"W prozie nie ma on sobie równego…” "Wieś" Nikołaja Karamzina w „Tygodniku Wileńskim” (1820 r.)

Autor

Słowa kluczowe:

Nikołaj Karamzin, „Wieś”, proza, tłumaczenie, „Tygodnik Wileński”

Abstrakt

Artykuł zawiera omówienie polskiego tłumaczenia szkicu Nikołaja Karamzina Wieś, opublikowanego w czasopiśmie „Tygodnik Wileński” (1820, nr 174, 15 listopada, s. 258–265; tłumacz i komentator: Zygmunt Bartoszewicz) z perspektywy: 1. programu, struktury i tematyki „Tygodnika Wileńskiego” (działy, literatura polska i zachodnioeuropejska, rossica, tłumaczenia utworów Karamzina – Historia państwa rosyjskiego, Sierra-Morena, Wyznanie moje), 2. specyfiki tłumaczenia (fragmenty pominięte i błędnie przetłumaczone, konteksty kulturowe). Tło stanowią dzieje tłumaczeń dzieł Karamzina na język polski na początku XIX wieku (rola „Dziennika Wileńskiego”).

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Abramowiczówna, Z., Appel, W. (2006). Słownik polsko-starogrecki. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Bourguet, M.-N. (2001). Odkrywca. W: Człowiek Oświecenia. Przeł. M. Woźniak i in. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen: 267–321.

Ciechowski, W. (1910). Czasopisma polskie na Litwie (1760–1864). Kwartalnik Litewski, 2–5, passim.

Czernianin, W., Czernianin, H. (2011). Wokół „Tygodnika Wileńskiego” 1815–1822. Studia i szkice. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT; Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe.

Dalsze wyjątki… (1820): [Bartoszewicz Z.]. Dalsze wyjątki z Karamzina. Tygodnik Wileński, 175 (30 listopada): 289–291.

Dąbrowska, M. (2006). Przechadzki i przejażdżki samotnych marzycieli. Z dziejów rosyjskiej prozy sentymentalnej przełomu XVIII i XIX wieku. Studia i Szkice Slawistyczne, 7: 9– 20.

Dąbrowska, M. (2016). Samotność / odosobnienie w twórczości pisarzy rosyjskich przełomu XVIII i XIX wieku (z zawartości czasopism literackich). W: Arciszewska, K., Kalita, L., Patocka -Sigłowy, U. (Red.). Samotność – aspekty, konteksty, wymiary. T. 1. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego: 73–82.

Dąbrowska, M. (2017). Karamzin i Ignacy Krasicki (wokół „Wyjątków z pism Karamzina prozą” z „Tygodnika Wileńskiego” 1820 roku). W: Dąbrowska M., Głuszkowski P. (Red.). Mikołaj Karamzin i jego czasy. Warszawa: Instytut Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego: 187–195.

Dąbrowska, M. (2018). „Podróż z Moskwy do Trojeckiego klasztoru, z niektórymi historycznymi pamiątkami” Nikołaja Karamzina w strukturze czasopisma „Wiestnik Jewropy” oraz całokształciespuścizny pisarza. Polilog: Studia Neofilologiczne, 8: 29–42.

Dierżawin, G. (1820). Perseusz i Andromeda. Kantata. „Tygodnik Wileński”, 159 (31 marca): 178–183.

Dombrovska, M. (2013). „Dennik Vilenski” (1805–1806) o obŝestvennoj i literaturnoj žizni Rossii. V: Nikitina, A.H., Zaindinova, T.A. (Red.). Slavânskie âzyki i kul’tury: prošloe, nastoâŝee, buduŝee. Irkutsk: Irkutskij gosudarstvennyj lingvističeskij universitet: 328–333 [Домбровска, М. (2013). „Денник Виленски” (1805–1806) о общественной и литературной жизни России. B: Никитина, А.Х., Заиндинова, Т.А. (Red.). Славянские языки и культуры: прошлое, настоящее, будущее. Иркутск: Иркутский государственный лингвистический университет: 328–333].

Estreicher, K. (1903). Bibliografia polska. Cz. 3. T. 8(19). Kraków: Spółka Księgarzy Polskich.

Gukovskij, G.A. (1941). Karamzin. V: Istoriâ russkoj literatury. V 10 tomah. T. 5: Literatura pervoj poloviny XIX veka. Moskva–Leningrad: Izdatel’stvo AN SSSR, 1941–1956: 55–105 [Гуковский, Г.А. (1941). Карамзин. B: История русской литературы. В 10 томах. Т. 5: Литература первой половины XIX века. Москва–Ленинград: Издательство АН СССР, 1941–1956: 55–105].

Karamzin N. (1802). Listy ruskiego wojażera. Przekładania Ignacego Buysona. Cz. 1. Wilno: Drukarnia Akademicka.

Karamzin, N. (1806). Podróż z Moskwy do Trojeckiego klasztoru, z niektórymi historycznymi pamiątkami, przez P. Karamzina. Dziennik Wileński, 5 (czerwiec): 231–257.

Karamzin, N.M (1814). Derevnâ. V: Sočineniâ Karamzina. T. 7: Izd. 2-oe, umnožennoe devâtym tomom. Moskva: Tipografiâ S. Selivanovskogo: 151–162 [Карамзин, Н.М. (1814). Деревня. B: Сочинения Карамзина. Т. 7. Изд. 2-oe, умноженное девятым томом. Москва: Типография С. Селивановского: 151–162].

Karamzin, N. (1820a): [Karamzin N.]. Wieś. Tygodnik Wileński, 174 (15 listopada): 258–265.

Karamzin, N. (1820b): [Karamzin N.]. Wyznanie moje. List do wydawcy dziennika. Tygodnik Wileński, 175 (30 listopada): 291–303.

Karamzin, N.M. (1820c). Derevnâ. V: Sočineniâ Karamzina. T. 7: Izd. 3-oe, ispravlennoe i umnožennoe. Moskva: Tipografiâ S. Selivanovskogo [Карамзин, Н.М. (1820). Деревня. B: Сочинения Карамзина. Т. 7. Изд. 3-ьe, исправленное и умноженное. Москва: Типография С. Селивановского: 117–125].

Karamzin, N. (1821): [Karamzin N.]. Sierra-Morena. Wyjątek z pism pewnego Rosjanina, tłumaczenie z rosyjskiego, przez W.S.P. Tygodnik Wileński, 13 (15 lipca): 8–16.

Karamzin, N.M. (1966). Sil’fida. V: Karamzin, N.M. Polnoe sobranie stihotvorenij. Moskva–Leningrad: Sovetskij pisatel’: 364 [Карамзин, Н.М. (1966). Сильфида. B: Карамзин, Н.М. Полное собрание стихотворений. Москва–Ленинград: Советский писатель: 364].

Karamzin, N.M. (1988). Derevnâ. V: Karamzin, N.M. Zapiski starogo moskovskogo žitelâ. Izbrannaâ proza. Murav’ev, V.B. (Red.). Moskva: Moskovskij rabočij: 228–232 [Карамзин, Н.М. (1988).

Деревня. B: Карамзин, Н.М. Записки старого московского жителя. Избранная проза. Муравьев, В.Б. (Red.). Москва: Московский рабочий: 228–232].

Kowalczyk, W. (1977). O polskich tłumaczeniach utworów Mikołaja Karamzina. Slavia Orientalis, 1: 1–36.

Kraszewski, J.I. (1972). Pamiętniki. Danek, D. (Red.). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Lelewel, J. (1878). Listy Joachima Lelewela. T. 1: Oddział pierwszy. Listy do rodzeństwa pisane. Poznań: nakładem Księgarni J.K. Żupańskiego.

Linde, S.B. (1951). Słownik języka polskiego. T. 4. (Wydanie trzecie fotooffsetowe: Słownik języka polskiego przez Samuela Bogumiła Linde. T. 4. Lwów: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1858). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Literatura rosyjska (1806): [B.a.]. Literatura rosyjska. Dziennik Wileński, 5 (maj): 166–178.

Łużny, R. (1975). Mikołaj Karamzin. W: Galster, B., Kamionkowa, J., Sierocka, K. (Red.). Pisarze i krytycy. Z recepcji nowożytnej literatury rosyjskiej w Polsce. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich: 7–24.

Mazurkowa, B. (1993). Literacka rama wydawnicza dzieł Franciszka Dionizego Kniaźnina (na tle porównawczym). Katowice: Uniwersytet Śląski.

Mity i Sylfy: Mity, legendy i wierzenia z całego świata: leksykon. (Online) http://mityczne.pl/sylfy/ (dostęp 20.10.2019).

Pigoń, S. (1929). Z dawnego Wilna. Szkice obyczajowe i literackie. Wilno: Wydawnictwo Magistratu m. Wilno.

Piotrowicz, W. (1930). W nawiasie literackim. Szkice z zagadnień kultury, literatury i teatru. Wilno: Polska Drukarnia Nakładowa „Lux”.

Pogodin, M (1866). Nikolaj Mihajlovič Karamzin, po ego sočineniâm, pis’mam i otzyvam sovremennikov: materialy dlâ biografii. Č. 1. Moskva: Tipografiâ A.I. Mamontova [Погодин, М. (1866).

Николай Михайлович Карамзин, по его сочинениям, письмам и отзывам современников: материалы для биографии. Ч. 1. Москва: Типография А.И. Мамонтова].

Ponomarev, S. (1883). Materialy dlâ bibliografii literatury o N.M. Karamzine: k stoletiû ego literaturnoj deâtel’nosti: k stoletiû ego literaturnoj deâtel’nosti (1783–1883). Sankt-Peterburg: Imperatorskaâ akademiâ nauk [Пономарев, С. (1883). Материалы для библиографии литературы о Н.М. Карамзине: к столетию его литературной деятельности (1783–1883). СанктПетербург: Императорская академия наук].

Suchanek, L. (1991). Preromantyzm w Rosji. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.

Szekspir, W. (1820). Monolog Hamleta. (Akt III. Scena I). Wytłumaczony przez Stanisława Trembeckiego ze znajomej pod tym tytułem sztuki Szekspira. Tygodnik Wileński, 154 (15 stycznia): 1–4.

Śpiewy… (1820): Śpiewy ludu litewskiego. Tłumaczone przez Emeryka Staniewicza. Śpiew siódmy. Tygodnik Wileński, 159 (31 marca): 177–178.

Uwiadomienie… (1819): [B.a.]. Uwiadomienie. Tygodnik Wileński, 153 (31 grudnia): 383–384.

Węgierski, K. (1974). Wiersze wybrane. Gomulicki, J.W. (Red.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Wyjątki… (1820): [Bartoszewicz, Z.]. Wyjątki z pism Karamzina prozą. Tygodnik Wileński, 174 (15 listopada): 257–258.

Pobrania

Opublikowane

2019-12-28

Jak cytować

Dąbrowska, M. (2019). "W prozie nie ma on sobie równego…” "Wieś" Nikołaja Karamzina w „Tygodniku Wileńskim” (1820 r.). Studia Rossica Gedanensia, (6), 71–82. Pobrano z https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/SRG/article/view/3865

Numer

Dział

Studia i artykuły

Inne teksty tego samego autora

<< < 1 2