Paternalizm źródłem dylematów w obszarze pedagogiki specjalnej – wybrane zagadnienia
Słowa kluczowe:
paternalizm, modele relacji lekarz-pacjent, rehabilitacja, edukacjaAbstrakt
Artykuł prezentuje refleksję związaną z paternalistycznym podejściem mogącym być zagrożeniem dla funkcjonowania osoby z niepełnosprawnością. Paternalizm jako autorytarne podejście lekarza do pacjenta zrodził się na gruncie medycyny i najczęściej na tym obszarze poddawany jest analizom. Warto jednak zauważyć, iż niektóre z działań zarówno nauczycieli, terapeutów, jak i samych rodziców ograniczają autonomię dziecka czy osoby z niepełnosprawnością za cel stawiając bez wątpienia ważne działania usprawniające, aczkolwiek pomijające/ograniczające możliwości, pragnienia, a czasem wręcz dobro samej osoby z niepełnosprawnością.
Paternalizm w artykule analizowany jest w trzech obszarach: celu, terapii/rehabilitacji czy podejściu do rodzica.
Downloads
Bibliografia
Bartnikowska U. (2004), Małżeństwa mieszane (osoba z uszkodzonym słuchem – osoba słysząca), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Bartnikowska U. (2010), Sytuacja społeczna i rodzinna słyszących dzieci niesłyszących rodziców, Wydawnictwo Akapit, Toruń.
Biesaga T. (2005), Autonomia lekarza i pacjenta a cel medycyny, „Medycyna Praktyczna”, nr 6, s. 20–24.
Bowlby J. (2007), Przywiązanie, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
Czajkowska-Kisil M. (2014), Wczesna interwencja [w:] Edukacja głuchych, M. Sak (red.), Wydawnictwo Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa, s. 35–43.
Czujko M. (2014), Przybij trójkę, „Polityka”, nr 11(2949), s. 92–92.
Gerhardt S. (2010) Znaczenie miłości. Jak uczucia wpływają na rozwój mózgu, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Hampson R., Marshall R. (2009), The hearing aid, „Foundation Years Journal, vol. 3(9), s. 9–11.
Kwiatkowska M. (2006), Zwyczajne towarzyszenie zamiast specjalnej troski, CMPPP, Warszawa.
Lane H. (1996) Maska dobroczynności. Deprecjacja społeczności głuchych, tłum. T. Gałkowski, J. Kobosko, WSiP, Warszawa.
Loh K.Y., Sivalingam N. (2008), Enhancing doctor-patient realtionship: The humanistic approach, „Med. J Malaysia”, vol. 63, no. 1, s. 85–87.
Łuków P. (2005), Granice zgody: autonomia zasad i dobro pacjenta, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Mickiewicz M. (2008), Wypełnianie ról małżonka i rodzica w przypadku osób z uszkodzonym słuchem na podstawie wyników badań własnych [w:] Język migowy w XXI wieku na świecie i w Polsce, I. Grzesiak (red.), Wydawnictwo FnROGiJM, SRiPOzWS „Pokonać ciszę”, Olsztyn, s. 95–101.
nieDoskonałe 1.05.2011, www.newsweek.pl/kobieta [dostęp: 31.05.2017].
Nowa encyklopedia powszechna PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, t. 4, s. 800.
Padden C., Humphries T. (2006), Inside deaf culture, Harvard University Press, Cambridge, MA.
Parsons T. (2009), System społeczny, Wydawnictwo NOMOS, Kraków.
Sowa A. (2013), Codzienna paraolimpiada, „Polityka”, nr 5(2893), s. 24–27.
Stardowski J. (2015), Koniec niepełnosprawności, „Focus”, nr 238, s. 18–23.
Szachniuk-Albowicz P. (2009), Ambitni rodzice mniej ambitnych dzieci, „Dyrektor Szkoły”, nr 2, s. 40–43.
Szasz T.S., Hollender M.H. (2012), A contribution to the philosophy of medicine. The basic models of the doctor-patient relationship, „Archives of Internal Medicine”, nr 97, s. 585–592.
Święchowicz M. (2012), Spięcie, „Newsweek”, 24–30.09, s. 44–48.
Tomaszewski P. (2000), Rozwój językowy dziecka głuchego: wnioski dla edukacji szkolnej, „Audiofonologia”, t. XVI, Lublin, s. 21–57.
Twardowski A. (1991), Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych [w:] Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, I. Obuchowska (red.), WSiP, Warszawa, s. 18–54.
Vujicic N. (2012), Bez rąk, bez nóg, bez ograniczeń!, Wydawnictwo Aetos, Wrocław.
Wroński K., Bocian R., Depta A., Cywiński J., Dziki A. (2009), Opinie pacjentów na temat modelu paternalistycznego w relacji lekarz-pacjent. Prawne aspekty autonomii pacjenta w opiece zdrowotnej, „Nowotwory. Journal of Oncology”, vol. 59, s. 266–273.
W słabości siła, http://www.focus.pl/artykul/w-slabosci-sila [dostęp: 31.05.2017].