Ukraina – Rosja: wojna światów w ujęciu kulturowym i filozoficznym. Cykl wykładów zorganizowany przez Pomorskie Towarzystwo Filozoficzno-Teologiczne oraz rocznik „Studia Rossica Gedanensia” w ramach Gdańskich Wykładów Filozoficznych : (15 maja – 17 czerwca 2025 r., Gdańsk, PAN Biblioteka Gdańska, ul. Wałowa 24)

Maria Urbańska-Bożek

doi:10.26881/srg.2025.12.14

Autor

Maria Urbańska-Bożek Sopot University of Applied Science https://orcid.org/0000-0003-0016-602X

DOI:

https://doi.org/10.26881/srg.2025.12.14

Słowa kluczowe:

Rosja, Ukraina, inwazja Rosji na Ukrainę, wojna cywilizacyjna, metafizyka wojny, geneza agresji, Fiodor Dostojewski, Taras Szewczenko, polscy romantycy, Seweryn Goszczyński, Adam Mickiewicz, tartuska szkoła semiotyki, Jurij Łotman, najnowsze dzieje Rosji, Rosyjska Cerkiew Prawosławna, patriarcha Cyryl, retoryka Cyryla, Antoni Malczewski

Abstrakt

Artykuł zawiera relację z cyklu wykładów Ukraina–Rosja: wojna światów w ujęciu kulturowym i filozoficznym, zorganizowanego przez Pomorskie Towarzystwo Filozoficzno-Teologiczne oraz redakcję rocznika Studia Rossica Gedanensia w Gdańsku w maju i czerwcu 2025 roku. Projekt obejmował cztery wykłady: Dostojewski w kontekście wojny Rosji z Ukrainą (Siarhei Padsasonny), Najnowsze dzieje Rosji w świetle tartuskiej semiotyki kultury a kwestia ukraińska (Bogusław Żyłko), Ukraina romantyków polskich i Tarasa Szewczenki – podobieństwa i różnice kulturowe (Zbigniew Kaźmierczyk), Pomiędzy metafizyką wojny a polityczną użytecznością. Propaganda i retoryka patriarchy Cyryla (Marcin Składanowski).

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Brzeziński, Z. (1998). Wielka szachownica. Główne cele polityki amerykańskiej. Przeł. T. Wyżyński. Warszawa: Świat Książki.

Danilevskij, N.Â. (1871). Rossiâ i Evropa: vzglâd na kul’turnyâ i političeskiâ otnošeniâ slavânskago mira k germano-romanskomu. S.-Peterburg: izdanie Tovariŝestva „Obŝestvennaâ pol’za” [Данилевский, Н.Я. (1871). Россия и Европа: взгляд на культурныя и политическия отношения славянскаго мира к германо-романскому. С.-Петербург: издание Товарищества «Общественная польза»].

Dugin, A.G. (1997). Imâ moe – Topor. (Dostoevskij i metafizika Peterburga). W: Dugin, A.G. Tampliery Proletariata. Moskva: Arktogeâ [Дугин А.Г. (1997). Имя мое – Топор (Достоевский и метафизика Петербурга). B: Дугин А.Г. Тамплиеры Пролетариата. Москва: Арктогея].

Jabłonowski, W. (1913). Dwie kultury. Studya historyczne i literackie. Warszawa: Księgarnia E. Wende.

Janion, M. (1989). Cierń i róża Ukrainy. Znak, 9: 25–51.

Łotman, J. (1985). Mózg – tekst – kultura – sztuczny intelekt. Przeł. B. Żyłko. Przekazy i Opinie, 1–2: 13–15.

Łotman, J., Uspienski, B. (1993). Rola modeli dualnych w dynamice kultury rosyjskiej (do końca XVIII w.). W: Żyłko, B. (Red.). Semiotyka dziejów Rosji. Wybór i przekład B. Żyłko. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, s. 17–61.

Łotman, J., Uspienski, B. (1998). Mit – imię – kultura. W: Uspienski, B. Historia i semiotyka. Przeł. i przedmową opatrzył B. Żyłko. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, s. 63–65.

Łotman, J. (1999). Kultura i eksplozja. Przeł. i słowem wstępnym opatrzył B. Żyłko. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Przybylski, S. (1970). Świat jako maszyna piekielna (O „Zamku kaniowskim” Goszczyńskiego). W: Głowiński, M. (Red.). Studia z teorii i historii poezji. Seria 2. Instytut Badań Literackich PAN. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich: 129–149.

Saraskina, L. (2023). „Nado skazat’ pravdu”: F.M. Dostoevskij i ego sovremenniki v spore ob itogah Krymskoj kampanii. Dostoevsky and World Culture. Philological Journal, 1(21): 96–140. DOI: https://doi.org/10.22455/2619-0311-2023-1-96-140

[Сараскина, Л. (2023). «Надо сказать правду»: Ф.М. Достоевский и его современники в споре об итогах Крымской кампании. Достоевский и мировая культура. Филологический журнал = Dostoevsky and World Culture. Philological Journal, 1(21): 96–140. DOI: https://doi.org/10.22455/2619-0311-2023-1-96-140].

Składanowski, M. (2019). Cywilizacja rosyjska według Aleksandra Dugina. Studia historiozoficzno-antropologiczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.

Składanowski, M. (2022). Bezpieczeństwo narodowe Rosji w neoeurazjatyzmie Aleksandra Dugina na tle współczesnej rosyjskiej debaty politycznej i akademickiej. Warszawa: Difin.

Składanowski, M. (2023). Russia’s National Security in Aleksandr Dugin’s Neo-Eurasianism. A Sacred Fortress. London – New York: Lexington Books.

Torop, P. (2015). Szkoła tartuska jako szkoła. Przeł. B. Żyłko. ER(R)GO. Teoria–Literatura–Kultura, 2(31): 73–85.

Trubeckoj, N.S. (1927). K ukrainskoj probleme. W: Evrazijskij sovremennik. T. 5. Paris: Impr. de Navarre: 165–184 [Трубецкой, H.C. (1827). К украинской проблеме. B: Евразийский современник. T. 5. Париж: Impr. de Navarre, 165–184].