Morze jako temat w dziełach z bursztynu. Nowe przemyślenia o malborskiej szkatule Mauchera

Abstrakt

Niniejszy tekst dotyczy tematyki związanej z morzem pojawiającej się w nowożytnych przedmiotach wykonanych z bursztynu. Najbardziej kompleksowym i najszerzej omawianym przykładem jest malborska szkatuła Christopha Mauchera. Analizowana jest zarówno rozbudowana ikonografia dzieła, jak i techniki wykorzystywane przez artystów tworzących w Gdańsku na przełomie XVII i XVIII wieku. Twórca tego wyjątkowego dzieła jawi się jako osoba sprawnie posługująca się wzorami graficznymi, ale także znająca dobrze tendencje w ówczesnej rzeźbie i malarstwie, wykorzystująca najlepsze wzory zaczerpnięte ze sztuki monumentalnej i architektury. Maucher był jednak przede wszystkim świetnie wykształconym rzeźbiarzem małych form – wykonując zarówno pełnoplastyczną grupę na zwieńczeniu szkatuły, jak i ornamentalne czy pejzażowe detale, czynił to z niezwykłą precyzją. W tekście zwrócono także uwagę na pozy‑ cję społeczną bursztynnika na podstawie jego testamentu oraz kompleksowe badania technologiczne i wymagania konserwatorskie tego typu dzieł.