Experiencing life by a man with autism spectrum disorder

Authors

DOI:

https://doi.org/10.26881/ndps.2025.53.08

Keywords:

adulthood, autism spectrum disorder, narrative

Abstract

The author undertakes a phenomenological analysis of Fritz Schütze's biographical narrative in- terview with the identification of Aron Gurwitsch/s thematic fields in order to find answers to the questions of what impact early experiences in the area of social interaction had on the course of life, and how the diagnosis of Asperger syndrome affected the trajectory of the Narrator's life. Method: The analysis of the biographical narrative interview of F. Schütz, conducted with a person with Asperger syndrome, whose diagnosis was made in adulthood, was based on the theory of thematic fields of A. Gurwitsch.
Conclusions: the analysis of the collected material revealed a deterministic narrative in the forming identity of the Narrator. Obtained in adulthood, as it were, on the occasion of the diagnostic process of the Narrator's son was a turning point in biography, and provided the impetus for self- reflection, so the analysis of the narrative in this case was an analysis of the life trajectory.
The diagnosis was a turning point in the narrative, as it redefined the Narrator's perception of his experiences and of himself, and influenced his coping strategies, enabling the Narrator to manage his challenges more consciously. There was a clear correspondence between the narrated life and the lived life where the adaptive strategies developed and used by the Narrator in everyday life were revealed.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Aurora S. (2023), The Field of Language: Aron Gurwitsch and Functional Analysis, URL: https:/journals.openedition.org/heV/3541, DOI: 10.4000/hel.3541.

Błeszyński J. (2018), Komunikacja — mowa — język osób ze spektrum autyzmu, Wydawnictwo Adam Marszałek.

Buława-Halasz J. (2017), Rehabilitacja społeczna i zawodowa dorosłych osób autystycznych: studium fenomenograficzne z zastosowaniem teorii społecznej Pierre'a Bourdieu, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.

Gałkowski T. (2003), Zaburzenia komunikacji w autyzmie [w:] T. Gałkowski, G. Jastrzębowska (red), Logopedia pytania i odpowiedzi podręcznik akademicki, t. 2: Zaburzenia ww komunikacji językowej u dzieci i osób dorosłych, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Garland-Thomson R. (2020), Gapienie się, czyli o tym, jak patrzymy i jak pokazujemy siebie innym, Fundacja Teatr, 21.

Grandin T., Duśfy K. (2013), Rozwijanie talentów: ścieżki kariery dla osób z zespołem Aspergera i autyzmem wysoko funkcjonującym, Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych.

Hołub J. (2024), Wszystko mam bardziej, Wydawnictwo Czarne.

Korendo M. (2008), Obraz swiata w wypowiedziach dzieci z zespolem Aspergera, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria, 8: 197-208, https:/ bazhum.muzhp.pl/media/files/Annales_Universitatis_Paedagogicae_Cracoviensis_Studia _Historicolitteraria/-r2008-t8-5197-208.pdf.

Korendo M. (2022), Zburzenia komunikacji i komunikacji w autyzmie [w:] E. Emich-Widera, B. Kazek, J. Parpocka, Autyzm u dzieci wiedza kliniczna, PZWL Wydawnictwo Lekarskie.

Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 (2009), Rewizja 10, tom I, Wydane przez Światową Organizację Zdrowia.

Moszyńska M. (2019), Środowisko szkolne w narracjach osób z zespołem Aspergera, Academicon.

Patyk K., Panasiuk M. (2023), Wsparcie młodzieży i dorosłych z zaburzeniami autyzmu. Teoria i praktyka, Gdańskie Wydawnictwo psychologiczne.

Pawlik S. (2019), Diagnoza spektrum autyzmu u osób dorosłych jako biograficzny przełom, Kultura i Edukacja, DOL:10.1584/kie 2019.01.13.

Piorunek M. (2016). Liczby i słowa w badaniach humanistycznych i społecznych. (Nie)dychotomiczność paradygmatów badawczych [w:] M. Piorunek (red.), Badania biograficzne i narracyjne w perspektywie interdyscyplinarnej. Aplikacje — Egzemplifikacje — Dylematy metodologiczne, Wydawnictwo Naukowe UAM.

Prokopiak A. (2020), Autonomia osób ze spektrum autyzmu. Predyktory psychospołeczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Rose I. (2008), Autistic autobiography or autistic life narrative?, Journal of Literary & Cultural Disability Studies, 2(1): 44-54, https://www.researchgate.net/publicatior/275991757_ Autistic_autobiography_or_autistic_life_narrative, DOI: 10.3828/jleds.2.1.6.

Rosenthal G. ( 2012), Badania biograficzne [w:] K. Kazimierska (red), Metoda biograficzna w socjologii (s. 295), Wydawnictwo NOMOS.

Rzeźnicka-Krupa J. (2013), Niepełnosprawność intelektualna — narracje, reprezentacje, konteksty, Niepełnosprawność, 10: 85-111, https:/niepelnosprawnosc.ug.edu.pl/wp-content/ uploads/2023/11/niepelnosprawnosc10.pdf.

Stonequist E.V. (2012), Cykl życia człowieka marginalnego [w:] K. Kazimierska (red), Metoda biograficzna w socjologii, Wydawnictwo NOMOS.

Szafrańska A. (2021), Mój syn ma autyzm” — analiza narracji ojca, Niepełnosprawność, Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 42, file:///C:/Users/Asus/Downloads/15-6eb5f313-ba84- 413e-8990-b8c9f83cbce3.pdf%20().pdf.

Szempruch J., Smyła J, Kwaśniewska M. (red.) (2021), Edukacja wobec wyzwań zmieniające- go się świata. Diagnoza i projekcje rozwiązań, Wydawnictwo KTN.

Wyka A. (1993), Badacz społeczny wobec doświadczenia, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Akty prawne

Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, Dz. U. z 2012 r., poz. 1169.

Netografia

Uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego w podziale na typy szkół oraz województwa w roku szkolnym 2022/2023, 02.03.2023.

https:/dane.gov.pl/pl/dataset/ 182,dane-statystyczne-uczniow-z-orzeczeniem-o-potrzebie-ksztacenia-specjalnego/ resource/45542/table?page=1&per_page=50&q=&sort=col7 [dostep: 17.07.2023].

ICD-11 for Mortality and Morbidity Statistics, https://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http:// id.who.int/icd/entity/437815624 [dostę p: 06.02.2025].

Published

2025-04-15

How to Cite

Moszyńska , M. (2025). Experiencing life by a man with autism spectrum disorder . Disability , (53), 127–143. https://doi.org/10.26881/ndps.2025.53.08

Issue

Section

Artykuły