólnodostępnych i specjalnych a ich chęć do pracy z uczniami z niepełnosprawnością intelektualną
DOI:
https://doi.org/10.4467/25439561.NP.19.045.12288Słowa kluczowe:
niepełnosprawność intelektualna, inteligencja emocjonalna, kompetencje społeczne, nauczyciele dzieci z niepełnosprawnością intelektualnąAbstrakt
Nauczyciele mają wyjątkową pozycję, aby mieć bezpośredni wpływ na swoich uczniów. Warto zatem zapytać, jakie są ich cechy i kompetencje społeczne, które umożliwiają im budowanie twórczych relacji wychowawczych z uczniami. W przeprowadzonym badaniach wzięło udział 225 nauczycieli, w tym 64 ze szkół ogólnodostępnych, 97 ze szkół integracyjnych oraz 64 ze szkół specjalnych (dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną i autyzmem). W badaniu zastosowano kwestionariusz, Dwuwymiarowy Inwentarz Inteligencji Emocjonalnej (DINEMO) oraz Kwestionariusz Kompetencji Społecznych. Uzyskane wyniki pokazały, że nauczyciele szkół ogólnodostępnych nie chcą pracować z uczniami z niepełnosprawnością intelektualną, nauczycie wspomagający chcą pracować z grupami dzieci z niepełnosprawnością intelektualną lekkiego stopnia, a pedagodzy specjalni są w stanie sprostać potrzebom edukacyjnym uczniów z różnych stopniem niepełnosprawnością intelektualną. Ponadto nauczyciele, którzy deklarują chęć pracy z dziećmi z lekką niepełnosprawnością intelektualną lepiej rozumieją i wyrażają doświadczane przez siebie emocje, w podejmowanych działaniach mają na uwadze współdziałanie i dobre samopoczucie członków grupy; nauczyciele deklarujący chęć pracy z dziećmi z umiarkowaną, znaczną oraz głęboką niepełnosprawnością intelektualną są lepiej przystosowani do radzenia sobie w sytuacjach społecznie trudnych.
Downloads
Bibliografia
Anari N.N. (2012), Teachers: Emotional intelligence, job satisfaction, and organizational commitment, Journal of Workplace Learning, 24(4), 256–269.
Apanel D. (2014), Teoria i praktyka kształcenia integracyjnego osób z niepełnosprawnością w Polsce w latach 1989–2014, Adam Marszałek, Toruń.
Armour W. (2012), Emotional intelligence and learning and teaching in higher education: Implications for bioscience education, Investigations in University Teaching & Learning, 8, 4–10.
B¹bka J. (2001), Edukacja integracyjna dzieci pełnosprawnych i niepełnosprawnych. Założenia i rzeczywistość, Fundacja Humaniora, Poznań.
Borzyszkowska H. (1985), Oligofrenopedagogika, PWN, Warszawa.
Boyle J., Scanlon D. (2009), Methods and Strategies for Teaching Students with Mild Disabilities: A Case-Based Approach, Cengage Learning, Belmont.
Brackett M., Katulak N. (2007), Emotional intelligence in the classroom. Skill based training for teachers and students [w:] J. Ciarrochi, J. Mayer (red.), Applying emotional intelligence, Psychology Press, New York, 1–28.
Campos S., Martins R., Martins M.D.C., Chaves C., Duarte J. (2016), Emotional intelligence and quality of life in special education teachers, Journal of Teaching and Education, 5(01), 681–688.
Ćwirynkało K. (2010), Społeczne funkcjonowanie osób z lekką niepełnosprawnością intelektualną w kontekście ich autonomii i podmiotowości, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń.
De Juanas Oliva A., Fernández Lozano P, Martín del Pozo R, González Ballesteros M., Pesquero Franco E, Sánchez Martín E. (2009), Comparative study of the evaluation of professional competencies by experienced and trainee Spanish primary teachers, European Journal of Teacher Education, 32, 4, 437–454.
Gajdzica Z. (2011), Sytuacje trudne w opinii nauczycieli klas integracyjnych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Gajdzica Z. (2010), Kilka uwag na temat teorii kształcenia integracyjnego, Niepełnosprawność. Półrocznik naukowy. Edukacja osób niepełnosprawnych, Gdańsk.
Gans K.D. (1987), Willingness of regular and special educators to teach students with handicaps, Exceptional Children, 54, I, 41–45.
Han H.S., Kemple K.M. (2006), Components of Social Competence and Strategies of Support: Considering What to Teach and How, Early Childhood Education Journal, 34(3).
Kędzierska J. (2010), Planowanie pracy rewalidacyjnej z dziećmi niewidomym i słabowidzącymi w szkołach ogólnodostępnych [w:] T. Żółkowska (red.), Dajmy szansę niewidomym i niedowidzących. Poradnik metodyczny dla nauczycieli, OR TWP, Szczecin.
Kremenitzer J.P. (2005), The emotionally intelligent early childhood Educator: Selfreflective ournaling, Early Childhood Education Journal, 33(1), 3–9.
Lausch-Żuk J. (1999), Dzieci głębiej upośledzone umysłowo [w:] Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, red. I. Obuchowska, WSiP, Warszawa, 240–296.
Lewis R.B., Doorlag D.H. (2003), Teaching Special Students in General Education Classrooms, Merrill Prentice Hall, New Jersey.
Lindsay G. (2007), Educational psychology and the effectiveness of inclusive education/mainstreaming, British Journal of Educational Psychology, 77, 1–24.
Malm B. (2009), Towards a new professionalism: enhancing personal and professional development in teacher education, Journal of Education for Teaching: International Research and Pedagogy, 35(1), 77–91.
Matczak A. (2007), Kwestionariusz Kompetencji Społecznych KKS. Podręcznik, Warszawa.
Merritt E., Wanless S.B., Rimm-Kaufman S.E., Cameron C., Peugh J.L. (2012), The contribution of teachers’ emotional support to children’s social behaviors and self-regulatory skills in first grade, School Psychology Review, 41(2), 141–159.
Ochał J., Szwiec J. (2000), Diagnoza umiejętności funkcjonalnych [w:] M. Orkisz, J. Piszczek (red.), Edukacja uczniów z głębokim upośledzeniem umysłowym. Przewodnik dla nauczycieli, CMPP-P MEN, Warszawa, 8–18.
Palak Z., Bujnowska A. (2008), Kompetencje pedagoga specjalnego. Aktualne wyzwania teorii i praktyki, UMCS, Lublin.
Salovey P., Mayer J.D. (1990), Emotional Intelligence, Imagination, Cognition and Personality, 9, 185–211.
Smith Myles B., Simpson R.L. (1992), General Educators’ Mainstreaming Preferences that FaciIitate Acceptance of Students with Behavioral Disorders and Learning Disabilities, Behavioral Disorders, 17/4, 305–315.
Son E. (2014), “Raising a Socially Competent Child”: Unpacking the Concept of Social Competence, Asia-Pacific journal of research in early childhood education, 8(2), 93–114.
Stawowy-Wojnarowska I. (1989), Podstawy kształcenia specjalnego, WSPS, Warszawa.
Stowe C.M. (2005), Understanding special Education. A helpful handbook for classroom teachers, Scholastic, New York.
Wu Y., Lian K., Hong P., Liu S., Lin R., Lian R. (2019), Teachers’ emotional intelligence and self-efficacy: Mediating role of teaching performance. Social Behavior and Personality, An international Journal, 47(3).
