Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweObraz profesji pedagoga specjalnego (na podstawie definicji formułowanych przez pedagogów specjalnych)
Słowa kluczowe:
pedagog specjalny, postrzeganie profesji, definiowanie terminu „pedagog specjalny”, wyznaczniki definicyjneAbstrakt
Sposób postrzegania własnej profesji stanowi czynnik łączący się z efektywnością podejmowanych działań zawodowych oraz punkt wyjścia do refleksji nad swoim profesjonalnym funkcjonowaniem. Kształtowanie tej percepcji to istotne wyzwanie dla osób przygotowujących do pracy przyszłych pedagogów specjalnych. Celem badań było opisanie, w jaki sposób pedagodzy specjalni pracujący z osobami z niepełnosprawnością intelektualną definiują termin „pedagog specjalny”. W artykule przedstawiono zastosowane przez badane osoby kryteria definicyjne, odnoszące się bezpośrednio do osoby pedagoga specjalnego (atrybutów osobowych i przygotowania zawodowego).
Downloads
Bibliografia
Bobkowicz-Lewartowska L. (2009), Rola empatii i inteligencji emocjonalnej w pracy z osobami niepełnosprawnymi [w:] Relacje i doświadczenia społeczne osób z niepełnosprawnością, C. Kosakowski, A. Krause, M. Wójcik (red.),Toruń, s. 47–52.
Borzyszkowska H. (1983), Osobowość pedagoga specjalnego, „Szkoła Specjalna”, nr 1, s. 5–12.
Chrzanowska I. (2004), Wypalenie zawodowe nauczycieli a ocenianie osiągnięć szkolnych uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim i uczniów o prawidłowym rozwoju na etapie szkoły podstawowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Eckert U. (1986), Zadania nauczyciela kształcenia specjalnego, „Szkoła Specjalna”, nr 2, s. 115–121.
Garlej-Drzewiecka E. (2002), Wokół kompetencji pedagoga specjalnego [w:] Nauczyciel szkoły specjalnej – szanse i bariery działalności zawodowej, J. Michalski (red.), Wydawnictwo APS, Warszawa, s. 50–59.
Gasik W. (1991), Pedagog specjalny [w:] Pedagogika specjalna. Psychopedagogiczne i medyczne studium terminologiczne, J. Pańczyk (red.), IWZZ, Warszawa, s. 100.
Gliszczyńska X. (1991), Psychologiczny model efektywności pracy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Grzegorzewska M. (1964), Wybór pism, PWN, Warszawa.
Grzegorzewska M. (1996), Listy do młodego nauczyciela. Cykl I–III, Wydawnictwo WSPS, Warszawa.
Horowitz F.D., Haritos C. (1998), The organism and the environment: implications for understanding mental retardation [w:] Handbook of mental retardation and development, J.A. Burack, R.M. Hodapp, E. Zigler (red.), Cambridge University Press, Cambridge.
Kliś M., Kossewska J. (1996), Empathy in the structure of personality of special educators, ERIC, http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED405323.pdf [dostęp: 05.2017].
Kopeć D. (2002), Pedagog specjalny wobec zachowań samouszkadzających osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną [w:] Nauczyciel szkoły specjalnej – szanse i bariery działalności zawodowej, J. Michalski (red.), Wydawnictwo APS, Warszawa, s. 133–140.
Kosakowski C. (1996), Pedagog specjalny – kim być powinien? [w:] System kształcenia pedagogów specjalnych. Ciągłość i możliwość zmian, J. Wyczesany, H. Kosętka (red.), Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków, s. 27–43.
Kupisiewicz M. (2013), Słownik pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., Warszawa.
Lewicka A. (2006), Rozwijanie empatii u studentów pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Lipkowski O. (1992), Osobowość pedagoga specjalnego, „Szkoła Specjalna”, nr 5, s. 214–219.
Michalski J. (2001), Być przydatnym zawodowo nauczycielem szkoły specjalnej, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa.
Nogaś A., Wyczesany J. (1995), Empatia a syndrom „wypalenia się” sił wśród nauczycieli placówek specjalnych dla osób upośledzonych w stopniu umiarkowanym i znacznym [w:] Pomoc psychopedagogiczna dzieciom niepełnosprawnym, J. Wyczesany (red.), Częstochowa, s. 209–226.
Olszak A. (2001), Psychopedagogiczne kompetencje nauczycieli szkół specjalnych, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Olszak A. (2008), Poziom empatii i hierarchia wartości studentów pedagogiki specjalnej [w:] Pedagog specjalny w procesie edukacji, rehabilitacji i resocjalizacji, Z. Palak (red.), Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 230–238.
Olszak A. (2010), System wartości i poziom rozumienia empatycznego pracowników domów pomocy społecznej [w:] Aktualne problemy edukacji i rehabilitacji osób niepełnosprawnych w biegu życia, Z. Palak, A. Bujnowska, A. Pawlak (red.), Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 244–249.
Olszewski S., Parys K. (2016), Rozumieć chaos – rzecz o terminach i znaczeniach im nadawanych w pedagogice specjalnej, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków.
Ossowski R. (1998), Nauczyciel-wychowawca w edukacji specjalnej [w:] Pedagogika specjalna wobec potrzeb teraźniejszości i wyzwań przyszłości, M. Chodkowska (red.), Wydawnictwo UMCS.
Parys K., Olszewski S. (2009), Ewolucja poglądów na temat kształcenia pedagogów specjalnych w Polsce, „Niepełnosprawność. Półrocznik naukowy. Teoretyczne i metodologiczne konteksty pedagogiki specjalnej”, nr 1, s. 103–112.
Plichta P. (2015), Wypalenie zawodowe i poczucie sensu życia pedagogów specjalnych, Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.
Plutecka K. (2006), Kompetencje zawodowe surdopedagoga z wadą słuchu, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Sekułowicz M. (2002), Wypalenie zawodowe nauczycieli pracujących z osobami z niepełnosprawnością intelektualną, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Sekułowicz M. (2005), Nauczyciele szkolnictwa specjalnego wobec zagrożenia wypaleniem zawodowym. Analiza przypadków, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP, Wrocław.
Tomasik E. (1997), Problematyka teleologiczna i deontologiczna w pedagogice specjalnej [w:] Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej, E. Tomasik (red.), WSPS, Warszawa, s. 12–23.
Tomkiewicz-Bętkowska A. (2015), ABC pedagoga specjalnego. Razem łatwiej. Nowe doświadczenia, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Wygotski L.S. (1989), Myślenie i mowa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zaorska M. (2015), Tyflopedagog wobec problemu aktywności życiowej – zawodowej i prozawodowej osób dorosłych z niepełnosprawnością wzrokową, Wydawnictwo Edukacyjne AKAPIT, Toruń.
