Poezja Franciszka Karpińskiego w czasopiśmie „Ukrainskij Wiestnik”

Magdalena Dąbrowska

doi:10.26881/srg.2024.11.01

Autor

Magdalena Dąbrowska Uniwersytet Warszawski,University of Warsaw https://orcid.org/0000-0002-4014-4725

DOI:

https://doi.org/10.26881/srg.2024.11.01

Słowa kluczowe:

poezja, przekład, naśladownictwo, recepcja, Charków, język rosyjski, Franciszek Karpiński

Abstrakt

Artykuł zawiera opis recepcji poezji Franciszka Karpińskiego (1741–1825) w charkowskim czasopiśmie „Ukrainskij Wiestnik” (1819) z perspektywy problemu przekładu i naśladownictwa. Przedmiotem omówienia są wiersze Korydon, Dafne i Korydon, Przypomnienie dawnej miłości oraz Podróżny i strumień. Zainteresowanie nimi było związane z działalnością Katedry Języka Polskiego na Uniwersytecie Charkowskim (kierownikiem był Piotr Hułak-Artemowski, do studentów należeli m.in. Dmitrij Safonow i Aleksandr Skłabowski).

Downloads

Bibliografia

Anastasevič (1818): V.A. [Anastasevič, V.]. Pis’mo k izdatelâm. Ukrainskij vestnik, 12, oktâbr’: 115– 124 [Анастасевич (1818): В.А. [Анастасевич, В.]. Письмо к издателям. Украинский вестник, 12, октябрь 1818: 115–124].

Bagalej, D.I. (1904). Opyt istorii Har’kovskogo universiteta (po neizdannym materialam). S priloženiem portretov i planov. T. 2 (S 1815 po 1835 god). Har’kov: Parovaâ tip. i litogr. Zil’berberg [Багалей, Д.И. (1904). Опыт истории Харьковского университета (по неизданным материалам). С приложением портретов и планов. T. 2 (С 1815 по 1835 год). Харьков: Пароваятип. и литогр. Зильберберг].

Bagalej, D.I., Sumcov, N.F., Buzeskul, V.P. (1906). Kratkij očerk istorii Har’kovskogo universiteta za pervye sto let ego suŝestvovaniâ. Har’kov: Tipografiâ Adol’fa Darre [Багалей, Д.И., Сумцов, Н.Ф., Бузескул, В.П. (1906). Краткий очерк истории Харьковского университета за первые сто лет его существования. Харьков: Типография Адольфа Дарре].

Bartelemi... (1816): Kamenskaâ, A. Čerty grečeskoj mifologii. (Iz Bartelemi). Ukrainskij vestnik, 1, ânvar’ 1816: 31–33 [Бартелеми... (1816): Каменская, А. Черты греческой мифологии. (Из Бартелеми). Украинский вестник, 1, январь 1816: 31–33].

[Borzewski, A.]. (1819). Okolice Renu. List Antoniego Borzewskiego do Brunona Hrabi Kicińskiego. Tygodnik Polski, 1/4, 25 stycznia 1819: 77–91.

[Borževskij, A]. (1819). Okrestnosti Rejna. Perev. Levickij, N. Ukrainskij vestnik, 3, mart 1819: 319– 339 [[Боpжевский, А]. (1819). Окрестности Рейна. Перев. Левицкий, Н. Украинский вестник, 3, март 1819: 319–339].

Brückner, A. (1903). Z dziejów języka polskiego. Studia i szkice. Lwów: Nakładem Towarzystwa Wydawniczego Warszawa – Księgarnia S. Sadowskiego.

Chachulski, T. (2005). Wprowadzenie do lektury. W: Karpiński, F. (2005). Wiersze zebrane. Cz. 1. Red. T. Chachulski. Warszawa: Instytut Badań Literackich – Wydawnictwo: 5–28.

Dąbrowska M. (2012). Polscy poeci doby Oświecenia w czasopismach rosyjskich pierwszego piętnastolecia XIX wieku („Северный вестник” – „Улей” – „Вестник Европы”), Studia Rossica. T. 22: Polska – Rosja: dialog kultur. Tom poświęcony pamięci Profesor Jeleny Cybienko: 95–111.

Dąbrowska M. (2014). Wasilij Anastasiewicz jako popularyzator literatury polskiej w Rosji początku XIX wieku. Wokół czasopism „Северный вестник”, „Корифей, или Ключ литературы” i „Улей”. W: Cudak, R. (Red.). Literatura polska w świecie. T. 5: Mapowanie, opisy, interpretacje. Katowice Uniwersytet Śląski – Wydawnictwo Gnome: 364–374.

Delil’, Ž. (1810). O perevodah voobŝe i v osobennosti o perevodah stihov. Vestnik Evropy, 109/4, fevral’ 1810: 190–198 [Делиль, Ж. (1810). О переводах вообще и в особенности о переводах стихов. Вестник Европы, 109/4, февраль 1810: 190–198].

Delille J. (1784). Les Gèorgiques de Vergile, traduction nouvelle en vers françois… Paris: Imprimerie de la société littéraire typographique.

Francisk Karpinskij... (1811). [B.p.]. Francisk Karpinskij. Ulej, 2/12, dekabr’ 1811: 431–434 [Франциск Карпинский... (1811). [Б.п.]. Франциск Карпинский. Улей, 2/12, декабрь: 431–434].

Garbovskij, N.K. (2007). Teoriâ perevoda. Moskva: Izdatel’svo Moskovskogo universiteta [Гарбовский, Н.К. (2007). Теория перевода. Москва: Издательсво Московского университета].

Getman Hmel’nickij... (1816): [B.p.]. Getman Hmel’nickij. Ukrainskij vestnik, 1, ânvar’ 1816: 7–21; 2, aprel’ 1816: 3–19 [Гетман Хмельницкий... (1816): [Б.п.]. Гетман Хмельницкий. Украинский вестник, 1, январь 1816: 7–21; 2, апрель 1816: 3–19].

Gonorskij, R. (1816). Nečto o našej Živopiskoj proze i o nynešnem sostoânii russkoj slovesnosti voobŝe. Ukranskij vestnik, 4, dekabr’ 1816: 374–384 [Гонорский, Р. (1816). Нечто о нашей Живопиской прозе и о нынешнем состоянии русской словесности вообще. Укранский вестник, 4, декабрь 1816: 374–384].

Gonorskij, R., Filomafitskij, E., Kvitka, G. (1816). O podpiske na novyj žurnal. Vestnik Evropy, 85/1: 77–80 [Гонорский, Р., Филомафитский, Е., Квитка, Г. (1816). О подписке на новый журнал. Вестник Европы, 85/1: 77–80].

Gukovskij, G. (1965). Puškin i russkie romantiki. Moskva: Hudožestvennaâ literatura [Гуковский, Г. (1965). Пушкин и русские романтики. Москва: Художественная литература].

Gulak-Artemovskij, P. (1819). Reč’, v den’ otkrytiâ Kafedry Pol’skogo âzyka pri Imperatorskom Har’kovskom universitete proiznesennaâ Lektorom onogo... Ukrainskij vestnik, 14, fevral’ 1819: 129–161 [Гулак-Артемовский, П. (1819). Речь, в день открытия Кафедры Польского языка

при Императорском Харьковском университете произнесенная Лектором оного... Украинский вестник, 14, февраль 1819: 129–161].

Gulak-Artemovskij, P., Sklabovskij, A. (1820). Ob’âvlenie. Vestnik Evropy, 114/24, dekabr’ 1820: 315–316 [Гулак-Артемовский, П., Склабовский, А. (1820). Объявление. Вестник Европы, 114/24, декабрь 1820: 315–316].

Janowski, L. (2004). Uniwersytet Charkowski w początkach swego istnienia (1805–1820). Charków: Majdan.

Karazin, V. (1811). Reč’ o pol’ze prosveŝeniâ v domovodstve. Vestnik Evropy, 59/20, oktâbr’ 1811: 259–290 [Каразин, В. (1811). Речь о пользе просвещения в домоводстве. Вестник Европы, 59/20, октябрь 1811: 259–290].

Karpiński, F. (1806). Dzieła Franciszka Karpińskiego wierszem i prozą. Edycja nowa i zupełna, wiela pismami od autora nadesłanymi pomnożona. T. 1. Warszawa: W Drukarni Księży Pijarów.

Karpiński, F. (2005). Wiersze zebrane. Cz. 1. Red. T. Chachulski. Warszawa: Instytut Badań Literackich – Wydawnictwo.

Kijas, A. (2005). Polacy na Uniwersytecie Charkowskim 1805–1917. Poznań: Grafika.

Kostkiewiczowa, T. (1964). Model liryki sentymentalnej w twórczości Franciszka Karpińskiego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN.

Kozak, S. (1990). Ukraińscy spiskowcy i mesjaniści. Bractwo Cyryla i Metodego. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Köppen, P. (1823). Spis źródeł historii literatury rosyjskiej. W: Dodatki do Mikołaja Grecza rysu historii literatury rosyjskiej. Przeł. S.B. Linde. Warszawa: Nakładem i Drukiem N. Glücksberga: 521–578.

Kratkie... (1820): [B.p.]. Kratkie vypiski, izvestiâ i zamečaniâ. [Perev.] Ž. [Žukovskij, V.A.]. Vestnik Evropy, 49/3, fevral’ 1820: 190–198 [Краткие... (1820): [Б.п.]. Краткие выписки, известия и замечания. [Перев.] Ж. [Жуковский, В.А.]. Вестник Европы, 49/3, февраль 1820: 190–198].

Losievskij, I. (1993). Russkaâ lira Ukrajny. Russkie pisateli Ukrainy pervoj četverti XIX veka. Har’kov: Oko [Лосиевский, И. (1993). Русская лира Украйны. Русские писатели Украины первой четверти XIX века. Харьков: Око].

Nečto o Litve... (1816): [B.p.]. Nečto o Litve. Ukrainskij vestnik, 3, sentâbr’ 1816: 241–248 [Нечто о Литве... (1816): [Б.п.]. Нечто о Литве. Украинский вестник, 3, сентябрь 1816: 241–248].

Nikołajew, S. (2007). Od Kochanowskiego do Mickiewicza. Szkice z historii polsko-rosyjskich związków literackich XVII–XIX wieku. Przeł. Głażewski, J. Warszawa: Wydawnictwo Neriton.

Opacki, I. (2021), Poezja romantycznych przełomów. Odwrócona elegia. Kraków: Instytut Literatury : Wydawnictwo Księgarnia Akademicka.

Polska literatura… (1986): Polska literatura piękna od XVI w. do początku XX w. w wydawnictwach rosyjskich i radzieckich. Bibliografia przekładów oraz literatury krytycznej w języku rosyjskim wydanych w latach 1711–1975. T. 2. Red. I. Kurant. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN.

Pol’skaâ... (1963): Pol’skaâ poèziâ. T. 1. Red. M.C. Živov. Moskva: Gosudarstvennoe Izdatel’stvo Hudožestvennoj Literatury [Польская... (1963): Польская поэзия. T. 1. Pед. M.C. Живов Москва: Государственное Издательство Художественной Литературы].

Rikord, L.I. (1820). K Izdatelû Ukrainskogo vestnika (E.M. Filomafitskomu). Vestnik Evropy, 111/12, iûn’ 1820: 248–265 [Рикорд, Л.И. (1820). К Издателю Украинского вестника (Е.М. Филомафитскому). Вестник Европы, 111/12, июнь 1820: 248–265].

Russkie pisateli... (1960). Russkie pisateli o perevode XVIII–XX vv. Leningrad: Sovetskij pisatel’ [Русские писатели... (1960). Русские писатели о переводе XVIII–XX вв. Ленинград: Советский писатель].

Safonov, D. (1819). Idilliâ. Ukrainskij vestnik, kn. 4, aprel’: 96–97 [Сафонов, Д. (1819). Идиллия. Украинский вестник, кн. 4, апрель: 96–97].

Sklabovskij, A. (1819a). Idilliâ. Dafna i Koridon. Ukrainskij vestnik, 3, mart 1819: 352–358 [Склабовский, А. (1819а). Идиллия. Дафна и Коридон. Украинский вестник, 3, март 1819: 352–358].

Sklabovskij, A. (1819b). Romans. (Podražanie Karpinskomu). Ukrainskij vestnik, 4, aprel’ 1819: 93– 95 [Склабовский, А. (1819b). Романс. (Подражание Карпинскому). Украинский вестник, 4, апрель 1819: 93–95].

Sklabovskij, A. (1819c). Prohožij i Potok. (Podražanie Karpinskomu). Ukrainskij vestnik, 5, maj 1819: 241–244 [Склабовский, А. (1819c). Прохожий и Поток. (Подражание Карпинскому). Украинский вестник, 5, май 1819: 241–244].

Sklabovskij, A. (1820). K ruč’û. (Iz Naruševiča). V: Sočineniâ i perevody studentov Imperatorskogo Har’kovskogo universiteta..., Har’kov: V Universitetskoj tipografii: 74–75 [Склабовский, А. (1820). К ручью. (Из Нарушевича). В: Сочинения и переводы студентов Императорского Харьковского университета..., Харьков: В Университетской типографии: 74–75].

[Sklabovskij, A.] A-S. (1824). O pol’ze i celi poèzii. Ukrainskij žurnal, 16: 173–188; 17: 239–253 [[Склабовский, А.] А-С. (1824). О пользе и цели поэзии. Украинский журнал, 16: 173–188; 17: 239–253].

Snâdeckij, Â. (1815). O pol’skom âzyke. Vestnik Evropy, 82/18, avgust 1815: 175–205 [Снядецкий, Я. (1815). О польском языке. Вестник Европы, 82/18, август 1815: 175–205].

Sobol, R. (1967). Ze studiów nad Karpińskim. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Szmydtowa, Z. (1955). Mickiewicz jako tłumacz z literatur zachodnioeuropejskich. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Śniadecki, J. (1815). O języku polskim. Dziennik Wileński, 1/1: 7–20; 2: 101–117.

Wolska, B. (2017). Stąpając po śladach przeszłości: „Przypomnienie dawnej miłości. Pieśń pasterska”. W: Mazurkowa, B., Chachulski, T. (Red.). Czytanie Karpińskiego. Warszawa: Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk – Wydawnictwo: 79–100.

Ziętarska, J. (1969). Sztuka przekładu w poglądach literackich polskiego Oświecenia. Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Ziętarska, J. (1996). Przekład – adaptacja. W: Słownik literatury polskiego Oświecenia. Red. T. Kostkiewiczowa. Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – Wydawnictwo: 478–484.

Zosel, W. (1911). Sielanki Karpińskiego. Studium historyczno-literackie. Biblioteka Warszawska, 3: 17–73.

Živopisnaâ proza... (1816): [B.p.]. Živopisnaâ proza. Ukranskij vestnik, 1, ânvar’ 1816: 38–40 [Живописная проза... (1816): [Б.п.]. Живописная проза. Укранский вестник, 1, январь 1816: 38–40].

Źródła internetowe / Internet sources

https://www.vsu.ru/ru/publishing/npvu/2018/201804/2018-04-16.pdf (dostęp 31.07.2024).