Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweW świecie poznanych i „niepoznanych” liter, czyli o kontynuacji bezsensów w instytucjonalnych praktykach nauki czytania i pisania dzieci
DOI:
https://doi.org/10.26881/pwe.2021.52.02Słowa kluczowe:
nauka czytania w przedszkolu, nauka czytania w szkole, podręczniki, przewodniki metodyczneAbstrakt
Reading is a key competence in a social functioning. In the Polish educational system both kindergarten and school, are responsible for the effects of learning this skill. The article presents the results of research on the content of textbooks and methodological guides intended for the basic reading course for children aged six and seven. As a result of the comparison, it was found that the literacy process was doubled at the school level according to the scheme in force in the kindergarten. The page layout for entering a new letter and the suggested exercises are repeated in the textbooks. The same process for introducing a new letter is valid at the kindergarten and on the school level. The texts for learning to read are trivial, and the instructions formulated to them block the development of reading skills at the semantic and critical-creative level.
Downloads
Bibliografia
Arciszewska E. (2002), Czytające przedszkolaki. Mit czy norma? Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Batorski D. (2017), Dzieci z sieci – dostęp i korzystanie z internetu przez dzieci w wieku przedszkolnym. W: J. Pyżalski (red.), Małe dzieci w świecie technologii informacyjno-komunikacyjnych. Pomiędzy utopijnymi szansami a przesadzonymi zagrożeniami. Łódź, Wydawnictwo „Eter”.
Bąk A. (2015), Korzystanie z urządzeń mobilnych przez małe dzieci w Polsce. Wyniki badań ilościowych. Warszawa, Fundacja „Dzieci Niczyje”.
Brophy J. (2002), Motywowanie uczniów do nauki. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN. Bruner J. (2006), Kultura edukacji. Kraków, UNIVERSITAS.
Centner-Guz M. (2017), U progu czytelnictwa. Zainteresowania książką i przygotowanie czytelnicze dzieci sześcioletnich w ujęciu temporalnym. Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie- -Skłodowskiej.
Filipak E., Lemańska-Lewandowska E. (red.) (2015), Model nauczania rozwijającego we wczesnej edukacji ucznia według Lwa S. Wygotskiego. Bydgoszcz, ArtStudio.
Jakubowicz-Bryx A. (2015), Świadomość pisma u dzieci pięcioletnich. Bydgoszcz, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Jaszczyszyn E. (2010), Modele edukacji czytelniczej w przedszkolu a gotowość do czytania i umiejętności czytania dzieci sześcioletnich. Białystok, Trans Humana.
Jurek A. (2012), Metody nauki czytani i pisania z perspektywy trudności uczniów. Gdańsk, Harmonia.
Kamińska K. (1999), Nauka czytania dzieci w wieku przedszkolnym. Warszawa, WSiP.
Klichowski M., Pyżalski J., Kuszak K., Klichowska A. (2017), Jak technologie informacyjno-komunikacyjne mogą wspierać rozwój dziecka w wieku przedszkolnym? – studium teoretyczne. W: J. Pyżalski (red.), Małe dzieci w świecie technologii informacyjno-komunikacyjnych. Pomiędzy utopijnymi szansami a przesadzonymi zagrożeniami. Łódź, Wydawnictwo „Eter”.
Klus-Stańska D. (2004a), Światy dziecięcych znaczeń – poszukiwanie kontekstów teoretycznych. W: Taż (red.), Światy dziecięcych znaczeń. Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Klus-Stańska D. (2004b), Treści wychowawcze w nauczaniu początkowym – edukacja pozorów. W: A. Klim-Klimaszewska (red.), Mity dzieciństwa – dramaty socjalizacji. Siedlce, Wydawnictwo AP.
Klus-Stańska D., Nowicka M. (2005), Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Warszawa, WSiP.
Klus-Stańska D., Nowicka M. (2013), Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Gdańsk, Harmonia.
Konior-Węgrzynowa H. (2014), Uczę czytać. Poradnik dla nauczycieli i rodziców początkujących czytelników. Gdańsk, Harmonia.
Krasowicz-Kupis G. (2006), Rozwój i ocena umiejętności czytania dzieci sześcioletnich. Warszawa, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.
Łuczewski M., Bedanrz-Łuczewska P. (2012), Analiza dokumentów zastanych. W: D. Jemielniak (red.), Badania jakościowe. Metody i narzędzia. T. 2. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
McCrindle M., Ashley F. (2020), Undestanding Generation Alpha. Norwest NSW, McCrindle Research Pty Ltd.
Michalak R. (2011), Program nauczania w szkolnej rzeczywistości elementarnej. W: H. Sowińska (red.), Dziecko w szkolnej rzeczywistości. Założony a rzeczywisty obraz edukacji elementarnej. Poznań, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Program wychowania w przedszkolu, wprowadzony decyzją Ministra Oświaty i Wychowania z dnia 11 maja 1973 r. (nr KO-410-3/73), wydanie broszurowe.
Wiśniewska-Kin M. (2013), Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy. Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Wood D. (2006), Jak dzieci uczą się i myślą. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zabawa K. (2012), Współczesna literatura dziecięca w edukacji wczesnoszkolnej – rzeczywistość i perspektywy. W: B. Surma (red.), Nowe wyzwania i perspektywy dla wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej. Kraków, Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Zakres treści wychowania i kształcenia dla dzieci sześcioletnich (1977). Warszawa, Instytut Programów Szkolnych WSiP.
Zalewska E. (2013), Obraz świata w podręcznikach szkolnych dla klas początkowych. Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Akty prawne
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej […] (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 356 ze zm.).
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r., poz. 910 ze zm.).
Podręczniki i przewodniki metodyczne przytaczane w tekście
Nowa Era Bobińska i in. (2017), Elementarz odkrywców. Książka nauczyciela. Klasa 1, cz. 1. Warszawa, Nowa Era.
Hryszkiewicz E., Stępnień B. (2017), Elementarz odkrywców. Ćwiczenia/edukacja polonistyczna, przyrodnicza, społeczna. Klasa 1, cz. 1–3. Warszawa, Nowa Era.
Stalmach-Tkacz A., Mucha K. (2018), Dzieciaki w akcji. Karty pracy sześciolatka. Cz. 1. Warszawa, Nowa Era.
MAC Edukacja
Czarnowska-Mazurek M., Dulemba E. (2020), Oto ja. Czytam – zeszyt ćwiczeń. Klasa 1. Kielce, MAC Edukacja.
Kotulska B., Kornecka I., Kolasińska M. (2020), Oto ja. Przewodnik metodyczny. Klasa 1, cz. 1, 2. Kielce, MAC Edukacja.
Mucha K., Stalmach-Tkacz A., Wosianek J. (2017), Oto ja. Ćwiczenia polonistyczno-społeczne. Klasa 1, cz. 1, 2. Kielce, MAC Edukacja.
Żaba-Żabińska W. (2019), Nowe przygody Olka i Ady. Przewodnik metodyczny. Cz. 1, 2. Kielce, MAC Edukacja.
Żaba-Żabińska W. (2020), Odkrywam siebie. Litery i liczby. BB+. Kielce, MAC Edukacja.
Żaba-Żabińska W., Banaś A. (2019), Nowe Przygody Olka i Ady. Litery i liczby. Poziom BB+. Cz. 1. Kielce, MAC Edukacja.
Żaba-Żabińska W., Skrobacz M. (2020), Odkrywam siebie. Przewodnik metodyczny. Poziom BB+. Cz. 1. Kielce, MAC Edukacja.
WSiP
Dymarska J., Hanisz J., Kołaczyńska M., Nadarzyńska B. (2017), Nowi Tropiciele. Podręcznik. Klasa 1, cz. 1, 2. Warszawa, WSiP.
Idzikowska-Guzy A., Janus E. (2018), Plac zabaw. Sześciolatek. Roczne przygotowanie przedszkolne. Karty pracy 1. Warszawa, WSiP.
JUKA
Faliszewska J., Lech G. (2020), Ja i moja szkoła na nowo. Podręcznik dla klasy 1. Cz. 1, 2. Warszawa, Wydawnictwo Juka.
