From Proto-Slavic into Germanic or from Germanic into Proto-Slavic? A review of controversial loanwords
Słowa kluczowe:
proto-Slavic, Germanic, loanword, direction of borrowingAbstrakt
Germanic loanwords in Proto-Slavic have been comprehensively analysed by both Western and Eastern scholars, however the problem of borrowings in the opposite direction received far less attention, especially among Western academics. It is worth noticing that Viktor Martynov (1963) proposed as many as 40 borrowings and penetrations from Proto-Slavic into Proto-Germanic. Among these, there are nine (*bljudo, 40 Marta Noińska, Mikołaj Rychło *kupiti, *lěkъ, *lugъ, *lukъ, *plugъ, *pъlkъ, *skotъ, *tynъ) which are considered certain loanwords in the opposite direction in the newest monograph on the topic by Pronk-Tiethoff (2013). The aim of the present paper is to review and juxtapose linguists’ views on the direction and etymology of these borrowings. The authors take into consideration the analyses carried out not only by Saskia Pronk-Tiethoff (2013) and Viktor Martynov (1963), but also by Valentin Kiparsky (1934) and Zbigniew Gołąb (1992). An attempt is made to assess which of the nine words could be borrowings from Proto-Slavic in Germanic.
Downloads
Bibliografia
Borowiec K. Kanon wiedzy na temat tzw. etnogenezy Słowian. Czas przełomu. „Kwartalnik Językoznawczy” 2012, No 1.
Godłowski K. Pierwotne siedziby Słowian. Kraków: IA UJ, 2000.
Gołąb Z. O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych. Kraków: Universitas, 2004.
Gołąb Z. The Origins of the Slavs. A Linguist’s view. Columbus: Slavica Publishers, 1992.
Holzer G. Review of Saskia Pronk-Tiethoff’s Germanic Loanwords in Proto-Slavic. „Slavia Cestralis” 2014, No 1.
Juras A. Etnogeneza Słowian w świetle badań kopalnego DNA. Praca doktorska przygotowana pod kierunkiem prof. dra hab. Janusza Piontka w Zakładzie Biologii Ewolucyjnej Człowieka Instytutu Antropologii na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Poznań, 2012.
Kiparsky V. Die gemeinslavischen Lehnwörter aus dem Germanischen. Helsinki: Druckerei der Finnischen Literaturgeselschaft, 1934.
Kroonen G. Etymological Dictionary of Proto-Germanic. Leiden–Boston: Brill, 2013.
Mallory J.P. In Search of the Indo-Europeans: Language, Archaeology, and Myth. London: Thames and Hudson, 1989.
Mallory J.P. and Adams D.Q. Encyclopedia of Indo-European Culture. London and Chicago, 1997.
Mańczak W. (red.) Praojczyzna Słowian. Zbiór wypowiedzi. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 32.
Matasović R. Etymological Dictionary of Proto-Celtic. Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series 9, Leiden and Boston: Brill, 2009.
Miklošič F. Die Fremdwörter in den slavischen Sprachen. [In:] Denkschriften (Akademie der Wissenschaften in Wien. Philosophisch-historische Klasse). Vol. 5. Wien: Aus der Kaiserlich-Königlichen Hof- und Staatsdruckerei, 1867, pp. 73–140.
Noińska M. Genetyka populacyjna a problem etnogenezy Słowian. „Studia Rossica Gedanensia” 2016, vol. 3, pp. 143–156.
M. Noińska, M. Rychło. The Indo-European heritage of the relatively secure Germanic loanwords in Proto-Slavic. (in the press)
Orel V. A Handbook of Germanic Etymology. Leiden–Boston: Brill, 2003.
Pokorny J. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern–München: Francke Verlag, 1959.
Piontek J., Iwanek B., Segda S. Antropologia o pochodzeniu Słowian. Monografie Instytutu Antropologii UAM. Poznań: Instytut Antropologii UAM, 2008.
Pronk-Tiethoff S. The Germanic Loanwords in Proto-Slavic. Amsterdam–New York: Editions Rodopi, 2013.
Rudnicki M. Prasłowiańszczyzna – Lechia – Polska. Vol. 2: Wspólnota słowiańska – Wspólnota lechicka – Polska. Seria Prace Komisji Filologicznej – Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, t. 19, z. 1. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1961.
Rychło M. and M. Noińska (in preparation). Proto-Slavic *lukъ ‘chive, onion’: the donor or the loanword?
Shevelov G.Y. A Prehistory of Slavic: the Historical Phonology of Common Slavic. Heidelberg: Carl Winter, 1964.
Stankiewicz E. The Slavic Languages: Unity in Diversity. Berlin–New York: Mouton de Gruyter, 1986.
Мартынов В.В. Cлавяно-германское лексическое взаимодействие древнейшей поры. Минск: Издательство Академии наук БССР, 1963.