Academic Scientific JournalsSocial functioning of a child with autism spectrum disorders: methods and forms of support. A case study
DOI:
https://doi.org/10.26881/ndps.2025.53.02%20Keywords:
autism spectrum disorders, ASD, case study, psychosocial functioning, methods and forms of supportAbstract
The purpose of this paper is to analyze the psychosocial functioning of a child with autism spectrum disorder (ASD) and to present effective methods and forms of support that can influence their development. In the context of the growing number of ASD case diagnoses, understanding the specific challenges faced by children and their families becomes crucial. The article presents a case study of a preschool-aged child who struggles with, among other things, difficulties in establishing social relationships, communication and adapting to changing situations and environments. An analysis was made of recommended therapeutic methods and forms, such as speech therapy, sensory integration therapy (SIT), social skills training (SST) and early childhood developmental support (ECDS) and their importance on the development of social skills in a child. The conclusions of the paper indicate the importance of individualizing support and working with the family and specialists to improve the quality of life of children on the autism spectrum and their integration into the social environment. The article can be a valuable resource for therapists, educators and parents looking for effective strategies to support children with ASD.
Downloads
References
Borkowska M., Wagh K. (2010), Inegracja sensoryczna na co dzień, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
Błeszyński J. (2023), Co osoby z autyzmem mówią nam o edukacji. Raport z badań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa, 22.
Charbicka M. (2015), Dziecko z zespołem Aspergera, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
Cygan B., Kurowska B. (2022), Diagnoza i terapia zachowań u trzyletniego dziecka ze spektrum autyzmu (ASD). Studium Przypadku, Konteksty Pedagogiczne, 2(19): 61-76.
Cygan B. (2019), Diagnoza małego dziecka. Konteksty interdyscyplinarne, Wydawnictwo Na- ukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Domagała-Zyśk E. (2016), Studium indywidualnego przypadku jako metoda badań naukowych w pedagogice specjalnej [w:] R. Skrzyniarz, L. Dziaczkowska, D. Opozda (red.), Przed- miot, źródła i metody badań w biografii (s. 507-517), Wydawnictwo Episteme, Lublin.
Drzazga-Lech M., Kłeczek M., Ir M. (2021), Różne sposoby definiowania autyzmu, przegląd stanowisk, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Socjologia, 79: 49-62.
Frith U. (2015), Autyzm. Wyjaśnienie tajemnicy, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot.
Grabinska M., Talar D.A., Kurylak A., Kaźmierczak M., Zreda-Pikies A., Wróbel-Bania A. (2013), Społeczne funkcjonowanie dziecka z autyzmem, Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa, 3: 158-169.
Kahraman M. (2020), Ocena edukacyjnych i terapeutycznych form wspierania dziecka z zaburze- niami ze spektrum autyzmu z perspektywy rodzica — pedagoga. Analiza przypadku, Alcumena Pismo Interdyscyplinarne, 3/3: 63-76.
Komender J., Jagielska G., Bryńska A. (2014), Autyzm i zespół Aspergera, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
Kożuch A., Marzec I. (2014), Studium przypadku jako strategia badawcza w naukach społecznych, Zeszyty Naukowe WSOWL, 2(172): 32-44.
Krawczyk P., Święciki L. (2020), ICD-11 vs. ICD-10 — przegląd aktualizacji i nowości wprowadzonych w najnowszej wersji Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób WHO, Psychiatria Polska, 54(1): 7-20.
Książek J. (2024), Dostosowanie przestrzeni i procesu kształcenia dla uczniów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu w warunkach szkoły integracyjnej i ogólnodostępnej, Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej, 1(17): 81-93.
Leksy K. (2020), Social support for children with autism spectrum disorder and their families as exemplified by the analysis of an individual case, Szkoła Specjalna, t. LXXXI, 3: 188-199. DOI: 10.5604/01.3001.0014.2358.
Maas V.F. (1998), Uczenie się przez zmysły. Wprowadzenie do teorii integracji sensorycznej, tłum. E. Grzybowska, Z. Przyrowski, M. Slifirska, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Majewicz P. (2023), ICD-11 — implikacje w badaniach i praktyce psychologiczno-pedagogicznej, Lubelski Rocznik Pedagogiczny, t. XLII(1): 123-139.
Niedźwiecka A., Piwowońska J., Wisła I. (2015), Informator dla rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. Jestem mamą. Nie rehabilitantką. Jestem tatą. Nie terapeutą, Fundacja IMAGO, Kraków.
Pisula E. (2005), Małe dziecko z autyzmem, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Pisula E. (2015), Autyzm. Od badań mózgu do praktyki psychologicznej, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Płoszaj M. (2018), Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z ASD. Analiza przypadku, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia Psychologica XI: 170-189, doi 10.24917/20845596.11.12.
Prokopiak A. (2021), Autism in extreme models of understanding disability, Constructivist Foundations, 17(1): 58-60
Rynkiewicz A. (2009), Zespół Aspergera, Harmonia, Gdańsk.
Skórczyńska M. (2009), Wczesne diagnozowanie autyzmu — perspektywy i dylematy [w:] B. Winczura (red.), Autyzm. Na granicy zrozumienia (s. 51-52), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Soltys-Chmielowicz A. (2003), O niespójności terminów nazywających wady wymowy, Audiofonologia, t. XXIV: 131-136.
Stasiak M. (2018), Diagnoza i terapia logopedyczna dziecka z autyzmem atypowym, Informator Polskiego Związku Logopedów, 1(15): 73-98.
Stefanow A. (2021), Strategie postępowania w zaburzeniach zmysłu czucia u dziecka ze spektrum autyzmu w przedszkolu terapeutycznym - studium przypadku, Niepelnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 43: 178-197.
Szałajko W. (2019), Funkcjonowanie społeczne dziecka z autyzmem, Kwartalnik Edukacyjny, 97: 57-66.
Winczura B. (2017), Od wczesnych zwiastunów autyzmu po przywiązanie — rozwój relacji społecznych dzieci ze spektrum autyzmu w kontaktach z bliskimi, Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 19: 69-94.
Wojda A., Dziurzyński K. (2020), Kompetencje społeczne nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, Pedagogika Społeczna, 3(77): 177-195.
Yack E., Aquilla P., Sutton S. (2014), Tworzenie więzi poprzez integrację sensoryczną, tłum. A. Zbróg, Harmonia Universalis, Gdańsk.
Zajdel K. (2015), Relacje interpersonalne dziecka autystycznego w grupie — analiza przypadku, Wychowanie w Rodzinie, t. XI, 1: 305-318.
Netografia
Godlewska M., Mierzejewska K. (2021), Rozwijanie umiejętności społecznych. Jak prowadzić zajęcia TUS [w:] Terapia Specjalna dzieci i dorosłych, [on-line] https://terapiaspecjalna.pl/ artykul/jakprawidlowo-zorganizowac-zajecia-tus-praktyczne-wskazowki — [dostęp: 22.11.2024].
