Kompetencje poznawcze sprawców przestępstw seksualnych i ich doświadczenia seksualne w dzieciństwie
Słowa kluczowe:
przestępstwa seksualne, rozwój psychoseksualny, niepełnosprawność intelektualnaAbstrakt
W artykule zaprezentowano badania, które przeprowadzono w próbie 56 mężczyzn z 7 zakładów karnych na terenie Polski, skazanych prawomocnym wyrokiem sądu za podejmowanie aktywności seksualnej z małoletnim. Celem podjętych badań była ocena ich aktualnych kompetencji poznawczych oraz doświadczeń seksualnych w dzieciństwie. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzić można, że w badanej grupie sprawców przestępstw seksualnych zdecydowana większość mężczyzn - 75% ma niskie kompetencje poznawcze. Funkcjonują oni na pograniczu normy i niepełnosprawności intelektualnej lub są niepełnosprawni intelektualnie w stopniu lekkim. Analizowano także doświadczenia seksualne z dzieciństwa w badanej grupie mężczyzn, opierając się głównie na źródłach ich wiedzy o seksualności do 12. roku życia. Badania ujawniły, że linię przebiegu rozwoju seksualnego niektórych sprawców charakteryzował brak harmonijności, zaburzona proporcja doświadczeń normatywnych i pozanormatywnych oraz wysokie nasycenie aktywnością seksualną. Zależności między funkcjonowaniem poznawczym, doświadczeniami seksualnymi a przestępstwami na tle seksualnym są złożone i wymagają szerokiego omówienia. Szczególnie ważne jest objęcie wparciem rodziców w procesie wychowywania seksualnego ich dzieci, a także podjęcie dalszych starań o jakość edukacji seksualnej w szkołach. Z drugiej strony istotne jest także, aby programy terapeutyczne w zakładach karnych uwzględniały występujące ewentualne deficyty intelektualne u sprawców przestępstw seksualnych.
Downloads
Bibliografia
Beisert M. (2012), Pedofilia. Geneza i mechanizm zaburzenia, GWP, Sopot.
Cailleau V., Thirioux B., Méry B., Senon J.L., Jaafari N. (2016), Impairments of empathic proces in sexual offenders, „Presse medicale”, nr 45.
Czub M. (2015), Zrozumieć dziecko wykorzystywane seksualnie, GWP, Sopot.
Darjee R., Russell K. (2013), Co lekarze muszą wiedzieć przy ocenie ryzyka u sprawców przestępstw seksualnych, „Psychiatria po Dyplomie”, nr 4.
Fedoroff J. P., Richards D., Ranger R., Curry S. (2016), The predictive validity of common risk assessment tools in men with intellectual disabilities and problematic sexual behaviors, „Research in Developmental Disabilities”, nr 57.
Fornalik I. (2010), Czy seks już nie jest dla nas tabu…?, „Bardziej Kochani”, nr 53.
Griffiths D., Federoff J. P. (2009), Persons with intellectual disabilities who sexually offend [w:] Sex offenders: Identification, risk assessment, treatment and legal issues, F.M. Saleh, A.J. Grudzinksas, J.M. Bradford (red.),University Press, Oxford.
Hanson R.K., Bourgon G., Helmut L., Hodgson S. (2009), The principles of effective correctional treatment also apply to sexual offenders:Ameta-analysis, „Criminal Justice and Behavior”, nr 36.
Kijak R.J. (2010), Seks i niepełnosprawność, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Kijak R.J. (2013), Instytucjonalne i systemowe uwarunkowania przemian wokół problematyki seksualności osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną od instytucji totalnej w kierunku supported living, „Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej”, nr 9.
Kijak R.J. (2014), Edukacja seksualna osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi [w:] Dydaktyka specjalna: wybrane zagadnienia, J. Wyczesany (red.), Harmonia Universalis, Gdańsk, s 211–232.
Kijak R.J. (2016), Rodzinne uwarunkowania seksualności osób niepełnosprawnych, „Praca Socjalna”, nr 1.
Lösel F., Schmucker M. (2005), The effectiveness of treatment for sexual offenders: A comprehensive meta-analysis, „Journal of Experimental Criminology”, nr 1.
Marcinek P., Peda A. (2010), Leczenie sprawców przestępstw seksualnych-kompleksowy program terapii, „Psychoterapia”, nr 3(154).
Marshall W.L., Barbaree H.E. (1990), An integrated theory of the etiology sexual offending, [w:] Handbook of sexual assault: Issues, theories, and treatment of the offender, W.L. Marshall, D.R. Laws, H.E. Barbaree (red.), Plenum Press, New York, s. 257–275.
Pryor D.W. (2014), Pedofilia, GWP, Sopot.
Souto R.Q., Araujo F., Xavier A.F., Cavalcanti A.L. (2015), Rape against Brazilian women: Characteristics of victims and sex offenders, „Iranian Journal of Public Health”, nr 44.
Szumski F., Kasparek K. (2017), Szacowanie ryzyka powrotności do przestępstwa seksualnego – podejścia i metody, https://www.wuj.pl/UserFiles/File/A-Darmowe%20ebooki/Psychologia-sadowa-160-180.pdf.
Zielona-Jenek M., Chodecka A. (2010), Jestem dziewczynką, jestem chłopcem. Jak wspomagać rozwój seksualny dziecka, GWP, Gdańsk.