Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweZjawisko autoagresji w polskim systemie penitencjarnym
Słowa kluczowe:
więzienie, czyny autoagresywne, proces resocjalizacji, osoby pozbawione wolnościAbstrakt
Czyny autoagresywne więźniów, notowane w polskich zakładach karnych i aresztach śledczych, nie stanowią novum, a są zjawiskiem od lat notowanym w instytucjach penitencjarnych. Pomimo że ich liczba maleje i nie jest już tak spektakularna jak kiedyś, to nadal jednak atak na własne ciało stanowi wyzwanie dla pracy personelu więziennego, jak również dla holistycznie pojętego procesu resocjalizacji. Naszym zamiarem było, by w niniejszym artykule zarysować wątki powiązane i dookreślające to trudne zjawisko. Oprócz nakreślenia warstwy teoretycznej związanej w więzienną autoagresją, przybliżyliśmy także statystyczny obraz m.in. samoagresji w postaci usiłowań samobójczych i zgonów osadzonych w wyniku autoagresji, jak również ukazaliśmy przyczyny samoagresji osadzonych.
Downloads
Bibliografia
Antoszewska B., Przybyliński S. (2012), Śmierć i umieranie w umysłach osób pozbawionych wolności, „Niepełnosprawność” – „Problemy esocjalizacji penitencjarnej i niedostosowania społecznego”, nr 8.
Aries P. (1992), Człowiek i śmierć, przekł. E. Bąkowska, Warszawa.
Babiker G., Arnold L. (2002), „Autodestrukcja” – mowa zranionego ciała, Gdańsk.
Bałandynowicz A. (2012), Pejoratywne aspekty systemu izolacyjno-dyscyplinarnego [w:] Izolacja penitencjarna z perspektywy pejoratywnej i melioratywnej, M. Snopek (red.), Toruń.
Bourdieu P. (2004), Męska dominacja, przeł. L. Kopciewicz, Warszawa.
Ciosek M. (1996), Człowiek w obliczu izolacji więziennej, Gdańsk.
Garmada L. (1070), Samouszkodzenia ciała, Warszawa.
Geraga M. (2013), Imiona śmierci, „Przegląd humanistyczny. Pedagogika, politologia, filozofia”, nr 7, Szczecin.
Głowik T., Matyrba A. (2010), Samobójstwa osadzonych w latach 2006–2009, „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 66, Warszawa.
Goffman E. (1975), Charakterystyka instytucji totalnych [w:] Elementy teorii socjologicznych: materiały do dziejów współczesnej socjologii zachodniej, wybór, W. Derczyński, A. Jasińska-Kania, J. Szacki (red.), Warszawa.
Górski J. (1986), Samouszkodzenia w zakładach karnych i aresztach śledczych, „Przegląd Penitencjarny i Kryminologiczny”, nr 9–10, Warszawa.
Informacje o wykonywaniu kary pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania za lata 2000–2008 oraz Roczne informacje statystyczne za lata 2009–2015, Ministerstwo Sprawiedliwości, Centralny Zarząd Służby Więziennej, Warszawa.
Jarecka E., Kościelski K. (2008), Kosztowne chlastanie, „Forum Penitencjarne”, nr 2.
Jarosz M. (1997), Samobójstwa, Warszawa.
Kosewski M. (1977), Agresywni przestępcy, Warszawa.
Krause A., Przybyliński S. (red.) (2012), Resocjalizacja penitencjarna – aktualne wyzwania i rozwiązania, Kraków.
Łupińska A. (2010), Ile za połyk? Koszty leczenia samouszkodzeń, „Forum Penitencjarne”, nr 11.
Machel H. (2003), Więzienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna, Gdańsk.
Waligóra B. (1984), Deprywacja potrzeb u osób pozbawionych wolności [w:] Problemy współczesnej penitencjarystyki w Polsce, B. Hołysz, Warszawa.
Przybyliński S. (2005), Podkultura więzienna – wielowymiarowość rzeczywistości penitencjarnej, Kraków.
Przybyliński S., Marczak M. (2008), Samouszkodzenia wśród osadzonych kobiet i mężczyzn [w:] Misja Służby Więziennej a jej zadania wobec aktualnej polityki karnej i oczekiwań społecznych, W. Ambrozik, H. Machel, P. Stępniak (red.), Poznań–Gdańsk–Warszawa–Kalisz.
Przybyliński S. (2016), Osobliwy obraz podkultury [w:] Psychologia penitencjarna, Ciosek M., Pastwa-Wojciechowska B. (red.), Warszawa.
Pytka L. (2011), Śmierć jako ambiwalencja, wykluczenie i nadzieja…, „Resocjalizacja Polska”, nr 2.
Szaszkiewicz M. (1997), Tajemnice grypserki, Kraków.
Szlęzak-Kawa E. (2012), Funkcjonariusz potrzebuje wsparcia, „Forum Penitencjarne”, nr 1.
Szlęzak-Kawa E. (2012), Na szali życia, „Forum Penitencjarne”, nr 1.
Święconek J. (1986), Problematyka samoagresji osadzonych w jednostkach okręgu olsztyńskiego. Wpływ podkultury więziennej na samoagresję, Olsztyn.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557 ze zm.).
