Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweUłożyć świat na nowo. Rekonstrukcja koncepcji Tima Ingolda (cz. I)
DOI:
https://doi.org/10.4467/254395379EPT.16.011.6490Słowa kluczowe:
Tim Ingold, weather world, things, theory, environment, agencyAbstrakt
Tim Ingold is one of the most interesting contemporary anthropologists, whose works became a source of inspiration not only for other anthropologists, but also for architects, archaeologists, and artists. Although Ingold writes about a variety of topics in a vivid, almost poetic manner, his publications link consistent, original, and ever-evolving theory. The aim of this paper is a reconstruction of Ingold’s theoretical proposal. The present text is the first of a three-part study that will be published in subsequent volumes of “Ethnography”. This section presents Ingold’s considerations regarding the environment (the nature-culture dichotomy) and the elements that form its essence, i.e. weather – “things” (subject--subject dichotomy). In the following articles the author shall present Ingold’s views of the organisms and perception and will try to merge all the elements in order to close the series of articles with a conclusion regarding the possible use of Ingold’s theory in ethnographic research, including sensory ethnography.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Abriszewski, K. (2010). Splatając na nowo ANT. Wstęp do Splatając na nowo to, co społeczne. Przeł. A. Derra, K. Abriszewski. W: B. Latour, Splatając na nowo to, co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-sieci (s. V-XXXVI). Kraków: Universitas.
Angutek, D. (2013), Kulturowe wymiary krajobrazu. Antropologiczne studium recepcji przyrody na prowincji: Od teorii do empirii. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Bińczyk, E. (2010). (Post)konstruktywizm na temat technonauki. Zagadnienia Naukoznaw-stwa, 2, 231-251.
Brocki, M. (1994). Natura i kultura. Uwagi na marginesie badań nad gestami. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 48(3-4), 19-22.
Brookfield, H.C. (1969). On the Environment as Perceived. Progress in Geography, 1,53-80.
Bukraba-Rylska, I. (2013). W stronę socjologii ucieleśnionej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Carrithers, M. (2008). Natura i kultura. Przeł. P.J. Fereński. W: A. Barnard, J. Spencer (red.), Encyklopedia antropologii spoleczno-kulturowej (s. 390-393). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Yolumen.
Dant, T. (2007). Kultura materialna w rzeczywistości spolecznej. Przeł. J. Barański. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Domańska, E. (2008). Problem rzeczy we współczesnej archeologii. W: J. Kowalewski, W. Piasek, M. Śliwa (red.), Rzeczy i ludzie. Humanistyka wobec materialności (s. 27-60). Olsztyn: Instytut Filozofii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Douglas, M. (2007). Czystość i zmaza. Przeł. M. Bucholc. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Geertz, C. (2005). Interpretacja kultur. Wybrane eseje. Przeł. M.M. Piechaczek. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gell, A. (1998). Art and Agenci/. Ań Anthropological Theory. Oxford: Oxford University Press.
Gibson, J. (1979). The ecological approach to visual perception. Boston: Houghton Mifflin.
Gosden, Ch. (1999). Anthropology and Archeologu: A Changing Relationship. London: Routledge.
Heidegger, M. (1997). Drogi lasu. Przeł. J. Gierasimuk, R. Marszałek, J. Mizera, J. Sikorek, K. Wolicki. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Heidegger, M. (2002), Odczyty i rozprawy. Przeł. J. Mizera. Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński.
Herder, J. (1962). Myśl o filozofii dziejów. Przeł. J. Gałecki. Warszawa: PWN.
Hudzik, J. (2006). Niepewność i filozofia. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Ingold, T. (2000). The Perception ofthe Environment: Essays on Livelihood, Dwelling and Skill. London - New York: Routledge.
Ingold, T. (2005a). Kultura i postrzeganie środowiska. Przeł. G. Pożarlik. W: M. Kempny, E. No wieka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii kultury (s. 73-86). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ingold, T. (2005b). The eye of the storm: visual perception and the weather. Visual Studies, 20(2), 97-104. Ingold, T. (2006). Rethinking the animate, re-animating thought. Ethnos: Journal of Anthropology, 71(1), 9-20.
Ingold, T. (2008a). Binding against boundaries: entanglement of life in an open world. Environment and Planning, 40,1796-1810.
Ingold, T. (2010). Bringing Things to Life: Creatwe Entanglements in a World of Materials.Aberdeen, wersja elektroniczna: http://eprints.ncrm.ac.uk/1306/1/0510_creative_entanglements.pdf [dostęp: 10.07.2015].
Ingold, T. (2011). Being Alwe. Essays on Movement, Knowledge and Description. London - New York: Routledge.
Ingold, T. (2012). Materiały przeciwko materialności. Przeł. M. Wawrzyńczak. W: K. Gutfrański, A. Hendriks, L Moreiry, A. Szyłek, L. Yergary (red.), Materialność (s. 95-125). Warszawa: Instytut Sztuki Wyspa.
Jones, A. (2003). Frorn the Perception of archeology to the anthropology of perception. An interview with Tim Ingold. Journal of Social Archeology, 3(5), 5-22. Kaliski, R. (2008). Koncepcja spostrzegania bezpośredniego J. J. Gibsona na podstawie pozycji „The ecological approach to visual perception". Kraków, wersja elektroniczna: http://kalski.jezuici.pl/doc/mgr_rk.pdf [dostęp: 03.06.2013].
Krajewski, M. (2013). Są w życiu rzeczy... Szkice z socjologii przedmiotów. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
Kroeber, A.L. (1917). The Superorganic. American Anthropologist, 19,163-213.
Kwiatkowska, O., Kola, A.F. (2006). O przywróceniu zachwianej równowagi w refleksji antropologicznej. Głos podwójny w sprawie przedmiotów. W: M. Brocki, K. Górny, W. Kuligowski (red.), Kultura profesjonalna etnologów w Polsce (s. 127-146). Wrocław: Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego.
Latour, B. (2009). Polityka natury. Przeł. A. Czarnacka. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Latour, B. (2011). Nigdy nie byliśmy nowocześni. Przeł. M. Gdula. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Leach, E. (2010). Kultura i komunikowanie. Przeł. M. Buchowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Levi-Strauss, C. (1969). Myśl nieoswojona. Przeł. A. Zajączkowski. Warszawa: PWN.
Macnaghten, P., Urry, J. (2005). Alternatywne przyrody. Nowe myślenie o przyrodzie i spoleczeństwie. Przeł. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Olsen, B. (2003). Materiał Culture after Text: Re-Membering Things. Norwegian Archaeological Review, 36(2), 87-104.
Sanjek, R. (2008), Rasa. Przeł. K. Jaskułowski W: A. Barnard, J. Spencer (red.), Encyklopedia antropologii spoleczno-kulturowej (s. 494-498). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Toren, Ch. (2008). Socjobiologia. Przeł. M. Brzozowska-Brywczyńska. W: A. Barnard, J. Spencer (red.), Encyklopedia antropologii spoleczno-kulturowej (s. 553-556). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Tylor, E.B. (1896). Cywilizacja pierwotna: badania rozwoju mitologji, filozofji, wiary, mowy, sztuki i zwyczajów. Przeł. Z.A. Kawerska, J. Karłowicz. Warszawa: Wydawnictwo „Głosu".
Williams, R. (1983). Keywords: A Vocabulary of Culture and Society. New York: Oxford University Press.
Angutek, D. (2013), Kulturowe wymiary krajobrazu. Antropologiczne studium recepcji przyrody na prowincji: Od teorii do empirii. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Bińczyk, E. (2010). (Post)konstruktywizm na temat technonauki. Zagadnienia Naukoznaw-stwa, 2, 231-251.
Brocki, M. (1994). Natura i kultura. Uwagi na marginesie badań nad gestami. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 48(3-4), 19-22.
Brookfield, H.C. (1969). On the Environment as Perceived. Progress in Geography, 1,53-80.
Bukraba-Rylska, I. (2013). W stronę socjologii ucieleśnionej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Carrithers, M. (2008). Natura i kultura. Przeł. P.J. Fereński. W: A. Barnard, J. Spencer (red.), Encyklopedia antropologii spoleczno-kulturowej (s. 390-393). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Yolumen.
Dant, T. (2007). Kultura materialna w rzeczywistości spolecznej. Przeł. J. Barański. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Domańska, E. (2008). Problem rzeczy we współczesnej archeologii. W: J. Kowalewski, W. Piasek, M. Śliwa (red.), Rzeczy i ludzie. Humanistyka wobec materialności (s. 27-60). Olsztyn: Instytut Filozofii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Douglas, M. (2007). Czystość i zmaza. Przeł. M. Bucholc. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Geertz, C. (2005). Interpretacja kultur. Wybrane eseje. Przeł. M.M. Piechaczek. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gell, A. (1998). Art and Agenci/. Ań Anthropological Theory. Oxford: Oxford University Press.
Gibson, J. (1979). The ecological approach to visual perception. Boston: Houghton Mifflin.
Gosden, Ch. (1999). Anthropology and Archeologu: A Changing Relationship. London: Routledge.
Heidegger, M. (1997). Drogi lasu. Przeł. J. Gierasimuk, R. Marszałek, J. Mizera, J. Sikorek, K. Wolicki. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Heidegger, M. (2002), Odczyty i rozprawy. Przeł. J. Mizera. Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński.
Herder, J. (1962). Myśl o filozofii dziejów. Przeł. J. Gałecki. Warszawa: PWN.
Hudzik, J. (2006). Niepewność i filozofia. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Ingold, T. (2000). The Perception ofthe Environment: Essays on Livelihood, Dwelling and Skill. London - New York: Routledge.
Ingold, T. (2005a). Kultura i postrzeganie środowiska. Przeł. G. Pożarlik. W: M. Kempny, E. No wieka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii kultury (s. 73-86). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ingold, T. (2005b). The eye of the storm: visual perception and the weather. Visual Studies, 20(2), 97-104. Ingold, T. (2006). Rethinking the animate, re-animating thought. Ethnos: Journal of Anthropology, 71(1), 9-20.
Ingold, T. (2008a). Binding against boundaries: entanglement of life in an open world. Environment and Planning, 40,1796-1810.
Ingold, T. (2010). Bringing Things to Life: Creatwe Entanglements in a World of Materials.Aberdeen, wersja elektroniczna: http://eprints.ncrm.ac.uk/1306/1/0510_creative_entanglements.pdf [dostęp: 10.07.2015].
Ingold, T. (2011). Being Alwe. Essays on Movement, Knowledge and Description. London - New York: Routledge.
Ingold, T. (2012). Materiały przeciwko materialności. Przeł. M. Wawrzyńczak. W: K. Gutfrański, A. Hendriks, L Moreiry, A. Szyłek, L. Yergary (red.), Materialność (s. 95-125). Warszawa: Instytut Sztuki Wyspa.
Jones, A. (2003). Frorn the Perception of archeology to the anthropology of perception. An interview with Tim Ingold. Journal of Social Archeology, 3(5), 5-22. Kaliski, R. (2008). Koncepcja spostrzegania bezpośredniego J. J. Gibsona na podstawie pozycji „The ecological approach to visual perception". Kraków, wersja elektroniczna: http://kalski.jezuici.pl/doc/mgr_rk.pdf [dostęp: 03.06.2013].
Krajewski, M. (2013). Są w życiu rzeczy... Szkice z socjologii przedmiotów. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
Kroeber, A.L. (1917). The Superorganic. American Anthropologist, 19,163-213.
Kwiatkowska, O., Kola, A.F. (2006). O przywróceniu zachwianej równowagi w refleksji antropologicznej. Głos podwójny w sprawie przedmiotów. W: M. Brocki, K. Górny, W. Kuligowski (red.), Kultura profesjonalna etnologów w Polsce (s. 127-146). Wrocław: Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego.
Latour, B. (2009). Polityka natury. Przeł. A. Czarnacka. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Latour, B. (2011). Nigdy nie byliśmy nowocześni. Przeł. M. Gdula. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Leach, E. (2010). Kultura i komunikowanie. Przeł. M. Buchowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Levi-Strauss, C. (1969). Myśl nieoswojona. Przeł. A. Zajączkowski. Warszawa: PWN.
Macnaghten, P., Urry, J. (2005). Alternatywne przyrody. Nowe myślenie o przyrodzie i spoleczeństwie. Przeł. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Olsen, B. (2003). Materiał Culture after Text: Re-Membering Things. Norwegian Archaeological Review, 36(2), 87-104.
Sanjek, R. (2008), Rasa. Przeł. K. Jaskułowski W: A. Barnard, J. Spencer (red.), Encyklopedia antropologii spoleczno-kulturowej (s. 494-498). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Toren, Ch. (2008). Socjobiologia. Przeł. M. Brzozowska-Brywczyńska. W: A. Barnard, J. Spencer (red.), Encyklopedia antropologii spoleczno-kulturowej (s. 553-556). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Tylor, E.B. (1896). Cywilizacja pierwotna: badania rozwoju mitologji, filozofji, wiary, mowy, sztuki i zwyczajów. Przeł. Z.A. Kawerska, J. Karłowicz. Warszawa: Wydawnictwo „Głosu".
Williams, R. (1983). Keywords: A Vocabulary of Culture and Society. New York: Oxford University Press.
Pobrania
Opublikowane
2016-12-30
Jak cytować
Wala, K. (2016). Ułożyć świat na nowo. Rekonstrukcja koncepcji Tima Ingolda (cz. I). Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia, (2), 189–209. https://doi.org/10.4467/254395379EPT.16.011.6490
Numer
Dział
Studia i rozprawy
