Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweKonstruktywizm edukacyjny – niejednoznaczność, kontrowersje, dylematy
DOI:
https://doi.org/10.26881/pwe.2020.51.01Słowa kluczowe:
konstruktywizm edukacyjny, teoria i praktyka pedagogiczna, wieloznaczność konstruktywizmuAbstrakt
This article is a voice in the discussion on the reasons why the polemics on the essence and status of constructivism and on its significance for educational practices continues. The multiplicity of theoretical references, the ambiguity of evidence on educational outcomes, and the divergence of assessments of the effects of using constructivism in organizing learning processes have their various causes. This text undertakes to identify those reasons whose roots lie in the nature of pedagogical science and in the related peculiarities of the relationship between academic theory and teaching practice.
Downloads
Bibliografia
Alanazi A. (1996), A Critical Review of Constructivist Theory and the Emergence of Constructionism. „American Research Journal of Humanities and Social Sciences”, 2, https://www.arjonline.org/papers/arjhss/v2-i1/18.pdf, 5.09.2020.
Alfieri L., Brooks P.J., Aldrich N.J., Tenenbaum H.R. (2011), Does discovery-based instruction enhance learning? „Journal of Educational Psychology”, 103(1).
Brooks J.G., Brooks M.G. (1999), In Search of Understanding: The Case for Constructivist Classrooms. Alexandria, Va., Association for Supervision and Curriculum Development.
Bunge M. (2001), Relativism: Cognitive. W: N.J. Smelser, P.B. Baltes (eds.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences. Oxford, Elsevier.
Dernowska U. (2008), Działania nauczyciela a wiedza pojęciowa uczniów. Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Dylak S. (2000), Konstruktywizm jako obiecująca perspektywa kształcenia nauczycieli. W: H. Kwiatkowska, T. Lewowicki, S. Dylak (red.), Współczesność a kształcenie nauczycieli. Warszawa, WSP ZNP.
Dylak S. (2008), Tworzenie programów nauczania w szkołach artystycznych. Warszawa, Censa.
Dylak S. (2013), Architektura wiedzy w szkole. Warszawa, Difin.
Federacja Inicjatyw Oświatowych (2020), Projekt „Z małej szkoły w wielki świat”. https://www.fio.org.pl/index.php?option=com_content&id=1237&Itemid=100057, 1.09.2020.
Filipiak E. (2012), Rozwijanie zdolności uczenia się. Z Wygotskim i Brunerem w tle. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Gołębniak B.D. (2005), Konstruktywizm – moda, „nowa religia” czy tylko/aż interesująca perspektywa poznawcza i dydaktyczna. „Problemy Wczesnej Edukacji”, 1(1).
Gołębniak B.D. (2014), O „upedagogicznianiu” szkoły poprzez akademicki dyskurs edukacyjny: ku autoetnografii. „Forum Oświatowe”, 2(52).
Gruender C.D., Tobin K. (1991), Promise and prospect. „Science Education”, 75(1).
Jenkins E.W. (2000), Constructivism in School Science Education: Powerful Model or the Most Dangerous Intellectual Tendency? „Science & Education”, 9.
Kalinowska A. (2010), Matematyczne zadania problemowe w klasach początkowych – między wiedzą osobistą a jej formalizacją. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Kalinowska A. (2019), Studenckie koncepcje potoczne o edukacji matematycznej w klasach początkowych. Poznań, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Karwasz G., Kruk J. (2012), Idee i realizacje dydaktyki interaktywnej – wystawy, muzea i centra nauki. Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Kędzierska H. (2012), Kariery zawodowe nauczycieli: konteksty – wzory – pola dyskursu. Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Klus-Stańska D. (2002), Konstruowanie wiedzy w szkole. Olsztyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Klus-Stańska D. (2005), Mentalne zniewolenie nauczycieli wczesnej edukacji – epizod czy prawidłowość. „Problemy Wczesnej Edukacji”, 1(1).
Klus-Stańska D. (2006), Doświadczenia pedagogiczne nauczycieli jako źródło ich niezdolności do refleksji nad własną aktywnością zawodową. W: J. Michalski (red.), Sapienta et adiumentum. W trosce o rozwój innych. Studia dedykowane profesorowi Zbigniewowi Kwiecińskiemu. Olsztyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Klus-Stańska D. (2010), Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Klus-Stańska D. (2016), Jak wyjść poza horyzont pomyślenia szkoły i zrehabilitować wiedzę? Pod pretekstem reminiscencji z autorskiej szkoły podstawowej „Żak”. „Studia i Badania Naukowe”, 10(1).
Klus-Stańska D. (2018), Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kruk J. (2008), Doświadczenie, reprezentacja i działanie wśród rzeczy i przedmiotów: projektowanie edukacyjne. Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Kuhn T. (1970), Logika odkrycia naukowego czy psychologia badań? http://www.sady.up.krakow.pl/filnauk.kuhn.logikaodkrycia.htm, 1.09.2020.
Mandl H., Reinmann-Rothmeier G. (2001), Environments for Learning. W: N.J. Smelser, P.B. Baltes (eds.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences. Vol. 7. Oxford, Elsevier Science.
Matthews M.R. (1993), Constructivism and Science Education: Some Epistemological Problems. „Journal of Science Education and Technology”, 2(1).
Matthews M.R. (1997), Introductory Comments on Philosophy and Constructivism in Science Education. „Science & Education”, 6.
Matthews W.J. (2003), Constructivism in the Classroom: Epistemology, History, and Empirical Evidence. „Teacher Education Quarterly”, 30(3).
Maturana H., Varela F. (1990), Autopoesis and Cognition: The realization of the living. Dordrecht, Reidel.
Michalak R., Parczewska T. (2019), (Nie)obecność outdoor education w kształceniu szkolnym. Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Nowak-Łojewska A. (2011), Od szkolnego przekazu do konstruowania znaczeń: wiedza społeczna młodszych uczniów z perspektywy nauczyciela. Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Opłocka U. (2012), Społeczno-kulturowe konstruowanie sensów nauczycielskiego oceniania. „Forum Oświatowe”, 1(46). http://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/120/55, 21.10.2020.
Osborne J.F. (1996), Beyond constructivism. „Science Education”, 80(1).
Osborne J. (2014), Constructivism: Critiques. W: Gunstone R. (ed.), Encyclopedia of Science Education. Springer, Dordrecht.
Papert S. (1996), Burze mózgów – dzieci i komputery. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Perkins D. (1999), The Many Faces of Constructivism. „Educational Leadership”, 57(3).
Pondiscio R. (2021), Explicit teaching vs constructivism: The misadventures of Bean Dad. https://fordhaminstitute.org/national/commentary/explicit-teaching-vs-constructivism-misadventures-bean-dad, 10.01.2021.
Radanowicz E. (2020), W szkole wcale nie chodzi o szkołę. Głogów, Wydawnictwo Sensor.
Sadoń-Osowiecka T. (2009), Konstruowanie wiedzy geograficznej w klasach gimnazjalnych. Możliwości i zaniedbania. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Skrendo A. (2004), Tożsamość w perspektywie konstruktywizmu. „Teksty Drugie”, 1–2.
Skutnik J. (2014), Teoretyczne uwarunkowania praktyk edukacyjnych w muzeum w świetle amerykańskiego pragmatyzmu i konstruktywizmu. „Muzealnictwo”, 55.
Solomon J. (1994), The Rise and Fall of Constructivism. „Studies in Science Education”, 23.
Ültanır E. (2012), An Epistemological Glance at the Constructivist Approach: Constructivist Learning in Dewey, Piaget, and Montessori. „International Journal of Instruction”, 5(2).
Wendland M. (2013), Wiele twarzy konstruktywizmu. Różnorodność stanowisk konstruktywistycznych i ich klasyfikacje. „Kultura i Historia”, www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/5004, 15.11.2020.
Wendland M. (2014), Konstruktywizm komunikacyjny. Poznań, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Windschitl M. (2002), Framing Constructivism in Practice as the Negotiation of Dilemmas: An Analysis of the Conceptual, Pedagogical, Cultural, and Political Challenges Facing Teachers. „Review of Educational Research”, 72(2).
Wiśniewska-Kin M. (2013), Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy. Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
