Problematyka głuchoślepoty w przestrzeni współczesnej pedagogiki specjalnej w Polsce i Republice Czeskiej
DOI:
https://doi.org/10.4467/25439561.NP.19.012.10487Słowa kluczowe:
pedagogika specjalna, osoba głuchoniewidoma, głuchoślepota, Republika CzeskaAbstrakt
Głównym celem pracy jest kompleksowe przedstawienie problematyki głuchoślepoty w przestrzeni współczesnej pedagogiki specjalnej w Polsce i Republice Czeskiej. Badania nad osobami głuchoniewidomymi są niezwykle ważne dla edukacji specjalnej ze względu na potrzebę znalezienia optymalnych programów edukacyjnych i rehabilitacyjnych dla tych osób. Poniższą analizę przeprowadzono na podstawie przeglądu polskiej i czeskiej literatury przedmiotu. Rozważania w artykule koncentrują się na identyfikacji istotnych zmian w obszarze teorii i praktyki surdotyflopedagogiki.
Downloads
Bibliografia
Bańka A. (1998), Percepcja przestrzeni u głuchoniewidomych a orientacja, swoboda działania i poczucie jakości życia w środowisku [w:] Perspektywy rehabilitacji osób głuchoniewidomych, S. Kowalik, A. Bańska (red.), Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań, s. 11–38.
Bełza M. (2015), Systemy edukacji osób umiarkowanie, znacznie oraz głęboko niepełnosprawnych intelektualnie (na przykładzie rozwiązań w Anglii, Republice Czeskiej i Polsce), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Benisz M. (2006), Komunikacja przez dotyk – głuchoniewidomi [w:] Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, J. Błaszczyński (red.), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, s. 285–318.
Dammeyer J. (2014), Deafblindness: A review of the literature, „Scandinavian Journal of Public Health”, s. 1–9.
Dłonie i Słowo, Magazyn Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomym (2016), http://tpg.org.pl/dis/files/2016/03/DiS_1_2016_do_internetu.pdf [dostęp: 10.05.2018].
Dykcik W. (2005), Pedagogika specjalna wobec aktualnych sytuacji i problemów osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo Naukowe Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, Poznań.
Głuchoniewidomi w Polsce 2016. Raport Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomych, http://tpg.org.pl/wp-content/uploads/2016/04/raport-głuchoniewidomi-2016.pdf [dostęp: 10.05.2018].
Hlaváčová J. (2003), Hluchoslepí mezi námi, LORM – Společnost pro hluchoslepé, Praha. Husákova´ V. (1997), Pojem hluchoslepoty, „Speciální Pedagogika”, nr 7, s. 17–25.
Kasprzak T. (2017), Specyficzny rodzaj niepełnosprawności jako sytuacja trudna w rodzinie. Osoby głuchoniewidome i ich rodziny w Republice Czeskiej, „Roczniki Socjologii Rodziny”, t. 26–27, s. 167–180.
Kasprzak T. (2018), Współczesne problemy alternatywnych form pomocy osobom głuchoniewidomym w Republice Czeskiej [w:] Społeczne i jednostkowe konteksty pomocy, wsparcia społecznego, poradnictwa, t. 2. J. Kozielska, A. Skowrońska-Pućka (red.), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 291–300.
Kozłowski G., Książek M. (2017), Kim jest osoba głuchoniewidoma – sposoby definiowania w Polsce [w:] Świat osób głuchoniewidomych. Wyzwania współczesności, E. Domagała-Zyśk, G. Wiącek, M. Książek (red.), Wydawnictwo Episteme, Lublin, s. 25–40.
Kyselák J. (2011), Sluchove posti_ení a hluchoslepí a jejich příprava k ochraně obyvatelstva, „The Science for Population Protection”, s. 1–16.
Książek M. (2009), Wszystko co powinieneś wiedzieć o głuchoślepocie [w:] Małymi krokami do wielkich celów, M. Białek (red.), Wydawnictwo PZN, Warszawa, s. 7–23.
Ludiková L., (2000), Edukace hluchoslepého dit te raného věku, Univerzita Palackého, Olomouc.
Majewski T. (1974), Dzieci głuchoniewidome i ich rehabilitacja, „Przegląd Tyflologiczny” nr 2.
Majewski T. (1979), Zagadnienia rehabilitacyjne głuchoniewidomych, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa.
Majewski T. (1998), Pedagogika dzieci głuchoniewidomych [w:] Pedagogika specjalna, W. Dykcik (red.), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 169–178.
Mieszczeriakow A. (1978), Dzieci głuchoniewidome. Kształtowanie zachowania a rozwój psychiczny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Novak J. (2002), Children and disability in the Czech Republic (MONEE country analytical report 2002), Florence, UNICEF Innocent Research Center.
Ostrowska A. (1994), Niepełnosprawni w społeczeństwie. Postawy społeczeństwa polskiego wobec ludzi niepełnosprawnych (raport z badań), Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
Paradowska E., Książek M. (2017), Dostęp dzieci głuchoniewidomych do różnych form edukacji – szanse i zagrożenia [w:] Świat osób głuchoniewidomych. Wyzwania współczesności, E. Domagała-Zyśk, G. Wiącek, M. Książek (red.), Wydawnictwo Episteme, Lublin, s. 53–78.
Souralová L., (2001), Vydělávání hluchoslepých, vyd. I, Scientia, Praha.
Souralová E., Horáková R. (2008), Problematika osob s hluchoslepotou a kontaktní tlumo ení u hluchoslepých preferující eský znakový jazyk, eská komora tlumočn k znakového języka, Praha.
Statut Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomym (2009).
Szumski G., Firkowska-Mankiewicz A. (2009), Pedagogika specjalna i system kształcenia osób z niepełnosprawnościami w Polsce [w:] Pedagogika specjalna. Podręcznik akademicki, t. 2. T. Żółkowska (red.), Wydawnictwo APS, Warszawa, s. 319–346.
Zaorska M. (2002), Głuchoniewidomi w Polsce – specjalna pomoc, edukacja i rehabilitacja, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
Zaorska M. (2008), Rehabilitacja i edukacja osób z niepełnosprawnością sprzężoną w kontekście historycznym i stan aktualny [w:] Historyczne dyskursy nad pedagogiką specjalną, J. Błeszczyński, D. Baczała, J. Binnebesel, (red.), Wydawnictwo Wyższej Szkoły Edukacji Zdrowotnej, Łódź, s. 79–104.
Zaorska M. (2010), Edukacja i rehabilitacja osób głuchoniewidomych w Polsce i Rosji (rozwój i stan obecny), Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
Zaorska M. (2014), Organizacja oraz realizacja badań naukowych osób dorosłych z niepełnosprawności ą sprzężoną (na przykładzie osób głuchoniewidomych) za granicą – możliwości i ograniczenia, „Przegląd Badań Edukacyjnych”, nr 18, s. 91–102.
Zaorska M. (2014), Problemy życiowe młodych osób dorosłych głuchoniewidomych o niskim poziomie funkcjonowania w perspektywie rzeczywistości, oczekiwań, deklaracji pomocowych, „Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych”, nr 19, s. 31–41.
Zákon 384/2008 Sb. o komunikačních systémech neslyšících a hluchoslepých osob. Vann B.H., Šiška J. (2006), From „cage beds” to inclusion: the long road for individuals with intellectual disability in the Czech Republic, „Disability&Society”, s. 425–439.
Výroční zpráva za rok 2011, https://www.lorm.cz/wp-content/uploads/2014/08/vyrocni-zprava-2011.pdf [dostęp: 10.05.2018].