Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweNiepełnosprawność w społeczeństwie 5.0 - wizja, rzeczywistość i post-humanistyczne wątpliwości
Słowa kluczowe:
niepełnosprawność, społeczeństwo 5.0, post-humanizmAbstrakt
Niepełnosprawność jest jednym z często pojawiających się zagadnień w analizach poświęconych kierunkom i wymiarom aktualnych przemian społecznych. Zgodnie z tymi analizami, w społeczeństwie 5.0, opartym na intrenecie rzeczy, łączącym ludzi i urządzenia w jednym, sieciowym organizmie, funkcjonalne ograniczenia człowieka zostaną zredukowane przy współudziale inteligentnych maszyn. Część rozwiązań technologicznych już jest stosowana w medycynie regeneracyjnej, część natomiast stanowi przedmiot intensywnych badań wdrożeniowych, a ich inspirującym kontekstem naukowym jest dyskurs post-humanistyczny. W artykule poruszone zostały kwestie współzależności kształtowania się wybranych koncepcji teoretycznych dotyczących przyszłości człowieka i przemian technologicznych ze szczególnym uwzględnieniem sposobów ujmowania problematyki niepełnosprawności. Wskazane zostały zarówno neutralne i jednoznacznie pozytywne aspekty nowego społeczeństwa, jak i te, których znaczenie dla osób z niepełnosprawnością wpisuje się w szereg wątpliwości etycznych ujawniających się w dyskursie post-humanistycznym.
Downloads
Bibliografia
Bakke M. (2015), Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Goodley D., Lawthom R., Runswick-Cole K. (2014), Posthuman Disability Studies, Subjectivity vol. 7 (4): 342–361; doi:10.1057/sub.2014.15.
Haraway D. (1991), Simians, Cyborgs and Women: The Reinvention of Nature, Routledge, New York.
Haraway D. (2003), Manifest cyborgów: nauka, technologia i feminizm socjalistyczny lat osiemdziesiątych, tłum. S. Królak, E. Majewska, Przegląd Filozoficzno-Literacki, nr 1 (3): 49–87.
Hassan I. (1977), Prometheus as performer: Towards a posthumanist culture?, Georgia Review, no. 31: 830–850.
Hayles N. K. (1999), How We Became Posthuman. Virtual Bodies in Cybernetics, Literature and Informatics, The University of Chicago Press, Chicago–London.
Hermann M., Pentek T., Otto B. (2015), Design Principles for Industrie 4.0 Scenarios,http://www.iim.mb.tu-dortmund.de/cms/de/forschung/Arbeitsberichte/Design-Principles-for-Industrie-4_0-Scenarios.pdf [dostęp: 25.05.2020].
Hughes B. (2012), Civilising Modernity and the Ontological Invalidation of Disabled People [in:] Goodley D., Hughes B., Davis L. (eds.), Disability and Social Theory. New Developments and Directions, Palgrave Macmillan UK, London.
Leniarski R. (2007), Test uczciwości biegacza bez nóg, http://www.gazetawyborcza.pl/1,75248,4310702.html [dostÚp: 29.05.2020].
Przegalińska A. (2017), Post-humanizm. Człowiek, czyli każdy, Polityka. Niezbędnik Inteligenta, nr 1: 93–95.
Quinlan M.M., Bates B.R., (2014), Unsmoothing the Cyborg: Technology and the Body in Integrated Dance, Disability Studies Quarterly, vol 34, no 4, https://dsq-sds.org/article/view/3783/3792 [dostęp: 27.05.2020].
Realizing Society 5.0, https://www.japan.go.jp/abenomics/_userdata/abenomics/pdf/society_5.0.pdf [dostęp: 25.05.2020].
Reeve D. (2012), Cyborgs, Cripples and iCrip: Reflections on the Contribution of Haraway to Disability Studies [in:] Goodley D., Hughes B., Davis L. (eds.), Disability and Social Theory. New Developments and Directions, Palgrave Macmillan UK, London.
Rzeźnicka-Krupa J. (2019), Społeczne ontologie niepełnosprawności. Ciało. Tożsamość. Performatywność, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Szahaj A. (1996), Co to jest postmodernizm?, Ethos, nr 33–34: 63–78.
Tomański R. (2019), Japoński człowiek nowej ery, czyli społeczeństwo 5.0, https://sektor3-0.pl/blog/japonski-czlowiek-nowej-ery-czyli-spoleczenstwo-5-0/ [dostęp: 25.05.2020].
Zdrodowska M. (2018), Technologia jako narzędzie społecznej dystynkcji. Nieoczywiste relacje techniki i niepełnosprawności, Kultura Współczesna, nr 3(102): 13–26.
