Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweWyjść poza krąg. O przywracaniu pedagogiki Marii Rogowskiej-Falskiej i Wiery Schmidt
DOI:
https://doi.org/10.26881/pwe.2019.46.09Słowa kluczowe:
Maria Rogowska-Falska, Wiera Schmidt, Janusz Korczak, przeramowanie, studia postzależnościoweAbstrakt
In the article, based on theoretical assumptions about framing mechanisms taken from the work of Georg Lakoff and the Polish tradition of post-dependence research, the author conducts a comparative analysis of cases of reframing the hegemonic and strongly patriarchal narratives regarding the pedagogical legacy of Janusz Korczak and Ivan Jermakov. As a result of systemic changes after 1989, narratives so far suppressed have come to the fore. It applies to minority voices, especially female voices. The comparative analysis took into account the voices of female educators from Poland and the Soviet Union – Maria Rogowska-Falska and Vera Schmidt. The main questions concern how hegemonic pedagogical discourses may erode and whether the processes of redefining pedagogical thought in Poland are analogous to trends in other countries of Central and Eastern Europe? The study points to far-reaching analogies of the processes of reframing in Poland and Russia. This has its consequences for our understanding of the achievements of Janusz Korczak in Poland and the roots of psychoanalysis in the Soviet Union.
Downloads
Bibliografia
Ball M. (1997), Narratology. Introduction to the Theory of Narrative. Toronto, University of Toronto Press.
Dąbrowski P.M., Troebst S. (2015), O używaniu i nadużywaniu historii. Polityka historyczna i kultury pamięci w Europie Środkowo- i Południowo-Wschodniej. „Pamięć i Sprawiedliwość”, 1(25).
Etkind A. (1993), Eros nevozmozhnogo. Istoria psikhoanaliza v Rossii. St. Petersburg, Meduza.
Freud A., Dann S. (1951), An Experiment in Group Upbringing. „The Psychoanalytic Study of the Child”, 6(1).
Goffman E. (2010), Analiza ramowa. Esej z organizacji doświadczenia. Kraków, Zakład Wydawniczy Nomos.
Gosk H. (2014), Postzależnościowe cechy czasu postzależności. Przypadek współczesnej prozy polskiej. W: H. Gosk, D. Kołodziejczyk (red.), Historie, społeczeństwa, przestrzenie dialogu. Studia postależnościowe w perspektywie porównawczej. Kraków, Universitas.
Graczyk E., Graban-Pomirska M., Horodecka M., Żółkoś M. (2015), Białe maski/ szare twarze. Ciało, pamięć, performatywność w perspektywie postzależnościowej. Kraków, Universitas.
Jaczewski A., Korbelak M. (2012), Korczak – w roku jemu poświęconym... „Kwartalnik Pedagogiczny”, 1(223).
Jakubiak K. (2011), Od idei poznania dziecka do pedologii jako nauki o dziecku. „Problemy Wczesnej Edukacji”, 2(29).
Kicińska M. (2015), Pani Stefa. Wołowiec, Wydawnictwo Czarne.
Korbiela M. (2016), Polska pamięć autobiograficzna. „Teksty Drugie”, 6.
Kubica G. (2018), Kobiety i (nie)obecność problematyki płci i gender w polskim ludoznawstwie i antropologii społeczno-kulturowej. Szkic historyczno-autoetnograficzny. „Lud”, 102.
Lakoff G. (2011), Nie myśl o słoniu. Jak język kształtuje politykę. Warszawa, Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
Lakoff G. (2017), Polityka moralna. Jak myślą liberałowie i konserwatyści. Warszawa, Wydawnictwo Aletheia.
Łuria A. (1925), Psikhoanaliz kak sistema monicheskoy psikhologii. W: K.N. Kornilov (red.), Psikhologia i marksizm. Leningrad–Мoskwa, Gosudarstvennoye izdatelstvo.
Mouffe Ch. (2008), Polityczność. Przewodnik Krytyki Politycznej. Warszawa, Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Newerly I. (1966), Żywe wiązanie. Warszawa, Czytelnik.
Olczak-Ronikier J. (2011), Korczak. Próba biografii. Warszawa, W.A.B.
Olechowska P. (2015), Dominacja i strategie oporu we współczesnej prozie ukraińskiej. W: E. Graczyk, M. Graban-Pomirska, M. Horodecka, M. Żółkoś (red.), Białe maski/ szare twarze. Ciało, pamięć, performatywność w perspektywie postzależnościowej. Kraków, Universitas.
Puszkin B., Ciesielska M. (2004), Słowo do dzieci i wychowawców. Stefania Wilczyńska. Warszawa, Muzeum Historyczne m.st. Warszawy.
Pyrzyk I. (2015), Aktualność pedagogii oraz pedagogiki Janusza Korczaka i Stefanii Wilczyńskiej. Włocławek, Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna we Włocławku.
Rogowska-Falska M. (2014a), Zakład wychowawczy „Nasz Dom”. Pruszków, Książnica Pruszkowska im. Henryka Sienkiewicza.
Rogowska-Falska M. (2014b), Wspomnienia z maleńkości: dzieci „Naszego Domu” w Pruszkowie. Pruszków, Książnica Pruszkowska im. Henryka Sienkiewicza.
Rogowska-Falska M., Kopczyńska-Ciesielska M., Puszkin B. (2007), Nasz dom: zrozumieć, porozumieć się, poznać. Warszawa, Muzeum Historyczne m.st. Warszawy.
Ratajczak A. (2016), Stefania Ulanowska. Tajemniczy życiorys, niepublikowane fragmenty twórczości. Białystok, Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku, Katedra Badań Filologicznych „Wschód–Zachód”, Uniwersytet w Białymstoku, Stowarzyszenie Naukowe „Oikoumene”.
Schmidt V. (2011), Psykhoanalitichieskoe vospitanie v Sovietskoy Rossii. Izhevsk, ERGO.
Schmidt V. (2012), Dieti govoriat. Izhevsk, EGRO.
Schmitt C. (2012), Teologia polityczna i inne pisma. Warszawa, Wydawnictwo Aletheia.
Yin K.R. (2015), Studium przypadku w badaniach naukowych: projektowanie i metody. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
