Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweMiejsce terapii zajęciowej we wsparciu dorosłych osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, czyli o (nie)pewnych scenariuszach działań rehabilitacyjnych w Warsztatach Terapii Zajęciowej
Słowa kluczowe:
niepełnosprawność intelektualna, terapia zajęciowa, rehabilitacja społeczna i zawodowa, Warsztat Terapii ZajęciowejAbstrakt
Tekst dotyczy miejsca współcześnie rozumianej terapii zajęciowej we wsparciu dorosłych osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną. W systemie orzekania o niepełnosprawności terapia zajęciowa jest jednym z obszarów obowiązkowo branym pod uwagę, przy projektowaniu dalszego scenariusza działań rehabilitacyjnych dla dorosłej osoby z niepełnosprawnością. W praktyce takie wskazanie do terapii zajęciowej stanowi bowiem jedno z podstawowych formalnych kryteriów rekrutacji, do takich placówek jakimi są w polskim systemie rehabilitacji Warsztaty Terapii Zajęciowej. Terapia zajęciowa jako oferta terapeutyczna traktowana jest tu przez ustawodawcę jako droga/sposób do podjęcia pracy/ powrotu na rynek pracy. Ten scenariusz nie jest jednak możliwy dla wielu dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jakie powinno być więc w tym kontekście podejście do działań podejmowanych w ramach terapii zajęciowej oraz czy możliwe jest inne wartościowanie tych działań?
Downloads
Bibliografia
Badanie sytuacji Warsztatów Terapii Zajęciowej (2014), Raport końcowy z badania, PFRON, Warszawa.
Bakiera L., Stelter Ż. (2010), Wspomaganie rozwoju osób niepełnosprawnych intelektualni [w:] A. Brzezińska, R. Kaczan, K. Smoczyńska (red.), Diagnoza potrzeb i modele pomocy, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Baum E. (2009), Terapia zajęciowa, Wydawnictwo „Fraszka Edukacyjna”, Warszawa.
Cylkowska-Nowak M., Gajewska E., Klatkiewicz A., Strzelecki W. (2014), Koncepcja terapii zajęciowej dla osób niesamodzielnych, z zaburzeniami psychicznymi i niepełnosprawnych intelektualnie, Poznań.
Janus E. (2017), Terapeuta zajęciowy i jego rola w pracy z osobami z niepełnosprawnością, zagrożonymi wykluczeniem społeczny, Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica, 60.
Janus E. (2018), Rozumienie terapii zajęciowej i umiejętności terapeuty zajęciowego pracującego z osobami z niepełnosprawnością intelektualną [w:] E. Janus (red.), Terapia zajęciowa osób z niepełnosprawnością intelektualna, PZWL, Warszawa.
Johnson K.R., Blaskowitz M. (2019), Occupational Therapy Practice with Adults with Intellectual Disability: What More Can We Do?, The Open Journal of Occupational Therapy, 7.
Milanowska K. (red.) (1982), Techniki pracy w terapii zajęciowej, PZWL, Warszawa.
Misiorek A. (2019), Robienie, bycie, stawanie się i przynależenie – istota zajęciowości ludzkiej a ochrona i promocja zdrowia – zestawienie wybranych prac[w:] A. Misiorek, E. Janus, M. Kuśnierz, R. Bugaj (red.), Współczesna terapia zajęciowa, PZWL, Warszawa.
Misiorek A. (2019), Współczesne pojęcia, definicje i koncepcje w terapii zajęciowej [w:] A. Misiorek, E. Janus, M. Kuśnierz, R. Bugaj (red.), Współczesna terapia zajęciowa, PZWL, Warszawa.
Misztal M. (2005), Warsztaty Terapii Zajęciowej. Prawo i praktyka, Wydawnictwo ALPHA, Ostrołęka.
Sienkiewicz-Wilowska J. (2013), Terapia zajęciowa w usprawnianiu osób starszych, Edukacja, 3.
Smrokowska-Reichmann A. (2018), Uczestnictwo społeczne[w:] E. Janus (red.), Terapia zajęciowa osób z niepełnosprawnością intelektualna, PZWL, Warszawa.
Szyszka M. (2015), Doradztwo, poradnictwo i wsparcie jako role i zadania terapeuty zajęciowego. Terapia zorientowana na poszerzenie obszarów partycypacji i współpracę w środowisku klienta [w:] B. Płonka-Syroka, M. Dąsal, W. Wójcik (red.), Doradztwo – poradnictwo – wsparcie, DiG, Warszawa.
Tobis S., Kropińska S., Cylkowska-Nowak M. (2011), Arteterapia jako forma terapii zajęciowej w aktywizacji osób starszych, Geriatria, 5.
Wojtasiak E. (2017), Zadania Warsztatów Terapii Zajęciowej a zatrudnienie wspomagane, Wydawnictwo APS, Warszawa
Yalon-Chamovitz, S., Selanikyo, E., Artzi, N., Prigal, Y., Fishman, R. (2010), Occupational Therapy and Intellectual and Developmental Disability Throughout the Life Cycle, The Israeli Journal of Occupational Therapy, February, 19 (1).
Zakrzewska-Manterys E. (2017), Ogólnopolskie forum warsztatów terapii zajęciowej – anatomia rodzącego się ruchu społecznego, Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica, 60.
Żółkowska T. (2011), Wspomaganie rozwoju dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną – refleksje pedagoga. Dorośli z niepełnosprawnością intelektualną w labiryntach codzienności [w:] B. Cytowska (red.), Analiza badań – krytyka podejść – propozycje rozwiązań, Wydawnictwo „Adam Marszałek”, Toruń.
