Nazwy roślin a obraz wierzeń pogańskich w powieściach o polskim średniowieczu
Abstrakt
Przedmiotem analizy w artykule jest fragment zagadnienia związanego z zasobem i funkcjami nazw roślin stosowanych w pięciu powieściach historycznych (Rzepicha, matka królów… F. S. Jezierskiego, Stara baśń J. I. Kraszewskiego, Lelum-Polelum W. Przyborowskiego, Ojciec i syn K. Bunscha oraz Puszcza A. Gołubiewa), których akcja rozgrywa się w Polsce od czasów przedhistorycznych po początek XI wieku. W opisie funkcji nazw roślin tekst ten nawiązuje do koncepcji A. Stoffa, który wyodrębnił sześć funkcji, jakie motywy roślinne mogą pełnić w dziełach literackich. Jedną z nich jest funkcja symboliczna. Użyte w pięciu analizowanych powieściach w tej funkcji motywy botaniczne odgrywają ważną rolę w kreowaniu obrazu wierzeń religijnych. W powieściach o wczesnym średniowieczu obraz wierzeń pogańskich został zdominowany przez stereotyp świętych dębów, w Rzepisze przejęty z kultury antycznej, w czterech pozostałych powieściach – rodzimy, dość podobny, ale nie całkiem jednakowy. Uzupełniają go użycia innych nazw roślin (np. nazw zbóż, ziół), ale, po pierwsze, nie mają one takiej wagi i wyrazistości, po drugie – ich zestaw jest dla każdego z opisywanych utworów odmienny.
Downloads
Bibliografia
Czajkowska-Kisil M., Klimczewska A., Rola języka migowego w kształtowaniu tożsamości Głuchych w Polsce, [w:] Tożsamość społeczno-kulturowa Głuchych, red. E. Woźnicka, Łódź 2007.
Korendo M., Jak niesłyszący gimnazjaliści radzą sobie z opisem obrazka, [w:] Mowa i język w perspektywie dydaktycznej, logopedycznej i rozwojowej, red. J. Porayski-Pomsta, Warszawa 2008.
Kosiba O., Grenda P., Wstęp do: Leksykon języka migowego, Bogatynia 2011.
Minczakiewicz E. M., Mowa – Rozwój – Zaburzenia – Terapia, Kraków 1997.
Panasiuk J., Woźniak T., Pojęcie tekstu a zaburzenia mowy, [w:] t. I: Zaburzenia mowy. Mowa – teoria – praktyka, red. S. Grabias, Lublin 2001.
Perlin J., Język migowy a definicje języka naturalnego, „Biuletyn Audiofonologii”, t. I, nr 1, 1989.
Rakowska A., Język, komunikacja, niepełnosprawność. Wybrane zagadnienia, Kraków 2003.
Szczepankowski B., Niesłyszący-Głusi-Głuchoniemi. Wyrównywanie szans, Warszawa 1999.
Szczepankowski B., Podstawy języka migowego. Podręcznik dla nauczycieli, Warszawa 1988.
Szczepankowski B., Wyrównywanie szans osób niesłyszących, Siedlce 1998.
Woźnicka E., Wprowadzenie, [w:] Tożsamość społeczno-kulturowa Głuchych, red. E. Woźnicka, Łódź 2007.