Nie jestem „przedszkolanką” ani „panią z I–III”. Nauczyciele o postrzeganiu siebie i społecznym odbiorze ich pracy
DOI:
https://doi.org/10.26881/pwe.2023.56.05Słowa kluczowe:
wczesna edukacja, nauczyciel, rola społeczna i indywidualnaAbstrakt
The text refers to early education teachers and comprises reports on narrative research about teachers’ self-perception and social reception of their profession. It is based on a quality analysis of written statements issued by teachers and students preparing for teaching careers. The text contains the analysis of experiential material as well as theoretical reflections indicating both individual and social roles of teachers, their subjective and social status in the world, including their condition in society. The theses developed in this text and the quoted results from the study point at varied ways of thinking presented by teachers. The first trend indicates the pessimistic view of life of a modern teacher who finds it hard to accept the fact that they are not looked up to despite being conscious of gravity of their social role. The second, more optimistic trend is the one in which a teacher in addition to being aware of its social role perseveres in treating their profession as a vocation despite the lack of social respect and institutional support.
Downloads
Bibliografia
Bauman Z. (2007), Płynne życie. Kraków, Wydawnictwo Literackie.
Brzezińska A. (2008), Nauczyciel jako organizator społecznego środowiska uczenia się. W: E. Filipiak (red.), Rozwijanie zdolności uczenia się. Wybrane konteksty i problemy. Bydgoszcz, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Denzin N.K., Lincoln Y.S. (1997), Wkraczanie w pole badań jakościowych. Wprowadzenie do podręcznika. W: Z. Kwieciński (red.), Socjologia wychowania. T. 13. Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Fromm E. (1970), Ucieczka od wolności. Warszawa, Wydawnictwo Czytelnik.
Giroux H.A. (1993), Teoria krytyczna i racjonalność w edukacji obywatelskiej. W: Z. Kwieciński, L. Witkowski (red.), Spory o edukację: dylematy, kontrowersje we współczesnej pedagogice. Warszawa, IBE.
Jurgiel A. (2007), Nauczyciele dorosłych w społeczeństwie obywatelskim. Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Klus-Stańska D. (2005), Mentalne zniewolenie nauczycieli wczesnej edukacji – epizod czy prawidłowość. „Problemy Wczesnej Edukacji”, 1.
Kwaśnica R. (1994), Wprowadzenie do myślenia o wspomaganiu nauczycieli w rozwoju. Wrocław, Wrocławska Oficyna Nauczycielska.
Neuman W.L. (1994), Social research methods. Qualitative and quantitative approaches. Boston–London–Toronto–Sydney–Tokyo–Singapore, Allyn and Bacon.
Nowak-Łojewska A. (2007), Prawda o „miłej i uśmiechniętej Pani”, czyli o wizerunku polskiego nauczyciela wczesnej edukacji. W: E. Kobyłecka (red.), O humanizacji zawodowej pracy nauczyciela. Poznań, Wydawnictwo Naukowe PTP.
Nowak-Łojewska A. (2011a), Nauczyciel „konserwa”(?) – odporny na zmianę relikt w skansenowej szkole. „Studia Pedagogiczne”, 64.
Nowak-Łojewska A. (2011b), A manipulated teacher and “production line” pupils. W: A. Soroka-Fedorczuk, M. Nyczaj-Drąg, S. Kariková (eds.), A child in family, preschool and school dayto-day reality. Zielona Góra–Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Patton M.Q. (2015), Qualitative research. Evaluation methods. London–New Delhi, Thousand Oaks.
Pyżalski J. (2010), Skutki oddziaływania warunków pracy na polskich nauczycieli. W: J. Pyżalski, D. Merecz (red.), Psychospołeczne warunki pracy polskich nauczycieli. Pomiędzy wypaleniem zawodowym a zaangażowaniem. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Schӧn D. (1983), The reflective practitioner. London, Temple Smith.
Silverman D. (2009), Interpretacja danych jakościowych. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Smak M., Walczak D. (2015), Pozycja społeczno-zawodowa nauczycieli. Warszawa, IBE.
Szkudlarek T. (1997), Poststrukturalizm a metodologia pedagogiki. „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Socjologia Wychowania”, 317(13).
Śliwerski B. (2009), Problemy współczesnej edukacji. Dekonstrukcja polityki oświatowej III RP. Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Zahorska M., Walczak D. (2009), O osobliwości duszy nauczycielskiej. W: A. Nowak, K. Winkowska-Nowak, L. Rucielska (red.), Szkoła w dobie Internetu. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zamojski P. (2022), Edukacja jako rzecz publiczna. Warszawa, Oficyna Naukowa.
Zamorska B. (2008), Nauczyciele (re)konstrukcje bycia-w-świecie edukacji. Wrocław, Wydawnictwo Naukowe DSW.
Źródła internetowe
Pogorzelska A. (2021), Nauczyciel w warunkach zmian społecznych – misja, służba czy zawód na rynku pracy? W: A. Karpińska, M. Zińczuk, K. Kowalczuk (red.), Nauczyciel we współczesnej rzeczywistości edukacyjnej. Białystok, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. http://hdl. handle.net/11320/11300, 5.03.2023.