We Are No Longer Europeans: The Evolution of the Image of Europe and the West in Russian Strategic Documents (2007–2023)

Marcin Składanowski

doi:10.26881/srg.2023.10.12

Autor

Marcin Składanowski John Paul II Catholic University of Lublin https://orcid.org/0000-0003-1437-8904

DOI:

https://doi.org/10.26881/srg.2023.10.12

Słowa kluczowe:

rosyjska polityka bezpieczeństwa, rosyjska polityka zagraniczna, antywesternizm, antyokcydentalizm, Władimir Putin

Abstrakt

Od rozpoczęcia przez Władimira Putina trzeciej kadencji prezydenckiej w 2012 w rosyjskiej przestrzeni publicznej i w kontrolowanych przez państwo mediach coraz wyraźniejszy jest dyskurs antyzachodni i antyeuropejski. Oskarżenia kierowane pod adresem Zachodu oraz próby podkreślania moralnej i kulturowej wyższości Rosji nasilają się stosownie do wzrostu napięć w relacjach Rosji z Zachodem. Kulminację tego oficjalnego rosyjskiego antywesternizmu widać w retoryce Putina i innych przedstawicieli władz po rozpoczęciu pełnoskalowej zbrojnej agresji Rosji przeciwko Ukrainie 24 lutego 2022. Ten artykuł odpowiada na pytanie, w jaki sposób oficjalny antyzachodni dyskurs wyrażał się w treściach rosyjskich dokumentów strategicznych odnoszących się do polityki bezpieczeństwa i polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej. Analiza dokumentów publikowanych w kolejnych etapach narastania konfrontacji Rosji z Zachodem (etap 1: 2007–2014, etap 2: 2014–2022, etap 3: po 24 lutego 2022) wskazuje, że antyeuropejskość i antywesternizm, wraz z historiozoficzną koncepcją Rosji jako odrębnej cywilizacji, weszły z języka dyskursu politycznego i propagandy do dokumentów orientujących rosyjską politykę bezpieczeństwa i politykę zagraniczną i stanowią ważny ideologiczny element kształtujący je.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Danilov, D.A. (2011). Formirovanie sistemy evropejskoj bezopasnosti. In: V.V. Žurkin (Ed.), Bezopasnostʹ Evropy. Moskva: Ves’ Mir: 11–70 [Данилов, Д.А. (2011). Формирование системы европейской безопасности. В: В.В. Журкин (Ред.). Безопасность Европы. Москва: Весь мир: 11–70].

Dugin, A. (2015). Teoriâ mnogopolârnogo mira. Plûriversum. Moskva: Akademičeskij proekt [Дугин, А. (2015). Теория многополярного мира. Плюриверсум. Москва: Академический проект].

Egoršina, N., Ivanova, P. (2023). Osobenosti meždunarodnogo političeskogo diskursa v period obostreniâ voennyh konfliktov (na primere V.V. Putina, Dž. Bajdena i Si Czin’pina). Voenno-filologičeskij žurnal, 2: 53–61 [Егоршина, Р., Иванова, П. (2023). Особености международного

политического дискурса в период обострения военных конфликтов (на примере В.В. Путина, Дж. Байдена и Си Цзиньпина). Военно-филологический журнал, 2: 53–61].

Evans, A.B., Jr. (2008). Putin’s Legacy and Russia’s Identity. Europe-Asia Studies, 60(6): 899–912. Ivanov, I. (2018). Evropejskij vektor vnešnej politiki sovremennoj Rossii. Moskva: Èksmo [Иванов, И. (2018). Европейский вектор внешней политики современной России. Москва: Эксмо].

Laruelle, M. (2020). Accusing Russia of Fascism. Russia in Global Affairs, 18(4): 100–123. (Online) https://doi.org/10.31278/1810-6374-2020-18-4-100-123 (access 10 Sep 2023). Malʹčenkov, S. (2022). Civilizacionnyj diskurs v vyskazyvaniâh V.V. Putina. Diskurs Pi, 19(2), 53–71 [Мальченков, C. (2022). Цивилизационный дискурс в высказываниях В.В. Путина. Дискурс Пи, 19(2): 53–71]. (Online) https://doi.org/10.17506/18179568_2022_19_2_53 (access 10 Sep 2023).

Pain, E. (2016). The imperial syndrome and its influence on Russian nationalism. In: Kolstø, P., Blakkisrud, H. (Eds.). The New Russian Nationalism: Imperialism, Ethnicity and Authoritarianism 2000–2015. Edinburgh: Edinburgh University Press: 46–74.

Popov, P., Čerenev, A., Saraev, V. (2020). O koncepcii civilizacionnoj obosoblennosti Rossii. Izvestiâ Irkutskogo gosudarstvennogo universiteta. Politologiâ. Religiovedenie, 33: 17–24 [Попов, П., Черенев, А., Сараев, В. (2020). О концепции цивилизационной обособленности России. Известия Иркутского государственного университета. Политология. Религиоведение, 33: 17–24]. (Online) https://doi.org/10.26516/2073-3380.2020.33.17 (access 10 Sep 2023).

Składanowski, M. (2021). Bezpieczeństwo narodowe Rosji w neoeurazjatyzmie Aleksandra Dugina na tle współczesnej rosyjskiej debaty politycznej i akademickiej. Warszawa: Difin.

Snyder, T. (2018). The Road to Unfreedom: Russia, Europe, America. London: The Bodley Head.

Tsygankov, A.P. (2008). Self and Other in International Relations Theory: Learning from Russian Civilizational Debates. International Studies Review, 10(4): 762–775.