Relacja, zobowiązanie, współpraca. Założenia i wyzwania badań etnograficznych wśród osób niewidomych

Kamil Pietrowiak

doi:10.26881/etno.2021.7.07

Autor

Kamil Pietrowiak Uniwersytet Gdański https://orcid.org/0000-0001-7690-7811

DOI:

https://doi.org/10.26881/etno.2021.7.07

Słowa kluczowe:

vision-impaired people, collaborative ethnography, research participants, ethical challengesethical challenges, trust, relationship

Abstrakt

The article presents the main assumptions and conditions of collaboration between the author and the vision-impaired research participants over several years of ethnographic research (2011–2017). Adopting the perspective of philosophy of dialogue, the author follows different stages of rapport, focusing on mutual expectations and emotions, as well as relationship dynamics and its underlying conditions in general. The author’s long-term research was inspired by concepts developed by Luke Lassiter in his collaborative ethnography and by Anna Wyka in her social research through shared experience, both of which marked the author’s ethical and methodological choices, including invitation extended to research participants to comment on the research findings. The second part of the article is based on research participants’ impressions and reflections on their role, engagement and relationship with the researcher.

Downloads

Download data is not yet available.

Biogram autora

Kamil Pietrowiak - Uniwersytet Gdański

antropolog kulturowy, adiunkt badawczy w Instytucie Archeologii i Etnologii Uniwersytetu Gdańskiego. Prowadził różnego rodzaju badania jakościowe dla instytucji i organizacji. Zainteresowania: studia nad niepełnosprawnością, środowisko osób niewidomych, metody i etyka badań etnograficznych, pozaakademickie badania społeczne.

Bibliografia

Belzyt, J. (2012). Niepełnosprawność – Edukacja – Dorosłość. Studium przypadku osoby ociemniałej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Bloch, N. (2011). Teren a władza, czyli kto tu rządzi? Moje doświadczenia w badaniu uchodźców tybetańskich. W: T. Buliński, M. Kairski (red.). Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej (209–235). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Buber, M. (1992). Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych. Przeł. J. Doktór. Warszawa: PAX.

Buliński, T., Kairski, M. (2011). Wiedza terenowa w antropologii. W poszukiwaniu nowego wymiaru badań terenowych. W: T. Buliński, M. Kairski (red.). Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej (291–333). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Fatyga, B. (2011). Teren po horyzont (poznawczy). W: T. Buliński, M. Kairski (red.). Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej (s. 93–110).Poznań: Wydawnictwo Naukowe.

Foley, D., Valenzuela, A. (2009). Etnografia krytyczna. Polityka współpracy. Przeł. M. Bobako. W: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.). Metody badań jakościowych, t. 1 (s. 315–339). Warszawa: PWN.

Halemba, A. (2011). Polityka, teoria i metoda – czyli co tworzy współczesną antropologię. W: T. Buliński, M. Kairski (red.). Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej (s. 111–130). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Lassiter, L.E. (2004). Introduction: The Story of a Collaborative Project. W: L.E. Lassiter i in. (red.), The Other Side of Middletown: Exploring Muncie’s African American Community (s. 1–24). Walnut Creek: AltaMira Press.

Lassiter, L.E. (2005). The Chicago Guide to Collaborative Ethnography. Chicago–London: The University of Chicago Press.

Lassiter, L.E. (2008a). Editor’s Introduction. Collaborative Anthropologies, 1, VII–XII.

Lassiter, L.E. (2008b). When We Disagree. On Engaging the Force of Difference in Collaborative, Reciprocal, and Participatory Researches. Artykuł zaprezentowany na 107. Dorocznym Spotkaniu American Anthropological Association, San Francisco, California, http://www.marshall.edu/gsepd/humn/lassiter/coll_ethnography/Lassiter_AAA08_When-We-Disagree.pdf [dostęp: 20.11.2012].

Olędzki, J. (1991). Murzynowo. Znaki istnienia i tożsamości kulturalnej mieszkańców wioski nadwiślańskiej XVIII–XX w. Warszawa: Wydawnictwa UW.

Pietrowiak, K. (2019). Świat po omacku. Etnograficzne studium (nie)widzenia i (nie)sprawności. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.

Pietrowiak, K., Tworkowska, S., Zdobylak, J. (2013). Etnograficzny tandem, czyli na ślepo w nieznane. Tematy z Szewskiej, 10, 25–63.

Rabinow, P. (2010). Refleksje na temat badań terenowych w Maroku. Przeł. K.J. Dudek, S. Sikora. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.

Rakowski, T. (2009). Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.

Rakowski, T. (2011). Teren, czas, doświadczenie. O specyfice wiedzy antropologicznej po zwrocie krytycznym. W: T. Buliński, M. Kairski (red.). Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej (s. 131–149). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Tischner, J. (1998). Filozofia dramatu. Kraków: Znak.

Wyka, A. (1993). Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.